ابتدا گفته شد بشار اسد باید سلاح های شیمیایی خود را در اختیار بازرسان بین المللی بگذارد تا آنها را نابود کنند. این پیشنهاد در آغاز به مقام های روس داده شد تا رایزنی های لازم را با سوری ها به انجام برسانند.
در مقطعی که اسد با این پیشنهاد مواجه شد هیچ انتخاب دیگری نداشت و صدای موشک های کروز را که پادگانها و مراکز نظامی سوریه را هدف قرار داده بود می توانست بشنود. اسد بی درنگ واگذاری سلاح ها شیمیایی را پذیرفت زیرا در مقایسه با خساراتی که حملات آمریکا برای سوریه به بار می آورد حذف زرادخانه شیمیایی، عقلانی به نظر می رسید اما ضرب الاجلی که برای او تعیین شده بود مانع می شد تا عواقب پذیرش نظارت بازرسی های بین المللی بر تاسیسات نظامی خود را پیش بینی کند.
در ابتدا وزرای خارجه آمریکا انگلیس و فرانسه به همراه روسیه مقدمات توافق های ابتدایی را نهایی کردند و انتظار می رفت با تصویب قطعنامه ای در شورای امنیت، رژیم اسد در میان مدت از این بحران رهیده باشد. اما از پریروز که وزرای خارجه فرانسه انگلیس و آمریکا بدون حضور روسها رایزنی ها را ادامه دادند طرح های جدیدی آشکار شده است که دیگر شباهتی به توافق های اولیه ندارد.
اظهارات لارنت فابیوس وزیر خارجه فرانسه، پروژه پنهان شده پشت خلع سلاح شیمیایی سوریه را علنی کرد. وزیر خارجه فرانسه اعلام کرد که حمله نظامی به سوریه هنوز منتفی نشده است و در صورت هر گونه تخطی اسد از طرح خلع سلاح، انتخاب نظامی دوباره فعال می شود. اما مهمترین نکته ای که به آن اشاره شد این بود که طرح خلع سلاح شیمیایی اسد به تغییرات گسترده ای در سوریه منجر خواهد شد که در انتهای آن اسد دیگر حضور نخواهد داشت. در گزارشی که نیویورک تایمز منتشر کرده به صراحت به این اشاره شده بود که اجرای خلع سلاح سوریه به ترتیبی منجر به تغییر رژیم در این کشور هم خواهد شد.
وزرای خارجه آمریکا فرانسه و انگلیس تاکید کردند که تعهدات اسد به بازرسی های بین المللی کلامی نخواهد بود و با ابزار دقیق عملکرد او مورد ارزیابی قرار خواهدگرفت. آنها حتی گام را از این هم فراتر گذاشته، اعلام کردند که در کنار طرح خلع سلاح، حمایت ازمخالفان اسد و هماهنگی آنان با مجریان طرح خلع سلاح اجرایی می شود.
لازم به یادآوری است که طرح خلع سلاح سوریه در ابتدا قرار بود به صورت ضربتی و حداکثر طی چند هفته پیاده شود اما آخرین اظهارنظرها حاکی از اجرای طرحی است که حداقل تا اواسط سال۲۰۱۴ ادامه خواهد یافت. وقتی قرار است طرحی چند هفته ای برای کشوری که در شرائط جنگ داخلی قرار دارد تا حدود ۹ ماه ادامه یابد بدین مفهوم است که خلع سلاح اسد طرحی برای تغییر رژیم این کشور و نیز طرحی برای آینده خاورمیانه خواهد بود.
بی تردید از این به بعد همان حوادثی که طی چند سال در عراق جریان داشت در سوریه تکرار خواهد شد. بزودی ناظران خلع سلاح سوریه همه زرادخانه شیمیایی را از این کشور خارج کرده و یا اینکه در خود سوریه آنها را منهدم خواهند کرد. از این به بعد شاهد خواهیم بود که همه مراکز نظامی سوریه برای یافتن سلاح های شیمیایی مورد بازرسی قرار خواهند گرفت و ناظران سازمان ملل هیچگاه پایان بازرسی را اعلام نخواهند کرد. معنی عبارت فوق این است که آنها از ارتش سوریه درخواست خواهند کرد تا درهای تمامی مراکز نظامی را به روی آنها باز کنند. از فردای روزی که بازرسی ها آغاز شود دیگر هیچ در بسته ای برای بازرسان در سوریه معنی نخواهد داشت. بازرسان خواستار بازرسی بدون اطلاع از مراکز نظامی خواهند بود تا مخفی گاه سلاح های شیمیایی را که دیگر وجود ندارد کشف کنند.
اندکی بعد بازرسان به سراغ واحدهای توپخانه اسد خواهند رفت و با این بهانه که از توپخانه برای شلیک گلوله های شیمیایی استفاده می شود خواستار نابودی آنها خواهند شد. بخش هایی از نیروی هوایی سوریه نیز مشکوک خواهند بود به اینکه برای بمباران شیمیایی سازماندهی شده اند و باید نابود شوند یا اینکه تحت نظارت دراز مدت قرار بگیرند.
دقیقا مانند پروژه ای که در عراق پیاده شد هر گونه تعلل و اختلال در بازرسی از مراکز نظامی پای شورای امنیت را به میان خواهد کشاند. در مورد عراق کار به جایی کشیده شد که ناظران بین المللی اعلام کرده بودند که برخی از تجهیزات غیر قانونی عراق در کاخ های صدام حسین مخفی شده و خواستار بازرسی فوری از کاخ های صدام شدند. رژیم عراق تا قبل از سرنگونی صدام حسین بیشترین نیرویی را که داشت درگیر بهانه جویی های بازرسان سازمان ملل کرد. بازرسان سازمان ملل از همان ابتدا هر آنچه را که ممکن بود در عراق پنهان شده باشد یافته و نابود کرده بودند اما هیچگاه گزارشی مبنی بر پایان بازرسی را منتشر نکردند. در واقع دولت عراق تجهیزات اتمی نداشت و تسلیحات شیمیایی و میکربی این کشور نیز تقریبا در همان ابتدای بازرسی ها نابود شده بود اما تا آخرین ماههای سرنگونی رژیم صدام بازرسان خلع سلاح هنوز خاک عراق را می کاویدند.
در حال حاضر رژیم اسد در همان دامی قرار گرفته است که همه دیکتاتوری های درگیر با شهروندان به آن دچار می شوند.صدام حسین و بشار اسد هر دو مردم خود را بمباران شیمیایی کردند. سرهنگ قذافی نیز با هواپیمای جنگنده تظاهرات مردم را در شهرها سرکوب می کرد.صدام حسین و قذافی بخشی از زشت ترین بایگا نی تاریخ معاصر منطقه خاورمیانه شدند. به نظر میرسد که اسد نیز در شرائط مشابهی قرار گرفته است. اگر بشار اسد یک بار آینده سوریه را از نگاه چشم پزشکی که از انگلیس فارغ التحصیل شده است مورد ارزیابی قرار دهد شاید در میان مدت با واگذاری قدرت یا انتخابات آزاد موافقت کند و افسون شرکایی که او را به مقاومت می خوانند کنار گذارد. در غیر این صورت می توان انتظار داشت که سرنوشتی مانند صدام یا قذافی در انتظار اوباشد.