یک تشکل مدافع حقوق دانشجویان محروم از تحصیل با انتقاد از سیاست‌های کامران دانشجو در وزارت علوم، تحقیقات فناوری اعلام کرده که دولت از طریق اعمال “آپارتاید آموزشی” به دنبال اجرای انقلاب فرهنگی دوم است.
شورای دفاع از حق تحصیل در گزارش خود یادآوری کرده است که اعمال اینگونه سیاست‌های تحصیلی به ویژه طی سه سال گذشته شتاب بیشتری گرفته و صد‌ها دانشجو به واسطه احکام کمیته‌های انضباطی دانشگاه‌ها و کمیته انضباطی مرکزی مستقر در وزارت علوم و روند غیرقانونی ستاره دار کردن دانشجویان در کنکور کار‌شناسی ارشد، از تحصیل محروم شده‌اند.
کامران دانشجو در طول سالهایی که بر کرسی وزارت علوم تکیه داده، بار‌ها از اجرایی کردن طرحهایی مانند اسلامی کردن و تفکیک جنسیتی دانشگاه‌ها، جلوگیری از تحصیل دانشجویان منتقد نظام، اخراج، بازنشستگی زود هنگام و برکناری استادان دانشگاه‌ها سخن گفته است؛ طرحهایی که به گفته یک دانشجوی محروم از تحصیل در مصاحبه با روز به نظر می‌رسد “امری برنامه ریزی شده و نشان دهنده عزم دولت برای ادامه و تشدید قانون شکنی‌ها و تضییع حقوق دانشگاهیان است.”
“ادامه و تشدید سیاست‌های تخریب”
وزیر علوم در یکی از آخرین اظهارات خود گفته است که “فعالان جریان فتنه، سردمداران و کسانی که بر مسیر کج و نادرست خود اصرار دارند” حق ورود به دانشگاه‌ها را ندارند.
به گزارش خبرگزاری ایرنا کامران دانشجو، روز ۷ اردیبهشت ماه، در مراسم افتتاح پردیس مهندسی و فناوری‌های نوین دانشگاه صنعتی شاهرود تصریح کرده است: ”افراد گمراهی که پس از فتنه سال ۸۸ و سخنان حکیمانه مقام معظم رهبری بر مسیر کج خود اصرار دارند، جائی در دانشگاه ندارند. جامعه و ملت به ما این اجازه را نمی‌دهد و ما هم به مردم خیانت نمی‌کنیم.”
انتشار این اظهارات با انتقاد شدید تشکل‌های دانشجویی کشور روبرو شد. در تازه‌ترین واکنش، شورای دفاع از حق تحصیل در گزارشی مفصل، این اظهارات و سیاست‌های کلی وزیر علوم را “مجرمانه” خوانده و آن را عامل “ادامه و تشدید سیاست‌های تخریب” دولت احمدی‌نژاد دانسته که علیه نهاد علم و دانش کشور صورت می‌گیرد..
کامران دانشجو در فروردین ماه گذشته نیز در قم بر ممنوعیت ورود معترضان پس از انتخابات به دانشگاه تاکید کرده بود. آنزمان دفتر تحکیم وحدت، یکی از تشکل‌های اصلی دانشجویی در ایران، این سخنان را “افشای نقض آشکار حقوق دانشجویان” خواند و آن را محکوم کرد.
در واکنش به این اظهارات، یک دانشجوی محروم از تحصیل در مصاحبه با روز می‌گوید: “این صحبت‌ها خصوصا اکنون که حدود دو سه هفته تا اعلام نتایج کنکور کار‌شناسی ارشد مانده است معنای خاصی پیدا می‌کند و بر نگرانی‌ها برای ایجاد محدودیت بیشتر می‌افزاید.”
او موج جدید اخراج اساتید دانشگاهی مانند علیرضا بهشتی، قربان بهزادیان‌نژاد و محسن میردامادی را نیز بی‌ارتباط با اظهارات اخیر کامران دانشجو نمی‌داند: “به نظر می رسد که کامران دانشجو می‌خواهد فضای گورستانی در دانشگاه‌ها ایجاد کند و با حمایت و هدایت نهادهای تندرو خارج از دانشگاه به دنبال انقلاب فرهنگی دوم است.”
انقلاب فرهنگی جمهوری اسلامی که از آن به عنوان “بیداری اسلامی سازی دانشگاه‌ها” هم یاد می‌شود، به مجموعه‌ای از رویدادهای مرتبط با نظام آموزش عالی در کشور به ویژه در سالهای آغازین دهه شصت گفته می‌شود که با هدف پاک‌سازی استادان و دانشجویان مخالف صورت گرفت.
شورای دفاع از حق تحصیل هم نسبت به تصمیم پنهانی دولت برای اجرای آنچه “انقلاب فرهنگی دوم از سوی دولت” خوانده شده ابراز نگرانی کرده و نوشته است: “سخنان اخیر آقای دانشجو مبنی بر اینکه دانشگاه محلی برای پشتوانه نظام و دولت است، نیز شاهدی است بر صحت این مدعای ما که ماموریت کامران دانشجو انقلاب فرهنگی دوم است.”
این شورا در گزارش خود به محرومیت تحصیلی در دولت محمود احمدی‌نژاد پراخته و اعلام کرده است که “اعمال آپارتاید آموزشی” به ویژه طی سه سال گذشته شتاب بیشتری گرفته و صد‌ها دانشجو به واسطه احکام کمیته‌های انضباطی دانشگاه‌ها و کمیته انضباطی مرکزی مستقر در وزارت علوم و روند غیرقانونی ستاره دار کردن دانشجویان در کنکور کار‌شناسی ارشد، از تحصیل محروم شده‌اند.
این شورا همچنین به بررسی دوره‌های مختلف محرومیت تحصیلی دانشجویان پرداخته و از “ستاره دار” کردن دانشجویان به عنوان یک شیوه معمول این فرایند نام برده است: “شورا بر غیر قانونی بودن ستاره دار کردن دانشجویان تاکید کرده و اعلام می‌کند؛ محروم کردن دانشجویان از حق اولیه تحصیل اعمال آپارتاید آموزشی محسوب شده و نشانه‌ای از تعطیل کردن قانون اساسی در کشور است.”
تعداد زیادی از دانشجویان ستاره‌دار علاوه بر محرومیت تحصیلی با تهدید، بازداشت و زندان و صدور احکام سنگین نیز روبرو هستند. در میان آن‌ها مجید دری، ضیاء نبوی، مهدیه گلرو که هم اکنون در زندان هستند و شمار دیگری از فعالان مدافع حقوق دانشجویان محروم از تحصیل در جریانات قبل و بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ و به دنبال اعتراض به انکار موضوع دانشجویان “ستاره دار” از سوی محمود احمدی‌نژاد در جریان مناظره‌های تلویزیونی بازداشت شدند.
شماری از آن‌ها در روزهای منتهی به انتخابات، با تجمع در برابر وزارت علوم، صدا و سیما، دانشگاه تهران و برخی از میادین تهران نسبت به سخنان احمدی‌نژاد اعتراض کردند و پس از انتخابات و در جریان بازداشت‌های گسترده فعالان سیاسی نیز، ۱۰ تن از اعضای شورای دفاع از حق تحصیل بازداشت شدند.
هم اکنون نیز دانشجویانی مانند سعید جلالی فر، مجید توکلی، عماد بهاور، افتخار برزگریان، کاوه رضایی، آرش صادقی، علی اکبر محمد‌زاده، معین غمین و علی عجمی علاوه بر محرومیت از حق تحصیل همچنان در زندان به سر می‌برند.
دانشجویان؛ از دانشگاه به زندان
در گزارش شورای دفاع از حق تحصیل همچنین به محرومیت بسیاری از دانشجویان ایرانی به‌خاطر داشتن عقاید مذهبی اشاره شده است: “دانشجویان معتقد به آیین بهایی، سالهاست که از هر گونه حق تحصیل محروم می‌باشند. در ماههای گذشته تعدادی از دانشجویان محروم از تحصیل بهایی و اساتید دانشگاه آنلاین بهاییان بازداشت شده به احکام زندان محکوم شده‌اند و دانشگاه آنلاین بهاییان توسط مقامات حکومتی تعطیل شده است.”
در خرداد ماه گذشته دست کم ۱۲ نفر از افراد مرتبط با دانشگاه علمی آزاد بهاییان (BIHE) در شهرهای مختلف ایران پس از تفتیش منازل و دفا‌تر شماری از مسئولین این دانشگاه بازداشت شدند. محرومیت تحصیلی دانشجویان بهایی با اعتراض دولت‌ها و نهادهای مدافع حقوق بشر روبرو شده است. احمد شهید، گزارشگر ویژه در هر دو گزارش خود نسبت به نقض حق تحصیل شهروندان ایرانی به علت پیروی از یک مذهب به شدت انتقاد کرده است.
شورای دفاع از حق تحصیل اعلام کرده که در همراهی با دیگر گروه‌های دانشجویی “صدای دانشجویان در بند” است و از مقامات جمهوری اسلامی خواسته است ضمن احترام به اصول قانون اساسی و تعهدات بین‌المللی خویش، روند محروم کردن دانشجویان از حق تحصیل و ستاره‌دار کردن فعالان دانشجویی را متوقف کنند؛ دانشجویان محروم از تحصیل که تنها به دلیل مطالبه حق اولیه تحصیل در زندان‌های کشور به سر می‌برند را آزاد و امکان ادامه تحصیل دانشجویان ستاره‌دار و محروم از تحصیل را فراهم کنند.
پس از انتخاب فرهاد دانشجو -برادر وزیر علوم- به عنوان رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ایران در اواخر اسفندماه ۱۳۹۰ که به دنبال اختلافات چند ماهه مسئولان دولتی و حکومتی صورت گرفت، نگرانی‌ها نسبت به ایجاد دوره تازه‌ای از اعمال محدودیت بر دانشجویان افزایش یافت؛ به ویژه رئیس جدید دانشگاه آزاد اسلامی، نیز برادر خود، خسرو دانشجو را به عنوان قائم مقام رئیس دانشگاه در واحدهای علوم و تحقیقات منصوب کرد تا بدین ترتیب مهم‌ترین ارکان آموزشی کشور در اختیار سه عضو یک خانواده قرار گیرد.
