ایران پیشنهاد امتیازات جدیدی را در مذاکرات هسته‌ای ارائه داده اما مذاکره‌کنندگان غربی می‌گویند این پیشنهادات هیچ امتیاز معتبری را ارائه نمی دهد. این نشان می‌دهد که دو طرف با وجود مهلت نزدیک ۲۴ نوامبر هنوز چقدر از هم فاصله دارند.
ایرانی‌ها می‌گویند در مذاکره با شش قدرت جهانی، در عوض کاهش برنامه هسته‌ای خود دیگر به دنبال پایان کامل تحریم‌ها نیستند و پایان تحریم‌ها اخیر و فلج‌کننده‌ترین‌ها را می‌پذیرند.
مقامات غربی می‌گویند، این پیشنهاد چیز جدیدی نیست و ایرانی‌ها همیشه می‌دانستند که تحریم‌ها بصورت تدریجی برداشته می‌شود و در هر قدم تنها پس از تایید پایبندی ایران کاهش خواهد یافت.
مقامات می‌گویند در مذاکرات وین آن‌ها هم پیشنهاد مصالحه در مورد محدودیت برنامه هسته‌ای ایران را داده‌اند اما تهران آن را رد کرده است.
یک دیپلمات اروپایی می‌گوید: “آخر داستان این است که به نظر نمی‌رسد آن‌ها بخواهند برنامه غنی‌سازی خود را تا حدی که مورد قبول ماست محدود کنند. ما چاره‌ای جز این نداریم که مذاکرات را پس از نوامبر تمدید کنیم… یا باید این کار را بکنیم یا این‌که بگذاریم مذاکرات شکست بخورد.”
مقامات ایران در مورد پیشنهاد اخیر به رویترز گفته‌اند که رهبران ایران به برداشته شدن تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا که در سال ۲۰۱۲ بر بخش انرژی و بانک‌های کشور اعمال شد، راضی هستند.
آن‌ها می‌گویند نسبت به درخواست مصرانه ایران برای برداشته شدن کامل تحریم‌های غرب علیه این کشور، این یک مصالحه بزرگ است. تهران تحریم‌ها را غیرمنصفانه و غیرقانونی می‌خواند.
مقامات ایران می‌گویند، پیشنهاد مذاکره‌کنندگان ایران در گفتگو با شش قدرت جهانی از حمایت رهبر ایران برخوردار است. یک مقام ارشد ایرانی گفته است: “برای طرف مقابل این ممکن است صرفا یک مسئله سیاسی باشد اما برای ایران چیزی که در خطر است، موجودیت رژیم، در صورت ادامه دشواری‌های اقتصادی، است.”
تحریم‌های غرب موجب شده تا فروش نفت ایران به شدت کاهش یابد، تورم بالا برود، نرخ بیکاری رشد زیادی داشته باشد و واحد پول کشور سقوط کند.
مقام ایرانی می‌گوید: “ایران می‌خواهد به وضعیت قبل از این تحریم‌ها بازگردد. اگر قبول شود تا ۲۴ نوامبر می‌توان به یک مصالحه رسید.”
مقامات آمریکا گفته‌اند اگر با ایران یک توافق جامع حاصل شود مقدار زیادی از تحریم‌ها را تعلیق خواهند کرد.
یک مقام ارشد آمریکایی ماه گذشته گفت: “اگر با ایران به یک توافق جامع برسیم، ایران از انزوا خارج می‌شود و به جامعه جهانی می‌پیوندد، چون تحریم‌ها در اولین مرحله معلق می‌شود و نهایتا پایان می‌یابد. مدتی زمان می‌برد اما بالاخره پایان می‌یابد.”
دیدارهای چندگانه هفته گذشته بین جان کری، جواد ظریف و کاترین اشتون نتوانست بن‌بست را پایان بخشد. تهران و واشنگتن می‌گویند پیشرفت‌هایی کرده‌اند اما کار زیادی باقی مانده است. مشخص نیست دور بعدی مذاکرات چه موقع شروع شود.
یکی از موارد اختلاف تعداد سانتریفیوژهایی است که ایران اجازه خواهد داشت حفظ کند.
مقامات ایران می‌گویند می‌توانند با تعداد کمتر هم بسازند، به شرط آن‌که پیشرفته‌تر باشند و اورانیوم را با سرعت بیشتری غنی‌سازی کنند. هدف آن‌ها این است که تحت هرگونه توافق با شش قدرت حجم غنی‌سازی اورانیوم کاهش نیابد.
مقامات غربی می‌گویند این یک مصالحه واقعی نیست.
آمریکا، فرانسه، بریتانیا و آلمان می‌خواهند، تعداد سانتریفیوژهای ایران در حد چند هزار باقی بماند و تهران تمایل دارد ده‌ها هزار از این ماشین‌ها فعال باشند. ایران در حال حاصر حدود ۱۹ هزار سانتریفیوژ نصب شده دارد که حدود ۱۰ هزار تای آن‌ها فعال و در حال غنی‌سازی اورانیوم است.
منبع: رویترز - 21 اکتبر
