جف یاکبی
جهاد در سطح دنیا ناخوشایند است. به همین دلیل، فتنه نام فیلم بحث انگیز درباره اسلام و خشونت های جهادی که توسط نماینده مجلس هلند به نام خیرت وایلدرز ساخته شده، نیز ناخوشایند است. قسمت هایی از این فیلم خشن و چندش آور است و مشاهده آن مشکل.
دیدن این فیلم دو چیز را به یادمی آورد که معمولاً مطبوعات زیاد به آن دامن می زنند و از نظر سیاسی حایز اهمیت فراوانی است و آن اینکه جهادی ها دست به کار های خونین و وحشیانه می زنند و این کار را با استناد به دین شان انجام می دهند.
فیلم 16 دقیقه ای وایلدرز مطالبی را از قرآن می آورد که با صحنه هایی از بیرحمی های مسلمانان - نظیر حمله القاعده به نیویورک و مادرید، گردن زدن نیک برگ و کشتار ناموسی زنان- همراه می شود. فیلم فتنه در تصاویری که وعاظ اسلامی را در حال فراخواندن پیروانشان به خرد کردن کفار و بی دین ها نشان می دهد، به این اشاره دارد که این خوف و وحشت به نام اسلام و توسط مسلمان های هیجان زده ترتیب داده می شود. (“گلو ها باید بریده شوند و جمجمه ها باید خرد شوند.” یکی از آنها می گفت: “این راه پیروزی است.”) ضمناً صحنه هایی نشان می دهد این تلقینات تنفرآمیز فکری تا چه حد می تواند قابل سرایت باشند: یکی از صحنه ها از تلویزیون سعودی، دختر 3 ساله ای را نشان می داد که در حال مرور مطلبی بود که یاد گرفته بود: “ قرآن می گوید یهودی ها خوک و بوزینه هستند.”
با اینحال چیزی که درباره فتنه مورد اختلاف نظر قرار گرفته است، نسبت دادن این رفتارهای زشت و شنیع به قرآن از سوی وایلدرز بوده است. اینکه چرا این مساله باید به این شکل عریان نشان داده شود، معلوم نیست- به هرحال جهادی ها خودشان موکداً از قرآن برای توجیه خشونت هایشان استفاده کرده اند.
با همه این اوصاف، فتنه به طور گسترده ای محکوم شد. نخست وزیر هلند بیانیه ای را به زبان هلندی و انگلیسی صادر کرد و اعلام داشت این فیلم “هیچ منظور دیگری جز توهین در سر نداشته است.” دبیر کل سازمان ملل، بان کی مون، هم فیلم را “ضد اسلامی توهین آمیز” خوانده است. دبیر کل اتحادیه اروپا هم آن را به خاطر “برافروختن آتش کینه” مورد سرزنش قرار داده است.
جهان اسلام هم طبیعتاً به اخطار و عکس العمل دست زده است. به گزارش رویتر، وزیر امور خارجه ایران این فیلم را “شرم آور، کفر آمیز، و ضد اسلامی” خواند. دولت اندونزی هم آنرا ”توهین به اسلام” دانسته. در اردن هم، 53 عضو مجلس خواهان اخراج سفیر هلند شدند. سازمان کنفرانس اسلامی هم فتنه را “ اقدامی تبعیض آمیز در برابر مسلمانان” در جهت ”تحریک مداوم و عدم تحمل” آنها خواند.
در مجموع نکته قابل بحثی درباره فیلم وایلدرز وجود ندارد. اینطور نیست که اگر کسی فیلم را ببیند بگوید اسلام کاملاً خشونت طلب است یا اینکه همه مسلمان ها دچار کینه مذهبی هستند. متفکر غربی به نام دانیل پایپز می گوید: “مانند همه دین های بزرگ، اسلام هم مشمول قرائت های مختلف شده است. جهاد تروریستی در برابر غرب هم یکی از قرائت ها از اسلام است، اما جوهر ازلی اسلام نیست.” صهیونیست ها که اصرار دارند نفس اسلام دشمن آنان است، ما را متهم می کنند چرا وارد یک جنگ بی پایان نمی شویم. آنها به میانه روهای ضد اسلامگرا هم خیانت می کنند که خود به بهانه مسلمان نبودن از سوی متعصبین اسلامی رانده شده اند.
با همه اینها، این افکاری نیست که وایلدرز می بایست خلق می کرد. تصاویر نشان داده شده در فتنه، به طرز فجیعی واقعی هستند و افراد متعصبی که دست به این اقدامات زده اند، مدعی اند این کار ها را به خاطر مسلمان بودن کرده اند.
پس مخالفت گسترده اسلامی دربرابر اینها کجاست؟ وزیر امور خارجه ایران چه وقت سر زدن گروگان و یا خطابه های مسموم کننده وعاظ جهادی را به عنوان “شرم آور، کفرآمیز و یا ضد اسلامی” محکوم کرده است؟ سازمان کنفرانس اسلامی چند بار تا حالا “کشتار به خاطر ناموس” و یا تعبیرات ضد یهودی اسلامگراها را باطل اعلام کرده است؟ وقتی تئو وانگوگ را در ملا عام به قتل رساندند، وقتی که طالبان کشور افغانستان را به حکومت وحشت بدل کرد، وقتی برای کشتن کاریکاتوریست دانمارکی فتوا صادر می شد، آن وقت دلواپسی و دادخواهی مسلمان ها کجا رفته بود؟
فتنه با همه کشمکش هایی که ایجاد کند، به خطرناکی اشتیاق دولت های غربی در محکومیت آن نبوده است. آن ها به خاطر ترس از برانگیخته شدن خشونت های اسلامگرا ها و مستاصل شدن در فرونشاندن اسلامگراها که با ازدحام و سرکشی به “توهین” پاسخ می گویند، به جای اینکه وایلدرز را در آزادی بیان ستایش کنند به خفه کردن او تن دادند. آنها دربرابر فیلمی که مسیحیت یا ایالات متحده و سنت های اروپایی را به مسخره می گرفت، هرگز چنین عکس العملی را از خود نشان نمی دادند. و اسلامگراها این را خوب می دانند.
فرود آوردن سر تعظیم دربرابر لاف زن ها، شیوه دفاع از تمدن غربی نیست. برای “فتنه” در بازار ایده ها و نظرات جایی وجود دارد.
منبع: بوستون گلوب – 2 آوریل