حسین شریعتمداری، سردبیر روزنامه کیهان و یکی از چهرههای اصلی منتقد و مخالف سیاست خارجی دولت، به عنوان سخنران اختتامیه “جایزه بزرگ مرگ بر آمریکا” انتخاب شد؛ جشنوارهای که خود را بینالمللی معرفی کرده و با تعیین موضوعاتی علیه آمریکا در حوزه عکس، پوستر و کاریکاتور فراخوان داده است. این جشنواره هم در راستای تحرکات اصولگرایان مخالف سیاست خارجی دولت است که نرمش در مقابل آمریکا و ارتباط با آن را نمیپسندند.
دبیر “جایزه بزرگ مرگ بر آمریکا”، نادر طالبزاده، مدرس و کارشناس سینما در تلویزیون است که به داشتن عقاید ضدآمریکایی شهرت دارد. اسپانسرهای این جشنواره تسنیم(خبرگزاری امنیتی به منتسب به اطلاعات سپاه)، حزبالله سایبر(فعالان اینترنتی تندروی حامی نظام)، نصر تیوی(شبکه تلویزیونی اینترنتی وابسته به سپاه) و مؤسسه بشارت هستند. برای داوری آثار هم، محمود عبدالحسینی(عکاس چند تصویر مشهور آیتالله خمینی)، محمدحسین نیرومند(کاریکاتوریست و دبیر شورای ارزشیابی هنرمندان، نویسندگان و شاعران در دولت گذشته) و مازیار بیژنی(کاریکاتوریست رسانههای اصولگرا) برگزیده شدهاند که در وبسایت این جایزه از آنها با صفت “استاد” نام برده میشود.
جمهوری اسلامی و شعار مرگ بر آمریکا
تصویر زنان چادری در مقابل اسلحهای که با پرچم آمریکا منقش شده و یا تصویری از مجسمه آزادی با سر اسکلت، یکی از پرکاربردترین عکسهای مورد استفاده در رسانههای خارجی است و اشاره به حجم و گستردگی تبلیغات ضد آمریکایی در ایران دارد. شعار “مرگ بر آمریکا” در شهرهای مختلف ایران به صورت دیوارنوشته و پرده و پوستر سالهاست که حضور پررنگی دارد و هر هفته در نمازهای جمعه و در مراسم راهپیمایی حکومتی در طول سال، فریاد زده میشود. اما پس از سفر حسن روحانی به نیویورک و تاکید بر تعامل و مذاکره با ایالات متحده که در واپسین ساعات این سفر به گفت و گوی تلفنی وی با باراک اوباما نیز ختم شد، یکی از مسایلی که مورد توجه رسانه های داخلی و برخی چهره های سیاسی کشور قرار گرفته سرنوشت شعار “مرگ بر امریکا” است.
با وجود اینکه هنوز زمزمههای حذف این شعار چندان جدی نیست اما اصولگرایان و رسانههایی مانند کیهان پیشاپیش نسبت به چنین رویهای هشدار داده اند و سعی دارند تا با تهییج افکار عمومی و احساسات هوادارانشان، همچنان روحیه و رویه آمریکاستیزی را ترویج کنند.
در سرمقاله روزنامه کیهان در روز ۱۳ آبان -که روز مبارزه با استکبار جهانی نامگذاری شده- آمده بود: “تلقی ملت ما از آمریکا و مرزبندی با این رژیم استکباری آنگونه که القا میشود صرفا یک تابو - ترس موهوم - نیست و صرفا هم به ۳۵ سال گذشته برنمیگردد. البته عملکرد آمریکا در این ۳۵ سال پس از انقلاب، انزجار ملت ایران از رژیم آمریکا را رو به تصاعد برده اما این دروغ القایی است که گفته شود روابط ایران و آمریکا صرفا به خاطر انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ و به ویژه ماجرای گروگانگیری رو به تیرگی نهاد. تاریخ ظلمهای دولت آمریکا علیه ملت ایران ۶۰ ساله است و نه ۳۵ ساله.”
همچنین تاکید شده بود که “آیا فریاد مرگ بر آمریکا یک بخشنامه است که امروز باشد و فردا لغو شود؟ میگویند همانگونه که مرگ بر شوروی نمیگویید مرگ بر آمریکا هم نگویید و پاسخ این است که شعار مرگ بر شوروی مستجاب و بنابراین سالبه به انتفای موضوع شد. انشاءالله هر وقت هم استکبار آمریکا فرو پاشید یا به تعبیرحضرت امام(ره) آمریکا آدم شد، شعار مرگ بر آمریکا نیز سالبه به انتفای موضوع میشود اما تا استکبار و ستم کاخسفید هست، شعار مرگ بر آمریکا نیز در اقصا نقاط عالم جاری خواهد شد که این یکی از انسانیترین شعارهای ملل دنیاست.”
دو روز قبلتر هم همایشی در محل سابق سفارت آمریکا که لانه جاسوسی خوانده میشود برگزار شد و حسن عباسی(تحلیلگر تندرو و جنجالی اصولگرا) و سعید قاسمی، فعال سیاسی تندروی حامی احمدینژاد سخنرانی کردند. رونمایی از سرودهای جدید ضد آمریکایی هم از دیگر برنامههای این مراسم بود.
روحانی و زخم کهنه ایران و آمریکا
تعامل با دنیا و تنش زدایی یکی از شعارهای کلیدی حسن روحانی در ایام تبلیغات یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بود.
او به صراحت تاکید کرده بود که “ما برای اینکه به اهداف ملی دست پیدا کنیم و برای اینکه کشور را از تحریم ظالمانه نجات دهیم و برای اینکه روابطمان را با دنیا براساس تعامل سازنده بنیانگذاری کنیم در این عرصه ورود کردهایم.”
حسن روحانی درباره مذاکره مستقیم با ایالات متحده نیز پس از پیروزی در انتخابات تاکید کرده بود: “رابطه ایران با امریکا مساله پیچیده و دشواری است؛ «زخم کهنهای» وجود دارد که باید تدبیر شود تا این زخم درمان گردد. ما به هیچ وجه به دنبال ادامه و توسعه تنش ها نخواهیم بود، عقل سلیم حکم میکند که دو ملت در کنار هم به فکر آینده باشند.”
حمیدرضا آصفی، سخنگوی دستگاه دیپلماسی دولت خاتمی به تازگی عنوان کرده است که در دولتهای گذشته هم پیامهای بسیاری بین ایران و آمریکا رد و بدل شده که موضوعات مختلف و متفاوتی داشته است: “حتی میتوانست بر سر یکی موضوع مرزی در حاشیه خلیج فارس هم به وجود بیاید. سر همه موضوعات مثل افغانستان، عراق، مسئله گروگانها و خیلی از مسائل دیگر بود.”
پیش از این هم اخبار بسیاری در مورد ارتباط پنهانی ایران و آمریکا مخابره شده، و از جمله یکی از آنها که تایید شده، نامهنگاری باراک اوباما به رهبر جمهوری اسلامی است. اما این گونه ارتباطات همواره مخفی بوده و لااقل از سوی طرف ایرانی افشا نشده است. حال باید دید که تغییر رویه دولت جدید و احتمال ارتباطات غیرمخفیانه و گسترده آینده، تا چه مدت مورد تایید آیتالله خامنهای قرار میگیرد؟ مخالفان سرشناسی مانند حسین شریعتمداری که خود را پیرو و مطیع رهبری میدانند، تا کجا یپش خواهند رفت و دستگاه دیپلماسی دولت در این راه چه اندازه صاحب اختیار و جسارت است.