در حالی که گزارش ها نشان می دهد فشار وزیران مهم کابینه به حسن روحانی برای فاش کردن وضعیت وخیم اقتصادی و پولی و یا قبول استعفای آنان به اوج رسیده، حسن روحانی و تیم مشاوران وی در زمینه سیاست خارجی امیدوارند آمریکا با اعلام رسمی خاتمه یافتن پی ام دی از تعقیب رسیدگی به گذشته جمهوری اسلامی در زمینه ساخت سلاح هسته ای صرفنظر کند و قبل از پایان سال با آزاد شدن مبالغی از منابع ارزی بلوکه شده تغییرات مثبتی در وضعیت وخیم پولی و اقتصادی کشور پدید آید.
بعد از تعطیلات اربعین در آغاز هفته، رسانه های مکتوب، بی آن که رسانه تحت نظر رهبر با آن ها همصدایی کند، به بهانه گزارش دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، گمانه زنی هایی را منعکس کردند که با خوش بینی فراوان نوید می داد که با این گزارش، دولت اوباما پرونده پی ام دی را تمام شده تلقی کند و بنابراین راه برای لغو اکثر تحریم ها از اول سال نو مسیحی هموار گردد. اما تنها کیهان که همچنان بر طیل مخالف خود با مذاکرات هسته ای و برجام و نتایج آن می کوبد. این روزنامه برخلاف نشریات معتبر جهان از واکنش مثبت دولتمردان اروپایی و آمریکایی به گزارش آمانو و نوید گذشتن برجام از یک گردنه سخت شادمان نیست بلکه همین را نشانه آن را قرار داده که گزارش آژانس به زیان منافع ملی ایران است.
یادداشت روز حسین شریعتمداری که در ماه های اخیر فقط با کم وجه و کم تیراژ روزنامه وطن امروز همصداست که توسط باندی از احمدی نژادی ها اداره می شود، ابراز عقیده کرده که گزارش اخیر آژانس بین المللی از برجام هم خطرناک ترست و برای ابد جمهوری اسلامی را زیر تیغ نگاه می دارد.
به نوشته نماینده ولی فقیه در کیهان: گزارش آژانس می‌تواند سندی به مراتب خطرآفرین‌تر از برجام باشد. زیرا یک سند بین‌المللی است که بر بی‌اعتباری و غیرواقعی بودن نظرات و دلایل ارائه شده ایران درباره غیرصلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای آن دلالت می‌کند. بنابراین آمریکایی‌ها می‌توانند دوره زمانی اجرای برجام را از ۱۵ سال و ۲۵ سال به “ابد” تبدیل کنند.
به نوشته مدیر این روزنامه تندرو: گزارش آژانس در صورت پذیرش آن از سوی ایران - که متاسفانه اظهارات مسئولان هسته‌ای کشورمان حکایت از آن دارد - به یک سند بین‌المللی تبدیل می‌شود و از این روی بر فرض که شورای حکام پرونده PMD را بسته اعلام کند، این سند برای محدودسازی ابدی برنامه هسته‌ای کشورمان کافی خواهد بود!
کیهان معتقد است دفاع از منافع ملی و چرخه علمی ایران اسلامی ایجاب می‌کند که مسئولان هسته‌ای کشورمان با قدرت و صلابت، گزارش آژانس را غیرقابل قبول دانسته و مخالفت صریح خود را با این گزارش غیرحقوقی و غیرفنی و فاقد کمترین نشانه و سند اعلام دارند و در پی این “حلوای نسیه” نروند و امتیاز نقد دهند.(لینک)
مُهر پایان بر ۱۲ سال مناقشه هسته‌ای تیتر اصلی ایران روزنامه دولت است، دیگر روزنامه های میانه رو یا هوادار دولت هم کمابیش همین تعبیر را به کار برده اند، جوان روزنامه سپاه پاسداران هم با عنوان گزارش “آژانس استخوان لای زخم شد” مخالفت خود را با گزارش آژانس نشان داده اما متن گزارش این روزنامه نشان می دهد که مطابق گزارش آژانس جمهوری اسلامی همه فعالیت های مندرج در نقشه راه را انجام داده است.
اما علی بیگدلی در سرمقاله روزنامه ایران نوشته: گزارشی که هفته‌گذشته آقای یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شورای حکام ارائه کرد به آن دلیل که از سوی آمریکا هم با استقبال مواجه شد و اعضای شورای حکام هم آن را تایید کردند به نظر می رسد پرونده پی ام دی را در شورا ببند‌‌‌د.
به نظر روزنامه دولت یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به این دلیل که شاید د‌‌‌‌لش می‌خواهد یک دوره دیگر دبیرکل این سازمان شود در اقد‌‌‌‌امی با اعلام این موضوع که ما گذشته پرونده هسته‌ای ایران را هم بررسی کرد‌‌‌‌یم، کار خود را قرص و محکم و اعلام کرده است که از آن سال به بعد اثری از این پرونده باقی نماند‌‌‌‌ه است. حتی اد‌‌‌‌عای وجود چاشنی های انفجاری نیز در سایت‌پارچین اثری از آن نیست و به نظر می رسد با گزارش آمانو، پرونده پی ام دی در شورای حکام بسته شود و قرار است تا ۱۰ روز آیند‌‌‌‌ه شورای حکام پاسخ ایشان را به صورت رسمی بد‌‌‌‌هد و این پاسخ به ۱+۵ ارجاع شود.
در ادامه سرمقاله روزنامه ایران آمده: اگرچه د‌‌‌‌نیا ایران را به عنوان یک قدرت منطقه ای حساب می کند، ولی باید به گونه ای رفتار کنیم که امنیت سرمایه گذاری در ایران برای آنهایی که چشم به د‌‌‌‌نیای بعد از تحریم دارند،تضمین شده باشد و جای نگرانی برای سرمایه گذاری نگذاریم.(لینک)
اعتماد در سر مقاله خود در مورد سابقه تحریم ها علیه ایران نوشته: کاری که دولت اصلاحات کوشش کرد اتفاق نیفتد، در دولت احمدی‌نژاد با سرعت انجام شد و حتی می‌توان گفت آن دولت از آن رویداد استقبال هم کرد، گویی وارد یک مبارزه‌ای خواهد شد که نهایت آن شکست طرف مقابل است. البته از ابتدا فکر نمی‌کردند که مساله جدی است و رییس آن دولت که ظاهرا آشنایی لازم با مسائل بین‌المللی و حقوقی آن را نداشت.در ابتدای روی کار آمدن خود خطاب به یک دیپلمات ایرانی مدعی شده بود که: “آژانس حق ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل را ندارد و اینها همه بلوف‌هایی است برای ترساندن شما”.
به نوشته این روزنامه اصلاح طلب: چنین برآوردهای اشتباهی از سوی آن دولت در ادامه نیز دیده شد. از جمله گفتند که آنها نمی‌توانند ایران را تحریم نفتی کنند ولی در عمل رخ داد. گفتند تحریم‌ها را دور می‌زنیم، به ناچار برای این هدف بابک زنجانی‌ها را تبدیل به پدیده اقتصادی کردند.
سرمقاله اعتماد در نهایت نوشته: وقت حل مسایل، نخستین مانع وجود قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت بود که خوشبختانه به سرعت قطعنامه جدیدی صادر و جایگزین آنها شد و این در طول تاریخ سازمان ملل بی‌سابقه بود. مانع دیگر مخالفت‌های داخلی بود که خوشبختانه با درایت همه نیروهای سیاسی و مدیریت کلان کشور این مشکل نیز با تصویب نهایی مجلس برطرف شد.(لینک)
پیروزی دیپلوماسی
داوود هرمیداس‌باوند در مقاله ای در شرق پسزمینه سیاسی جهانی و منطقه ای را برای پایان پرونده هسته ای ایران موافق دیده و نوشته: ماهیت سیاسی پرونده‌های بین‌المللی مانند موضوع ایران، راه‌حل سیاسی می‌طلبید و در دوسال گذشته، مذاکرات با همین رویکرد دنبال شد. شرایط منطقه خاورمیانه و خطر جدی تروریسم نیز به‌گونه‌ای است که نیاز به همکاری ایران بیش از پیش احساس می‌شود. بنابراین غرب می‌داند اگر بخواهد با همان روش‌های گذشته و دیدگاه انتقادی صرف به ایران و مسائل آن بنگرد، نمی‌تواند روی این همکاری حساب کند.
به نظر این استاد دانشگاه: ورود نظامی گسترده روسیه به خاورمیانه و مسائلی که پس از تنش‌ها بر سر اوکراین میان غرب و روسیه ایجاد شد، ورود طرف دیگری به تحولات منطقه را اجتناب‌ناپذیر کرد و ایران گزینه مناسبی برای این مسئله است. برداشتن تحریم‌ها و آغاز برجام، همکاری نوینی با آژانس انرژی اتمی و کشورهای ۱+۵ به‌شمار می‌رود. گزارش اخیر آمانو به شورای حکام می‌رود و ۱۵ دسامبر احتمالا با قطعنامه پیشنهادی اعضای ۱+۵ درباره آن، مطرح خواهد شد.(لینک)
محمدعلی وکیلی در سرمقاله ابتکار نوشته: اگر مطابق پیش بینی ها، شورای حکام، ۱۵ دسامبر (۲۴ آذر) رای به مختومه شدن جنبه های احتمالی نظامی پرونده هسته ای دهد، در حقیقت مهر تایید بر ادعاهای ایران و مهر ابطال بر ادعاهای۱+۵ زده است. چرا که بهانه اصلی غربی ها برای بحران هسته ای ایران، پی ام دی یا احتمال ابعاد نظامی فعالیت هسته ای است. با این بهانه بحران خلق شد و در نتیجه این همه فشار و تحریم و محدودیت بر ایران تحمیل شد.
به نوشته این مقاله: انتشار گزارش و رای شورای حکام پیش از پایان مهلت برجام یکی دیگر از هوشمندی های تیم هسته ای ایران بحساب می آید. اگر گزارش و رای شورای حکام پس از مهلت زمانی اجرای برجام بود و گزارش به مختومه شدن پی ام دی منتهی نمی‌شد، مشکل دوچندان می گردید.
ابتکار پیش بینی کرده: اگر مطابق پیش بینی ها شورای حکام پی ام دی را بسته و مختومه اعلام کند، سندی دیگر بر ابطال پیش گویی های برخی دلواپسان داخلی خواهد بود. در این مدت برخی دلواپسان با قاطعیت اعلام می داشتند که پی ام دی بسته نخواهد شد و همچنان بهانه برای نقض تعهدات از طرف ۵+۱ باقی خواهد ماند.(لینک)
حسن بهشتی‌پور در مقاله ای در روزنامه ایران نتایج حاصل از عادی شدن پرونده هسته‌ای ایران در آژانس را چنین دیده: اول شروع مراحل اجرایی برجام زیرا تا زمان عادی اعلام شدن پرونده ایران. دوم شروع اجرای برجام که به معنای آغاز لغو تحریم‌های اقتصادی ای خواهد بود که تا زمان اجرایی شدن تعهدات ایران به صورت تدریجی و با اقدام‌های دوجانبه متناظر لغو می‌شوند.
به نظر نویسنده این مقاله: زمینه برای بررسی پرونده ایران به صورت عادی مانند سایر کشورهای عضو آژانس فراهم می‌شود و به همین دلیل امکان همکاری‌های بین‌المللی بین ایران و سایر کشورها در زمینه‌های استفاده صلح‌آمیز هسته‌ای و تبادل دانش فنی و سایر موارد فراهم می‌گردد.
و خلاصه مقاله روزنامه ایران این که: بدون تردید پایان دادن به وضعیت غیرعادلانه‌ای که در ۱۰ سال گذشته برای ایران در آژانس به وجود آمده بود، زمینه مساعدی را ایجاد می‌کند که در صحنه بین‌المللی بویژه در مناسبات اقتصادی و فرهنگی با ایران مانند سایر کشورها برخورد شود. این به معنای آن است که در عمل اسراییل و متحدانش دیگر نمی‌توانند با بهانه قرار دادن شرایط ویژه ایران در آژانس، با سیاسی کاری و زد و بندهای چند سال گذشته برای ایران پرونده‌سازی کنند.(لینک)
یک مشاور پیشین وزارت خارجه در گفتگویی با روز اظهار عقیده کرده که اگر تا پایان سال میلادی - حدود سه هفته دیگر ـ چنان که پیش بینی می شود به طور رسمی لغو بخش عمده ای از تحریم ها اعلام شود، گرچه جناح های تندرو همچنان ساز خود را خواهند نواخت اما می توان پیش بینی کرد که تفکر افراطی در لحظاتی که می توانست زیان حمایت هشت ساله از دولت احمدی نژاد را جبران کند، بر باخت خود افزود و برای مدتی از صحنه سیاسی ایران ناپدید خواهد گشت.
