با فرارسیدن ۱۶ آذر، روز دانشجو، گزارش‌ها حکایت از تجمع‌های اعتراضی دانشجویان در چند دانشگاه و بازداشت دانشجویان معترض دارد. آن گونه که منابع خبری مختلف اعلام کرده اند، در برخی از دانشگاه ها، این تجمعات به خشونت کشیده شده و دانشجویان توسط نیروهای لباس شخصی یا اعضای بسیج دانشجویی مورد ضرب و شتم قرار گرفته اند. هنوز آمار دقیقی از تعداد دانشجویان بازداشتی در دست نیست، اما گفته می شود حداقل 4 دانشجو در دانشگاه پلی تکنیک، یک دانشجو در دانشکده هنر تهران، دو دانشجوی دانشگاه رازی کرمانشاه، و3 دانشجوی دانشگاه ازاد قزوین توسط نیروهای حراست دانشگاه یا لباس شخصی بازداشت شده و اطلاعی از سرنوشت آنان در دست نیست.
از سوی دیگر 3 تن از دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه گیلان نیز توسط نیروهای حراست بازداشت شدند که پس از اعتراضات دانشجویان آزاد شده اند. همچنین 6 تن از دانشجویان دانشگاه ازاد قزوین نیز به اداره اطلاعات این شهر احضار شده اند.
دانشگاه پلی تکنیک: بازداشت 4 نفر و ممنوع الوورد شدن 47 نفر
دانشجویان دانشگاه پلی تکنیک، روز گذشته در حالی تجمع خود را آغاز کردند که 47 نفر از دانشجویان این دانشگاه، اجازه ورود به دانشگاه را پیدا نکردند.
یکی از دانشجویان حاضر در تجمع روز گذشته دانشگاه پلی تکنیک به “روز” گفت: “امروز از صبح دانشگاه، جو متشنجی داشت. باتوجه به بیانیه انجمن اسلامی، قرار بود همه دانشجویان در پارک دانشگاه حاضر شوند، اما به محض حضور یک دانشجو در پارک، نیروهای انتظامات، بچه ها را از پارک متفرق می کردند. از طرف دیگر جلو در ورودی دانشگاه هم، نیروهای پلیس حاضر بودند. نکته جالب آنکه صبح و پیش از اینکه اتفاقی بیفتدهم به تعدادی از بچه ها، اجازه ورود به دانشگاه داده نشد. همه این افراد هم کارت دانشجویی داشتند.”
وی با اشاره به اتفاقات رخ داده در تجمع، چنین می گوید: “با آغاز تجمع، درگیری های پراکنده ای بین بسیج و دانشجویان به وجود آمد، اما تجمع ادامه پیدا کرد. دانشجویان حلقه های همبستگی درست کردند و سرود یار دبستانی می خواندند. همان زمان متوجه شدیم که اینترنت دانشگاه هم به کل قطع شده است. درگیری ها هم زمانی آغاز شد که دانشجویان، عکس های مجید توکلی را بالا بردند که این باعث یورش نیروهای بسیج به تجمع شد. 4 نفراز بچه ها هم به حراست منتقل شدند. البته برخی از دانشجویان می گویند آن ها آزاد شده اند، اما هنوزکسی خبر دقیقی از این افراد ندارد.”
دانشگاه آزاد قزوین: احضار دانشجویان به وزارت اطلاعات
تجمع اعتراضی شانزدهم آذردر دانشگاه آزاد قزوین، در حالی برگزار شد که برخی منابع دانشجویی تعداد افراد حاضر در این تجمع را بیش از “هزار نفر” اعلام کرده اند.طی روزهای گذشته و به دنبال انتشار بیانیه ای از سوی دانشجویان این دانشگاه و توزیع آن در سطح دانشگاه، ماموران حراست دانشگاه، تلاش کرده بودند عامل یا عاملان تهیه و توزیع این بیانیه را شناسایی کنند.
از سوی دیگر، همزمان با آغاز تجمع دانشجویان، برخی از نیروهای امنیتی که در دانشگاه حضور داشتند، اقدام به تهدید دانشجویان کردند و از آن ها فیلم برداری کردند. برخی از این دانشجویان تهدید شده اند که به زودی با آن ها برخورد سختی خواهد شد.
این تهدیدها از زمانی آغاز شد که دانشجویان با شعار “یاحسین میرحسین”، از بقیه دانشجویان نیز خواستند که به تجمع آن ها بپیوندند. دانشجویان معترض همچنین یاد و خاطره “امیر جوادی فر” و “اشکان سهرابی” دو دانشجوی این دانشگاه را که در حوادث پس از انتخابات جان باختند و همچنین “ارسلان ابدی” دانشجوی زندانی، را گرامی داشتند.
از سوی دیگر صبح روز گذشته، حداقل سه تن از دانشجویان دانشگاه ازاد قزوین، در پی احضار به ستاد خبری وزارت اطلاعات، خود را به این نهاد معرفی کردند که هنوز از سرنوشت آنان اطلاعی در دست نست. همچنین شش دانشجوی دیگر نیز به اداره اطلاعات شهر قزوین احضار شده اند.
دانشگاه گیلان: بازداشت چند ساعته 3 دانشجو
در دانشگاه گیلان نیز، همز مان با دیگردانشگاه های کشور، روز دانشجو، همراه با تجمع و اعتراضات دانشجویان بود. در حالی که دانشجویان این دانشگاه درتجمع خود، پس از همخوانی سرود “یار دبستانی” اعلام کرده بودند که تجمع سکوت برگزار می کنند، نیروهای حراست سه تن از دانشجویان دانشکده فنی این دانشگاه را بازداشت کردند. بازداشت این دانشجویان، با اعتراض دانشجویان و سردادن شعار از سوی آنان همراه شد. تا آنکه یکی از نیروهای حراست، ازدانشجویان خواست تجمع خود را پایان دهند تا سه فرد بازداشت شده، ازاد شوند.
آن گونه که یک شاهد عینی در دانشگاه گیلان به “روز” گفته است، این سه دانشجو پس از اعتراض و تجمع دانشجویان ازاد شده اند، اما جو دانشگاه گیلان همچنان متشنج است. گفته می شود نیروهای حراست، تهدید کرده اند که برخورد سختی با دانشجویان خواهد شد و حداقل چند نفر از آنان از دانشگاه اخراج خواهند شد.
تجمعات دیگر دانشگاه ها
اما غیر از این دانشگاه ها، در دیگر مرکز آموزشی هم تجمعات دانشجویی برگزار شد. دانشکده هنر دانشگاه تهران، بوعلی سینای همدان، رازی کرمانشاه، دانشگاه سیستان و بلوچستان، سهند تبریز، صنعتی شریف، خواجه نصیر و… از جمله دانشگاه هایی بودند که در آن ها تجمعات دانشجویی برگزار شد.
به گزارش “دانشجونیوز”، در دانشکده هنر دانشگاه تهران حدود ۳۰۰ نفر از دانشجویان دانشگاه هنر تهران تجمع اعتراضی برگزار کردند. این دانشجویان در تجمعات خود به نشان همبستگی با دانشجویان زندانی سرود “یار دبستانی” سر دادند. گفته می شود یک دانشجوی دختر در این تجمع، توسط نیروهای لباس شخصی بازداشت شده است و اطلاعی از وی در دست نیست.
دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان نیز دست به تجمع اعتراضی آرام در مقابل سلف غذا خوری این دانشگاه زده اند. دانشجویان در این تجمع که با سکوت برگزار شد، با در دست داشتن شمع یاد و خاطره دانشجویان شهید راه آزادی و همچنین دانشجویان در زندان را گرامی داشته اند.
دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان نیز، تجمعی به مناسبت 16 آذر ترتیب دادند. این در حالی بود که برخی از نیرهای لباس شخصی از خارج از دانشگاه، به تهدید دانشجویان پرداختندو از آن ها فیلم می گرفتند. این افراد با بستن درهای ورودی دانشکده علوم این دانشگاه مانع پیوستن دانشجویان داخل دانشکده و بیرون دانشکده شدند.
پش از این برخی منابع دانشجویی این دانشگاه اعلام کرده بودند که یک روز قبل از 16 آذر، نیروهای حراستی تا نیمه های شب به نصب دوربین های مدار بسته در دانشگاه مشغول بوده اند.
دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه با پخش اعلامیه و تراکت هایی خواهان آزادی مجید دری و دیگر دانشجویان دربند شدند. دو تن از دانشجویانی که در مراسم شرکت کرده بودند، توسط افراد لباس شخصی و با هماهنگی حراست دانشگاه بازداشت شدند. هنوز از وضعیت بازداشت و محل نگهداری این دانشجویان اطلاعی در دسترس نیست. همچنین در کرمانشاه، مراسمی نیز بر سر مزار کیانوش اسا، از جان باختگان حوادث پس از انتخابات برگزار شد.
مراسم روز دانشجو در رم
همزمان با داخل کشور، دانشجویان ایرانی مقیم خارج نیز در گردهمایی های متعددی شرکت کردند و روز دانشجو را گرامی داشتند.در همین راستا کنفرانس “دانشجویان در زندان” در حمایت از بیش از 77 دانشجوی زندانی در ایران، در شهر رم با حضور جمعی از دانشجویان و فعالین ایرانی و ایتالیایی به میزبانی گروه ACTIVISTS4IRAN و با حمایت سازمان های و نهاد های حقوق بشری، برگزار شد.
در این جلسه شهرزاد هوشمند استاد دانشگاه‌های رم به عنوان مدیر کنفرانس، در آغاز به بیان شرایط تاریخی، فرهنگی و سیاسی ایران در منطقه پرداخت و با ارائه تحلیلی از سیر تحولات اجتماعی و فرهنگی ایران در ۳۰ سال اخیر، در مورد آنچه که امروز بر ایران و ایرانی می رود عمیقا ابراز نگرانی نمود.
سپس فیلمی کوتاه با موضوع جنبش دانشجویی، ساختهٔ دانشجویان ایرانی خارج کشور برای حاضرین به نمایش در آمد، این فیلم که طی نامه‌ای به دانشجوی دربند، بهاره هدایت عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت اهدا شد، فعالیت های ایرانیان خارج از کشور را در حمایت از جنبش ازادی خواهانهٔ ایران و مطالبات جنبش دانشجویی ایران باز گومی کرد.
در ادامهٔ برنامه، ریکاردو راتزیوناله، دانشجوی علوم سیاسی دانشگاه سپینزا و عضو جنبش جوانان فعال در ایتالیا در سخنانی، با توصیف آنچکه از مبارزات این جنبش تا به امروز دیده و با اشاره به سطح فعالیت‌های جوانان در ایران با وجود خطرات بسیار، جنبش دانشجویی ایران را مدلی قابل ستایش در راه مبارزات مدنی در دنیای امروز دانست.
پس از آن، ریکاردو نوری، سخنگوی سازمان عفو بین‌الملل در ایتالیا با اشاره به فشار‌های حاکم بر زندانیان سیاسی و نقض گستردهٔ حقوق بشر در ایران، از جامعه ی جهانی خواست تا در بررسی پرونده‌های دولت ایران مساله حقوق بشر و مسالهٔ اتمی را، نه جدا گانه، بلکه در قالب مشکلی واحد مورد برسی قرار دهند.
سخنران بعدی لئوپالدو ترتلیا، از دفتر امور بین الملل سندیکای کارگری ایتالیا CGIL بود، که ضمن سخنانی حمایت بزرگترین سندیکای کارگری ایتالیا را از جنبش دانشجویی ایران اعلام کرد و همچنین از فشار‌های وارد بر سندیکاهای کارگری و اتحادیه‌های دانشجویی در ایران، بصوص وضعیت دشوار منصور اسانلو ابراز نگرانی کرد.
سپس مصطفی خسروی، عضو شورای سیاست گذاری سازمان دانش اموختگان ایران، سخنان خود را با یادی از شهید جنبش دانشجویی کیانوش آسا و زندانیان جنبش دانشجویی در ایران آغاز کرد و با بیان تاریخچه ای از هجوم نظامیان به دانشگاه‌ها در ایران از ۱۶ آذر ۱۳۳۲ تا ۲۵ خرداد ۱۳۸۸، این برخوردها را نا عادلانه و غیر انسانی توصیف نمود؛ برخوردهایی که در آن، پاسخ مشت، گلوله است و پاسخ شعار، حبس و شکنجه.
حسن یوسفی اشکوری، نویسنده و دگر اندیش دینی، در ادامهٔ این کنفرانس به تحلیل نقش جریانات دانشجویی در گذر به دموکراسی پرداخت و جنبش دانشجویی را از دوران پس از مشروطیت تا به امروز یکی از اصلی‌‌ترین و کلیدی‌ترین جریانات موثر در مبارزات اجتماعی و سیاسی ایرانیان دانست، و سپس در مقایسه حرکت‌های دانشجویی قبل از انقلاب و ۱۰ سال گذشته، مبارزهٔ امروز دانشجویان ایرانی را مترقی تر و مدرن تر از دوران گذشته معرفی کرد.
سناتور پیترو مارچنارو، رئیس کمیسیون حقوق بشر سنای ایتالیا آخرین سخنران این کنفرانس بود، وی با بیان اینکه ما به عنوان کشوری که بر مبنای حقوق بشر اداره می‌شویم حق داریم دولت ایران را به خاطره نقض گسترده حقوق بشر مورد سئوال قرار داده و خواهان پایان این وضعیت باشیم، بهترین راهکار را اعمال نفوذ از طریق گفتگو با ایران و سعی در متقاعد کردن حاکمیت برای احقاق حقوق مدنی و فردی ایرانیان دانست.
روز بعد از این کنفرانس، سندیکای کارگری CGIL، با صدور بیانیه ای حمایت خود را از دانشجویان، جوانان، کارگران و کلیه نهادهای مدنی ایرانی اعلام نمود.