محمدرضا خاتمی، عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت از تلاش “عده ای” برای جا زدن “جریان بدلی اصلاح طلبی” به جای “جریان اصل” آن خبر داد. نایب رئیس مجلس ششم در عین حال تاکید کرد که این تلاش ها موفق نمی شود زیرا این روش “اصلا کاربردی ندارد.”
برادر رئیس جمهور سابق ایران در گفت و گو با روزنامه “اعتماد”، افزود که “ما هیچ نگرانی‌ای از اینکه جریان اصلاحات دیگری ساخته شود، نداریم” و گفت: “هیچ جریانی نمی‌تواند جایگزین آن چیزی که به نام اصلاحات واقعی در ایران شناخته شده است، بشود.”
عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت با بیان اینکه “اصلاح‌طلبان هیچ وقت کسی را متهم نکرده‌‌اند که اصلاح‌طلب نیستی و چرا از قول اصلاحات حرف می‌زنی” اظهار کرد: “[اصلاح طلبان] آنقدر به خودشان مطمئن هستند و آنقدر شناسنامه روشن دارند و برای مردم شناخته‌شده هستند که اصلا نگرانی‌ای از این بابت نداریم که یکی بیاید بگوید من هم اصلاح‌طلب هستم.”
محمدرضا خاتمی تصریح کرد: “ما می‌بینیم با اینکه برخی می‌خواهند جریاناتی به اسم اصلاحات راه بیندازند، بعد از مدتی می‌گویند اگر اصلاح‌طلبان واقعی نیایند فایده‌ای ندارد.”
او همچنین به مباحث مربوط به انتخابات آینده مجلس اشاره و فضای کنونی را برای شرکت اصلاح طلبان و منتقدان در انتخابات نامناسب توصیف کرد.
نایب رئیس مجلس ششم گفت که مردم وقتی می‌توانند در انتخابات شرکت کنند که “اطمینان داشته باشند که رای آنها موثر خواهد بود.”
او همچنین تاکید کرد که “ما [اصلاح طلبان] کاره ای نیستیم که این اطمینان را به مردم بدهیم” و افزود “حاکمیت و آنهایی که قدرت دارند” باید این اطمینان را به مردم بدهند.
محمدرضا خاتمی گفت که این اطمینان “با آزادی زندانیان پس از انتخابات، با آزادی فضای سیاسی، با میدان‌داری سیاسیون حتی فعالان سیاسی اصولگرا” ایجاد می شود.
“ارزش پاسخگویی ندارد”
سخنان محمدرضا خاتمی در شرایطی مطرح شده که اختلاف میان اصلاح طلبان درباره شرکت در انتخابات آینده مجلس که قرار است زمستان آینده برگزار شود، افزایش یافته است.
در حالی که طرفداران جنبش سبز و بسیاری از چهره های اصلاح طلب بر بی فایده بودن بحث شرکت در انتخابات تاکید می کنند و عده ای دیگر هم تحقق شروط سید محمد خاتمی را کف خواسته های منتقدان و معترضان برای حضور در انتخابات عنوان می کنند، عده ای دیگر که اغلب اعضای فراکسیون اقلیت مجلس فعلی هستند، تمایل بیشتری برای شرکت در انتخابات آینده از خود نشان می دهند.
محمدرضا خباز، نماینده کاشمر و عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی از جمله این افراد است. او که در انتخابات گذشته ریاست جمهوری از حامیان مهدی کروبی بود، هم نظر با مسئولان حکومتی اعتراضات گسترده به نتایج انتخابات را “فتنه” نامیده و از آن اعلام برائت کرده است.
خباز چند روز پیش نیز در مصاحبه با باشگاه خبرنگاران جوان (زیر نظر صدا و سیما) با حمله به اردشیر امیرارجمند مشاور میرحسین موسوی، شرایط و قانون انتخابات در جمهوری اسلامی را “بی عیب و نقص” دانسته بود.
او امیرارجمند را “مشاور لندن نشین موسوی” نامیده و گفته بود او “کسی نیست که سخنانش ارزش پاسخگویی داشته باشد.”
خباز گفته بود که “اجازه مداخله بیگانگان” در امور داخلی ایران نه تنها از سوی گروه ها و نهادهای حکومتی بلکه از سوی “مردم با بصیرت نظام جمهوری اسلامی” نیز داده نخواهد شد.
به گفته این نماینده فراکسیون اصلاح طلبان مجلس هشتم، نظام جمهوری اسلامی “بر پایه مردم استوار است” و این مردم هستند که سرنوشت مملکت خود را رقم می زنند و “هرگونه توطئه و دخالت بیگانگان” را با “برگزاری انتخابات پرشور دیگری قلع و قمع خواهند کرد.”
او در عین حال با رد نظارت نهادهای بین المللی مانند سازمان ملل بر انتخابات در ایران، گفته بود: “سازمان ملل باید در جایی نظارت کند که قانون انتخاباتی در آن کشور وجود نداشته باشد.”
امیرارجمند: انتخابات آزاد را گدایی نمی کنیم
سخنان خباز علیه مشاور میرحسین موسوی و سخنگوی شورای هماهنگی راه سبز امید، واکنشی به سخنرانی اردشیر امیرارجمند بود که هفته گذشته در نشست “سفیران سبز امید” در پاریس بیان شده بود.
امیرارجمند در آن سخنرانی گفته بود که جنبش سبز “انتخابات آزاد را گدایی نخواهد کرد.”
به گفته مشاور میرحسین موسوی، هر موقع که “حکومت در مقابل ما عقب نشینی کرد” و خود را ملزم به “ایجاد لوازم و شرایط برگزاری انتخابات آزاد، سالم و منصفانه” کرد، آن وقت می توان در انتخابات شرکت کرد.
او افزوده بود که “ما همواره از موضع قدرت عمل می کنیم” و: “صحبت از مقوله هایی چون آشتی ملی و انتخابات سالم مستلزم تغییر اساسی در کنش حاکمان است و این حاکمان هستند که {باید} روش حکمرانی خود را تغییر دهند.”
سخنگوی شورای هماهنگی راه سبز امید در عین حال تصریح کرده بود که “سابقه این حاکمیت” نشان داده که آنها هیچ تغییری در رفتار خود نشان نخواهند داد مگر اینکه “ما آنها را مجبور به تن دادن به خواسته هایمان نماییم و آنها را مجبور کنیم تا قدم به قدم عقب نشینی نمایند.”
امیرارجمند با تاکید بر لزوم آزادی زندانیان سیاسی و رهبران در بند جنبش سبز، گفته بود که “بدون فعالیت آزاد و امن” احزاب و تشکل‌های سیاسی و رسانه ها و با وجود “نظارت استصوابی” که خود نیز به تنهایی “مغایر با قانون اساسی کنونی” است، انتخابات آزاد معنا پیدا نمی کند.
اصلاح طلبان و نخستین انتخابات
به دنبال برگزاری دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در 22 خرداد 1388 و اعلام پیروزی محمود احمدی نژاد در آن، میلیون ها نفر از مردم تهران و دیگر شهرهای ایران در اعتراض به نتایج اعلام شده برای ماه ها دست به تظاهرات و تجمعات خیابانی زدند.
آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی در نماز جمعه روز 29 خرداد با رد هرگونه تقلب در انتخابات، دستور سرکوب حرکت اعتراضی را که به جنبش سبز موسوم شده بود صادر کرد. به دنبال این مسئله و در سلسله وقایع خشونت آمیزی که برای ماه ها ادامه داشت، صدها نفر از معترضان کشته و زخمی و هزاران نفر دیگر زندانی شدند.
میرحسین موسوی و مهدی کروبی، دو نامزد معترض، وقایع قبل و بعد از برگزاری انتخابات را “کودتا” نامیدند و بر ادامه اعتراضات تاکید کردند. آنها از بهمن ماه سال 1389 و به دنبال تظاهرات اعتراضی طرفدارانشان در تهران و برخی از شهرهای دیگر در خانه خود زندانی شده اند.
انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی که قرار است زمستان امسال برگزار شود، نخستین انتخابات سراسری خواهد بود که پس از انتخابات مناقشه برانگیز دهمین دوره ریاست جمهوری برگزار خواهد شد.
پیش از این، انتخابات چهارمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا که طبق زمان بندی باید در پاییز 1389 برگزار می شد، به علت “مشکلات امنیتی” لغو شده بود. این برای نخستین بار بود که یک انتخابات سراسری در جمهوری اسلامی به دلیل نا آرامی های اجتماعی برگزار نمی شد.
“انتخابات آزاد؛ تنها چاره بحران”
سید محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین ایران که پس از حبس خانگی رهبران جنبش سبز، به عنوان سخنگوی بخشی از معترضان شناخته می شود، طی سخنانی در اواخر سال 89، “آزادی زندانیان سیاسی، پای‌بندی به قانون اساسی و فراهم آوردن زمینه‌برای برگزاری انتخاباتی سالم و آزاد” را حداقل شروط اصلاح‌طلبان برای شرکت در انتخابات اعلام کرد.
تعیین این شروط از سوی رئیس جمهور سابق، واکنش تند مقامات حکومتی را به دنبال داشت که ضمن رد آنها، خاتمی را جزو “سران فتنه” دانستند که باید بابت عملکردش در سال های اخیر محاکمه شود.
بخش هایی از جنبش سبز نیز به این سخنان اعتراض کردند و شرکت در انتخابات آینده را “خیانت به خون شهدای جنبش” و “بی فایده” خواندند.
این در حالی است که محمدرضا خاتمی، برادر رئیس جمهور سابق در گفت و گو با روزنامه اعتماد، گفت “آنهایی که امروز در قدرت حضور دارند، روز به روز با بحران های بیشتری روبرو خواهند شد” و اگر بخواهند این بحران‌ها را “به نفع خودشان و به نفع ملت” حل کنند، چاره آن فقط یک “انتخابات آزاد است” و اگر بخواهند انتخابات آزاد برگزار کنند، “باید مقدمات آن فراهم شود و مقدمات آن شرایطی است که آقای خاتمی عنوان کرده است.”
نایب رئیس دوره ششم مجلس سه هفته پیش نیز در نامه ای به فرمانده کل سپاه پاسداران، شرط گذاری او برای شرکت اصلاح طلبان و سید محمد خاتمی در انتخابات را نشانه روشن “حکومت کودتا” دانسته بود.
نامه ای که محتوای آن واکنش تند شخصیت ها و رسانه های جریان حاکم در جمهوری اسلامی را به دنبال داشت و موج گسترده درخواست برای بازداشت و محاکمه محمدرضا خاتمی را موجب شد.
روزنامه کیهان نیز روز گذشته در واکنش به مصاحبه عضو شورای مرکزی و دبیرکل سابق جبهه مشارکت با روزنامه اعتماد، او را به “تندروهای منافق” تشبیه کرد که “به جن و ابلیس درس می دهند.”
به نوشته این روزنامه، “منافقین قدیمی باید پیش آنها [منافقان جدید] آداب و فنون خیانت و جنایت را بیاموزند و از این جهت شاید لازم باشد جای شاگرد و استاد عوض شود.”
