گزارشی ازپروژه جنجال آفرین “لاله”
رالی پرپرکردن لاله!
اردلان قاسمی
ساخت آثارسینمایی براساس زندگی قهرمانان ورزشی درعالم سینما امری بدیهی ست. آثاربیشماری با چنین رویکردی ساخته شدهاند وبه نمایش درآمدهاند، اما زمانی که پرداختن به چنین سوژهای در جامعه یی زمینه سازبروزجنجال وحرف وحدیثهای فراوانی میشود، ریشه چنین اتفاقات وحواشی -هایی را باید درجای دیگری جستجو کرد. جامعه یی که هرفعالیت فرهنگی – هنری درآن اگربا سیاستهای ولایت مطلقه فقیه همسان نباشد به شدت محکوم وسرکوب میشود وبی درنگ رنگ وبوی سیاسی وضد حکومتی به خود میگیرد وبه سادگی به محاق نابودی کشانده میشود. چنین رویکردی خودی وغیرخودی نمیشناسد وهرگاه دستگاه سرکوب حکومت احساس کند خدشه یی به نظام وارد شده با پرونده سازی، ایجاد رعب ووحشت وبرگزاری دادگاههای فرمایشی با خاطیان برخورد میکند. فردی که طی ماههای گذشته قرعه به نامش افتاده “اسد الله نیکنژاد” تهیه کننده وکارگردان سینماست که به شدت مورد هجمه انتقادات روحانیون وافراد سیاسی ازجناح اصولگرا قرارگرفته است. اسدالله نیکنژاد متولد ژوئن ۱۹۶۰ درتهران است. وی فعالیت خود را درسینما با امیرقویدل درفیلم “برنج خونین” آغازکرد. معروفترین اثرساخته شده توسط وی سریال پربیننده “پاییزصحرا” است که دراوایل دهه ۶۰ ازتلویزیون دولتی حکومت پخش گردید. وی درسال ۱۹۹۷ وارد هالیوود شد وبا تهیه کنندگی به کارخود ادامه داد. ازآثاری که نیکنژاد به تهیه کنندگی آنها پرداخته میتوان به سریال “خاطرات کفش قرمز”، فیلمهای “دریای سیاه ۲۱۳”، “دردستان خدا”، “جایی با نام حقیقت” و “انحرافات زنانه” اشاره کرد. نیکنژاد قراربود سال گذشته به عنوان یکی ازداوران جشنواره فیلم فجربه ایران بازگردد اما درواپسین لحظات ازحضوردرجشنواره به دلایلی نامعلوم انصراف داد. داستان پروژه “لاله” اززمانی آغازگردید که “محمود احمدینژاد” برای شرکت دراجلاس سازمان ملل به نیویورک سفرکرد. طی حضوراحمدینژاد درنیویورک، نیکنژاد به ملاقات وی رفت وبا مطرح کردن موضوع فیلمنامه “لاله” خواستار صدورمجوزوساخت فیلم درایران به کارگردانی خود شد. احمدینژاد پس ازملاقاتهای مکرر با وی سرانجام موافقت خود را با پروژه اعلام کرد. موضوع فیلم درارتباط با داستان زندگی “لاله صدیق” اولین بانوی ایرانی ست که درمسابقات رالی شرکت میکند ومقام اول را درمیان دیگررقبای خود کسب میکند. ازهمان روزهای آغازین انتشارساخت چنین فیلمی درایران، رسانهها وسایتهای حکومتی مانند روزنامه جوان، ایران، کیهان و… به شکل گیری چنین پروژه یی واکنش نشان دادند. روزنامه جوان درتاریخ ۳ مرداد ماه سال جاری با درج خبری مبنی برکنارکشیدن بنیاد فارابی ازمشارکت درفیلم “لاله” وجایگزینی مرکزگسترش سینمای مستند وتجربی به جای آن خبرداد. جوان بودجه فیلم را ۵ میلیارد تومان اعلام کرد وازمذاکرات با بازیگران سرشناس هالیوودی نظیر “رابرت دنیرو” و “جرج کلونی” خبرداد. این درحالی ست که روزنامه کیهان به ریاست حسین شریعتمداری درتاریخ ۲۱ تیرماه با انتشارمقاله یی با لحنی تند وجانبدارانه به تخریب چهره نیکنژاد وپیشینه هنری او پرداخت. شریعتمداری درمقاله فوق وی را فراماسون، عامل صهیونست، فیلمسازی مستهجن خواند ودلیل ساخت چنین اثری درایران را پرداختن به ژانری موسوم به فمینیسم اروتیکال خواند. شریعتمداری دربخش دیگری ازمقالهاش، رانندگی را گزارهای فمینیستی معرفی میکند! وگواه خود را رانندگی برخی زنان بیحجاب درشبهای تهران میداند. نیکنژاد که برای پیش تولید فیلمش درایران حضوردارد پس ازمواجه با چنین فضایی درمصاحبه با خبرگزاریها، افرادی را که بودن آگاهی ازمضمون فیلمنامه به وی توهین کردهاند به خدا واگذارکرد وبه دفاع ازکارنامه هنری خود درخارج ازکشورپرداخت. نکته جالب توجه موضع گیریهای متفاوتی ست که توسط افراد، جریانات ومدیران حکومتی درقبال این پروژه صورت گرفته وهرروزکلاف سردرگم این فیلم را پیچیده ترمی کند. “جواد شمقدری” معاونت امورسینمایی وزارت ارشاد ازجمله کسانی ست که با ساخت پروژه “لاله” موافق است. وی ساخت چنین پروژه یی را لازمه سینمای ایران میداند ونیکنژاد را به دلیل آشنایی اش با هالیوود بهترین گزینه برای کارگردانی اثرمی داند. موافق دیگری که به دفاع ازنیکنژاد وپروژه وی پرداخته فیلمسازسپاه جمال شورجه است. شورجه که ازفیلمسازان مورد عنایت رهبری است فیلمنامه “لاله” فیلمی برای عزت انقلاب وپیشرفت کشوردانسته وانتقاد کنندگان را به کج فهمی ونادانی متهم کرده است. اما درسوی دیگر، مخالفان تولید چنین فیلمی جای میگیرند. مخالفان با استناد به کارنامه کاری نیکنژاد درهالیوود اورا فردی غیراخلاقی واسلام ستیزمی دانند که با تولید آثار مستهجن چهره واقعی خود را نمایان ساخته است. سنگ اندازی حکومت ونیروهای تندروتا به امروز ادامه داشته وآخرین حربه آنها به سخنرانی سید علی طاهری نماینده اصولگرای گرگان وسخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس درصحن علنی بازمی گردد که خبرازواگذاری پرونده “لاله” به کارگروه رسانه وهنراین کمیسیون داد. وی درادامه سخنان خود افزود: “اگرمسئولان وزارت ارشاد نظرات ما را اعمال نکنند ادامه پیگیریها را ازطریق مراجع قضایی انجام خواهیم داد. به نظرمی رسد با چنین اظهارنظری پروژه “لاله” درمرحله پیش تولید وارد فازجدیدی شده است که دستگاه سانسوروامنیت حکومت برای آن طراحی کرده وماجرای تولید آن به فضایی برای نزاعهای سیاسی میان افراد و گروههایی تبدیل شده که هویت آنها برای همگان آشکاراست.