چند روز پس از درگیری‌های لفظی دولت و قوه‌قضاییه درباره فیلترینگ سایت‌های خبری و اپلیکیشین‌های ارتباطی، دادستان کل کشور خبر از آن داده که حسن روحانی در ماه‌های گذشته از تشکیل جلسه شورای عالی فضای مجازی خودداری کرده. این در حالی است که رییس جمهور ایران هنوز به پرسش مدیر توییتر درباره زمان رفع فیلتر از این شبکه اجتماعی پاسخ نداده است.
ابراهیم رییسی، دادستان کل کشور با اشاره به این‌که این شورای عالی فضای مجازی باید “هر ماه حداقل یک جلسه” داشته باشد، خبر از آن داد که “مدتی است که جلسه نبوده است” و به همین دلیل خطاب به روحانی گفت: “از آقای رییس‌جمهور که ریاست این شورا را دارد درخواستم این است که این جلسه هرچه زودتر تشکیل شود چراکه مسایلی که درباره رسانه‌ها مطرح است می‌تواند در این جلسه مطرح شود”.
آیت‌الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، اسفند ماه سال ۹۰ دستور تشکیل شورای عالی فضای مجازی را صادر کرد و وظیفه آن را راه اندازی مرکز ملی فضای مجازی کشور دانست. وی از این شورا خواسته بود که نسبت به فضای مجازی در داخل و خارج از ایران “اشراف کامل” داشته باشد و نسبت به “مواجهه فعال” با فضای مجازی “از حیث سخت افزاری، نرم افزاری و محتوایی” تصمیم گیری کند.
رییس جمهور، رییس مجلس شورای اسلامی، رییس قوه قضاییه، رییس سازمان صدا و سیما، دبیر شورای عالی و رییس مرکز، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، وزیر اطلاعات، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، رییس سازمان تبلیغات اسلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فرمانده نیروی انتظامی، اعضای حقوقی و حمید شهریاری، سیدجواد مظلومی، مسعود ابوطالبی، کامیار ثقفی، رسول جلیلی، محمد سرافراز و علیرضا شاه‌میرزایی، اعضای حقوقی شورای عالی فضای مجازی هستند که به مدت سه سال از سوی آیت الله خامنه ای منصوب شده‌اند.
به نظر می‌رسد اشاره رییسی درباره “مسایلی که در رسانه‌ها مطرح است” بر می‌گردد به اختلاف‌‌هایی که طی هفته‌های اخیر بین دولت و قوه‌قضاییه به وجود آمده.
طی هفته‌های گذشته دو مساله درباره فضای مجازی و اینترنت میان دولت و قوه‌قضاییه باعث اختلاف شده بود. نخست بحث فیلترینگ سایت‌های خبری که توسط حسین انتظامی، معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد، مطرح شد. اقدام وزارت ارشاد برای فیلتر کردن این سایت‌ها، با اعتراض محسنی‌اژه‌ای، سخن‌گوی قوه‌قضاییه، مواجه شد. وی در این‌باره گفته بود که “وزارت ارشاد اختیاراتی دارد و به زودی به این نتیجه می‌رسد که در چارچوب اختیاراتی که ندارد وارد عمل نشود”.
علاوه بر مساله سایت‌های خبری، نامه محسنی‌اژه‌ای به دولت نیز باعث به وجود آمدن مسایلی شد. محسنی‌اژه‌ای، معاون اول قوه‌قضاییه، هم‌زمان با سفر روحانی به نیویورک، در نامه خود به دولت فرصتی یک ماهه داد تا برنامه‌های وایبر و واتس‌اپ را فیلتر کند.
تلاش برای فیلتر کردن واتس‌آپ و وایبر، دو شبکه ارتباطی پرطرفدار در میان ایرانیان، از سال گذشته آغاز شده است. حتی “کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه” حکم به فیلتر شدن واتس‌آپ داد اما دولت در اردیبهشت ماه امسال، نخستین اقدام عملی خود را در برابر گسترده شدن دایره فیلترینگ انجام داد و با نپذیرفتن حکم این کارگروه به دستور رییس‌جمهوری، عملا از آن سلب اختیار کرد.
دبیر کارگروه که معاون قضایی دادستان کل کشور است، همان زمان واکنش تندی به این تصمیم نشان داد اما این اعتراض راه به جایی نبرد.
فیلتر کردن سایت‌های خبری و درخواست فیلترینگ وایبر و واتس‌اپ در حالی صورت می‌گیرد که حسن روحانی پیش از سفر خود به نیویورک و در واکنش به افزایش فیلترینگ در ایران، گفته بود: “ما تنها دو چیز یاد گرفته‌ایم؛ دیوار و فیلتر. خب معلوم است وقتی شما فیلتر را می‌آورید آنها هم می‌روند فیلترشکن درست می‌کنند. اگر قرار بود این مساله حل شود تا الان درست شده بود”.
روز اول اکتبر(۹ مهر) سال گذشته، جک دورسی، رییس و یکی از بنیانگذاران توییتر، حساب کاربری منتسب به حسن روحانی را خطاب قرار داد و نوشت: “عصر به خیر رییس‌جمهور، آیا شهروندان ایران می‌توانند توییت‌های شما را بخوانند؟” اشاره او به فیلتر بودن توییتر در ایران بود. پاسخ روحانی به او چنین بود: “عصر به خیر جک، همان طور که به کریستین امانپور هم گفتم تلاش می‌کنم تا مردم کشورم بتوانند به راحتی به تمام اطلاعات جهانی دسترسی داشته باشند، چون این حق آنهاست”.
امسال اما دک کاستولو، مدیر ارشد اجرایی توییتر از او پرسید: “آقای رییس جمهور! از توییت‌های‌تان از محل سازمان ملل متحد لذت می‌بریم. دوست داشتیم که مردم ایران هم از آنها لذت ببرند. کی این اتفاق خواهد افتاد”؟
سوالی که هنوز پاسخی از سوی روحانی نگرفته. آیا روحانی پاسخی برای این سوال دارد؟
