ژرژ مالبرونو
مقامات فرانسه از رؤسای شرکت های فرانسوی خواستند که پس از ورود به ایران، احتیاط و ملاحظه گری را سرلوحه کار خود قرار دهند. همین توصیه نیز ازسوی سفارت آمریکا در پاریس داده شده، ولی در پس آن یک ذهنیت بازرگانی نیز وجود دارد.
“بروید، ولی زیاد در موردش صحبت نکنید!” توصیه به ملاحظه گری و احتیاط ازسوی وزارت خارجه و وزارت اقتصاد به شرکت هایی که عازم ایران هستند داده شده. لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه و همچنین خط دهنده دیپلماسی اقتصادی، دراین خصوص می گوید: “آنها باید نسبت به شرایط خاص بازدیدشان از ایران آگاه باشند.” روز پنج شنبه، این پیام در معاونت خزانه داری به شرکت کنندگان در این سفر ابلاغ گردید: “تحریم ها هنوز برداشته نشده اند و نام بانک مرکزی ایران همچنان در لیست سیاه قرار دارد، درحالی که تمامی مبادلات باید ازطریق این بانک انجام شود. پس شتاب دراین زمینه سودی ندارد.” یک صنعتگر، نگران از شرایط به وجود آمده پس از سال ها ابهام و سردرگمی میان تهران و پاریس، دراین خصوص می گوید: “درست است که هنوز نمی توان قراردادی را به امضاء رساند، ولی می توان کارهای اولیه را انجام داد و از خود اثری باقی گذاشت.”
ذهنیت های آمریکایی
در ماه نوامبر، فرانسه برای گرفتن امتیاز از ایرانیان در زمان مذاکرات اتمی در رأس دیگر کشورها قرار داشت. ولی موضع فرانسه در مذاکرات به شدت موجبات خشم حاکمیت تهران را فراهم کرد. شرکت های فرانسوی نگران پرداختن بهای این وضعیت در برابر رقبای ایتالیایی، آلمانی، بریتانیایی یا حتی آمریکایی بودند و این درحالی بود که هیچ یک از شرکت های خارجی در به دست آوردن این بازار وسیع و بالقوه یک لحظه هم درنگ نکردند. در پشت صحنه، همه کشورها، ازجمله ایالات متحده که با نگرانی این سفر را دنبال می کند، درحال سخت کردن شرایط برای یکدیگرند.
روز جمعه بعد از ظهر، شرکت های عضو بازار سهام فرانسه که در این سفر شرکت کرده اند، به سفارت آمریکا در پاریس دعوت شدند تا “سخنان مفید” پیتر هارل، دیپلمات عالی رتبه و مسؤول اجرای تحریم های مالی را بشنوند. در آنجا نیز بر داشتن احتیاط و ملاحظه گری تأکید شد. برخی شرکت ها که نگران این فشارها و دور ماندن از گود بودند، خیلی راحت منصرف شدند و ترجیح دادند که قبل از اقدام جنبش مِدف [جنبش شرکت های فرانسوی] به تنهایی به ایران سفر کنند. صنعتگر دیگری می گوید: “سعی کنید بازار قطعات یدکی هواپیما را بگیرید، چرا که تصمیم صدور مجوز برای تحویل آن اتخاذ شده. درهمین راستا، آمریکایی ها درتلاش اند تا این قطعات صرفاً به ایران ایر تحویل شود، نه کس دیگری. و این درحالی است که هوایپماهای ایران ایر اکثراً از بوئینگ تشکیل شده اند. «کس دیگر» از نظر واشنگتن شرکت هواپیمایی ماهان ایر است که تنها ایرباس دارد.” به واقع این شیوه چندان جالبی نیست: دور کردن رقیب از بازاری که بیش از صد هواپیما دارد و ایران امیدوار است پس از لغو تحریم ها بتواند قطعات یدکی برای این هواپیماها را نیز وارد کند.
فرانسه با استفاده از این موقعیت، دفتر بازرگانی خود را در سفارت فرانسه در تهران بازگشایی خواهد نمود، ولی این کار پس از رقبای ایتالیایی و آلمانی انجام خواهد شد. یک بازرگان که هرگز روابط خود را با شرکای ایرانی اش قطع نکرده می گوید: “تصمیم گیرندگانی هستند که به ما می گویند عقب عقب به ایران برویم و البته شرکت ها هم حضور دارند. من معتقدم حکومت ایران که به شدت ازسوی تحریم ها تحت تأثیر قرار گرفته، گزینه دیگری ندارد و می خواهد مشکل خود را با غرب مرتفع سازد. و ما هم نمی خواهیم در این مسیر عقب بمانیم.”
منبع: فیگارو، اول فوریه
