برای جلب حمایت؛ رفت و آمد مقامات به قم

نویسنده
مریم کاشانی

» تلاش برای ارتباط مداوم با نهادهای مذهبی

محمدباقر نوبخت، معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی حسن روحانی در سفری که به قم و برای دیدار با علمای مذهبی این شهر داشت، در اجتماع مبلغان ماه محرم که در مدرسه فیضیه برگزار شده بود هم سخنرانی کرد. به گزارش خبرگزاری ایسنا، او در این اجتماع گفت: “تلاش دشمنان ما به ویژه رژیم صهیونیستی بر آن بود که از جمهوری اسلامی و اسلام ناب یک چهره خشن، غیر منطقی و بی‌رحم بسازند تا چهره جمهوری اسلامی را در جهان به گونه ای نمایش دهند که این کشور با خشونت نمی‌تواند از انرژی هسته‌ای استفاده کند.” او با تاکید بر اینکه “باید چهره مهربان، منطقی و اصیل جمهوری اسلامی را به جهان معرفی کنیم” اضافه کرد: “این انقلاب ثمره خون پاک شهدا و پیاده شدن اسلام اصیل است و رهبری آن را یک ولی فقیه عادل و جامع الشرایط به عهده دارد و رئیس جمهور نیز با انتخاب مردم انتخاب شده که وی فرزند حوزه و عالم حوزوی است که دارای علم حوزوی و علم روز در ابعاد مختلف است.” او همچنین گفت: “هیچ ‏کس در این کشور و دولت از سیاست‌ها و خطوطی که رهبر معظم انقلاب تعیین کرده‌اند، ‏نمی‌تواند جلوتر برود.‏”

معاون روحانی در این سفر دیدارهایی نیز با برخی از روحانیون بلندپایه قم داشته است. روزنامه دولتی ایران در گزارشی از این سفر به دیدار نوبخت با آیت الله جوادی املی اشاره کرده و از قول او نوشته: “ما نیازمند راهنمایی علما و مراجع عظام تقلید هستیم و از نظرات این بزرگواران در برنامه‌های خود استفاده می‌کنیم.”

نوبخت با اشاره به آنچه “توفیق‌های بیش از پیش حوزه‌های علمیه و اعتماد مردم به حوزه‌ها” می نامید، اضافه کرده: “انقلاب اسلامی ایران از حوزه برخاست و امروز بعد از گذشت ۳۵ سال از پیروزی انقلاب اسلامی، مردم بازهم فردی را برای ریاست قوه مجریه کشور انتخاب می‌کنند که خود فردی روحانی و فرزند حوزه‌های علمیه است.”

چند روز پیش از نوبخت، محمد نهاوندیان رئیس دفتر رئیس جمهور نیز به قم سفر کرده و با چند تن از مراجع تقلید دیدار کرده بود. او بصورت جداگانه با جوادی آملی، وحید خراسانی، صافی گلپایگانی، و مکارم شیرازی جلساتی برگزار کرده بود. او قرار بود که در این جلسات “ضمن ابلاغ پیام رئیس جمهور، گزارشی از وضعیت فعالیت‌های دولت” ارائه کند.

در طول یک سالی که از آغاز به کار حسن روحانی به عنوان رئیس جمهوری اسلامی گذشته، او تلاش کرده است که روابط خود با نهادهای مذهبی و سنتی قم را گسترش دهد. طبق آماری که روز ۲۶ مهرماه در روزنامه اعتماد منتشر شد، تا پیش از این سفرها، در طول یک سال گذشته حداقل ۱۸ مقام دولتی دیگر به قم سفر کرده و با مراجع مذهبی دیدار کرده بودند. این مقامات شامل وزیر ارشاد، وزیر کار، وزیر اطلاعات، وزیر اقتصاد، وزیر امور خارجه، وزیر کشور، وزیر ارتباطات، وزیر بهداشت، وزیر سابق علوم، و گروهی از معاونان رئیس جمهور بودند.

روزنامه اعتماد در گزارشی به همین مناسبت نوشته بود: “سابقه یک سال گذشته دولت یازدهم به خوبی نشان می‌دهد که مقامات این دولت در بزنگاه‌های مهم سعی می‌کنند بر استحکام روابط با «قم» بیفزایند. سفر ظریف به قم بعد از توافق ژنو و سفر جهانگیری برای ارایه گزارش اقتصادی و سیاسی دولت در روزهای قبل از مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها از همین نمونه‌ها هستند.”

سال گذشته و پس از آغاز به کار دولت جدید، حجت الاسلام سیدرضا اکرمی، رئیس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری از برنامه ویژه حسن روحانی برای توسعه روابط دولت با حوزه های علمیه و مراجع مذهبی خبر داد. او طی سخنانی که اوایل آذرماه 1392 منتشر شد، گفته بود: “بعد از آنکه در دولت احمدی نژاد رابطه دولت با مراجع، حوزه ها، مبلغین و وعاظ اگر نگوییم قطع شد، به حداقل رسیده بود، رئیس جمهور به دلیل روحانی بودن و شناخت از جایگاه مراجع و روحانیت برنامه ویژه ای برای توسعه ارتباطات دولت با این قشر دارد.”

پس از آن بود که دیدارهای مکرر مقامات دولتی از قم آغاز شد. در این دیدارها معمولا برخی مراجع سخنانی در حمایت از دولت نیز بیان می کردند. برای نمونه آیت الله حسین وحید خراسانی از مراجع تقلید ساکن قم که تلاش می کند فاصله خود را از دستگاه حاکمه حفظ کند، طی سخنانی در دیدار با محمود واعظی، وزیر ارتباطات گفته بود: “مردم باید شرایط را تحمل کنند و صبر کنیم تا خرابی های هشت سال گذشته جبران شود. البته توقعات مردم هم حدی دارد و مسوولان باید تلاش و رسیدگی کنند.”

با همین هدف بود که دولت روحانی در اقدامی کم سابقه یکی از روحانیون را به عنوان استاندار قم برگزید.

حجت الاسلام محمد صادق صالحی، استاندار قم چند روز پیش درجلسه شورای اداری قم با حضور نوبخت، معاون رییس جمهور گفت: “امید است دولت تدبیر و امید، مختصر دغدغه هایی ناصحانه مراجع تقلید را که از روی دلسوزی و با محبت بیان می شود را برطرف کند. درصورت رفع این دغدغه ها، هم افزایی بین دولت و حوزه ها و مراجع تقلید هر روز بیشتر می شود و این باعث برکت دولت خواهد بود.” او تاکید داشت: “تعامل حوزه های علمیه و مراجع تقلید با دولت هیچ زمانی به این خوبی نبوده و این بزرگان، اعضای هیات دولت به ویژه رییس جمهوری را تکریم می کنند.”

سایت راستگرای پارس، اوایل مهرماه خبر داده بود که “کار گروه چگونگی تعامل با مراجع، علما و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم” در دولت شکل گرفته است. در این گزارش آمده بود: “حسین فریدون برادر و دستیار ویژه رییس جمهور، علی ربیعی(وزیر کار و امور اجتماعی) به دلیل آشنایی با ساختار دفاتر مراجع و علما، محمد نهاوندیان رییس دفتر رییس جمهور به دلیل ارتباط نزدیک با رییس جمهور و سوابق گذشته در ارتباط با بیوت برخی علما و عبدالرضا رحمانی فضلی(وزیر کشور) به دلیل ارتباط با دکتر لاریجانی و از آن طریق استفاده از شبکه موثر رییس مجلس در ارتباط با علما و مراجع، کارگروه جدیدی هستند که در دولت شکل گرفته و قرار است نحوه تعامل با مراجع را پیگیری کنند. احتمالا مصطفی پورمحمدی نیز در برخی جلسات این کارگروه شرکت خواهد کرد.”

این سایت مدعی شده بود که حجت الاسلام سید رضا اکرمی، حجت الاسلام علی یونسی و اسحاق جهانگیری از این کارگروه کنار گذاشته شده اند.

گرچه این خبر توسط دولت تایید نشده است، اما شایعات منتشر شده نشان از تلاش های دولت برای تقویت ارتباط با نهادهای مذهبی قم دارد.