بنا بر گزارش خبر گزاری مهر “شرکت ملی گاز ایران پروژه ساخت فاز دوم خط لوله هفتم سراسری (صلح) به طول تقریبی 270 کیلومتر را به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا واگذار کرد این خط لوله ادامه خط لوله ای است که گاز میدان پارس جنوبی را به ایرانشهر در سیستان و بلوچستان منتقل می کند. قرار است این خط لوله جدید از ایرانشهر تا مرز پاکستان ساخته شود.” این در حالیست که در دو ماه اخیر، این قرارگاه وابسته به سپاه پاسداران به علت تحریم های جهانی، ازبرخی طرح ها کناره گیری کرده است.
فاز اول این خط لوله، از عسلویه تا ایرانشهر در سال 84 به این قرارگاه واگذار شده بود.در آن زمان این اولین پروژه ای بود که به عنوان لیدربه قرارگاه واگذار شده بود، پیش از آن این قرارگاه کار ساخت اسکله صادراتی در بندر صادراتی پتروشیمی عسلویه را به انجام رسانده بود.وپیش تر از اینها قرارگاه خاتم در پروژِه های راهسازی وسد سازی کارهای عمرانی وزیر سازی انجام داده بود.علت این موضوع تجربه ای عنوان میشد که سپاه در امور زیر سازی در طول جنگ به دست آورده بود.ماشین آلات سپاه نیز تماما در این حوزه بود.
اتفاقا وفور ماشین آلات راهسازی وزیر سازی بود که سپاه را به فکر تشکیل قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا انداخت.
کناره گیری کن دوباره پروژه بگیر
بنا بر گزارش مهر “پس از نافذ شدن قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان، ساخت فاز دوم خط لوله هفتم سراسری از ایرانشهر تا مرز پاکستان برای انتقال گازهای فازهای پارس جنوبی به این همسایه شرقی کشور در اولویت قرار گرفت. بدین ترتیب اخیرا مذاکرات شرکت ملی گاز ایران و قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا برای اجرای فاز دوم این خط لوله گاز به طول تقریبی 270 کیلومتر نهایی شده است. این پروژه گازی به ارزش تقریبی 200 تا 250 میلیون دلار به صورت EPCF و ترک تشریفات توسط قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا انجام خواهد شد.”
دولت می گوید که با اجرای قرارداد جدید و ساخت خط لوله انتقال گاز، ایران علاوه بر استفاده از این خط لوله برای توزیع گاز در مناطق سیستان و بلوچستان، گاز صادراتی خود را به پاکستان هم منتقل خواهد کرد.بی بی سی در گزارش این رویداد آورده است: ”اخیرا قرارگاه خاتم الانبیاء در حالی از توسعه فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس جنوبی کناره گیری کرد که وزارت نفت توسعه بخش بزرگی از پارس جنوبی را بدون برگزاری مناقصه در اختیار شرکت های وابسته به خاتم الانبیاء قرار داد.در چهار سالی که از فعالیت خاتم الانبیاء در فازهای ۱۵ و ۱۶ می گذشت این قرارگاه مدام از کمبود منابع مالی شکایت داشت و حتی طرح استفاده از حساب ذخیره ارزی را نیز دنبال می کرد اما علت کناره گیری خاتم الانبیاء، تحریم های بین المللی علیه این نهاد وابسته به سپاه اعلام شد.”
اینک بنا بر نوشته مهر “مذاکرات شرکت ملی گاز با برخی از فاینانسورهای داخلی و خارجی برای تامین مالی فاز دوم خط لوله هفتم سراسری گاز و ادامه شبکه گازی از ایرانشهر تا زاهدان و زابل در حال انجام است.” این نشان میدهد که تخصیص منابع مالی این پروژه هنوز در دستور کار دولت نیست ولی بنا بر سابقه، خاتم النبیا، جایی جز منابع دولتی ندارد، چرا که تامین مالی فاز 15و16 پارس جنوبی نیز بعهده این قرارگاه بود که نهایت هم از منابع مالی دولتی تامین شد، ولی باز خاتم کار را به پایان نرساند ونیمه کاره به بهانه تحریم کنار کشید.
خط لوله ای به اروپا هم به خاتم رسید
این موارد در حالی است که سایت جهان نیوز در اردیبشهت ماه گزارش داد که: “هم اکنون مذاکرات شرکت ملی گاز ایران و قرارگاه خاتم الانبیا برای ساخت قطعه سوم این خط لوله به طول تقریبی 600 کیلومتر از اهواز تا دهگلان کردستان به صورت ترک تشریفات در حال انجام است.ارزش تقریبی ساخت این خط لوله صادراتی گاز حدود یک میلیارد و 300 میلیون دلار برآورد می شود که در صورت توافق دو طرف قرار است قرارداد این طرح گازی به روش EPCF امضا شود.پیگیری ها حاکی از آن است که تاکنون دو طرف در مورد حجم نهایی این قرارداد به توافق دست نیافته اند اما گفته می شود بخشی از منابع مالی این طرح به روش فاینانس و توسط بانک صادرات تامین خواهد شد.”
هم اکنون عملیات اجرایی بیش از 30 پروژه بزرگ بخشهای مختلف بالا دستی و پایین دستی صنعت نفت ایران توسط قرارگاه خاتم الانبیا در حال انجام است. ساخت تاسیسات آبگیر پتروشیمی کاویان، مجتمع اوره و آمونیاک پتروشیمی پردیس، (که هفته پیش در آن آتش سوزی شد وچند نفر کشته شدند) تلمبه خانه نفت شهید چمران، تاسیسات آبگیر طرح توسعه میدان گازی کیش، طراحی و تامین واحد نمک زدایی و مبدلهای طرح توسعه میدان گازی کیش، انبارهای مکانیزه و تسهیلات گوگرد اسکله خدماتی پارس جنوبی توسط این مجموعه انجام می گیرد.
همانطور که اشاره شد قرارداد ساخت فاز اول خط لوله هفتم (صلح) خرداد ماه سال 1384 به طول تقریبی 907 کیلومتر به ارزش تقریبی 808 میلیون یورو (12 هزار و 140 میلیارد ریال) به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا واگذار شد.مدت قرار داد 30ماه بود و باید در آذر ماه 86 این پروژه تحویل میشد اما تازه هفته پیش خبرگزاری های دولتی خبر دادند که این پروژه قرار است توسط رییس دولت افتتاح شود.از اذرماه 86 تا مرداد 89، سی و دو ماه فاصله است ودر واقع خاتم برای یک عملیات لوله گذاری که کاری نسبتا ساده در نفت وگاز است دوبرابر تعهد تاخیر داشته است؛ یعنی چیزی بیش از 100درصد تاخیر.اما باز هم به گزارش شانا این افتتاح صورت نگرفت: “مراسم بهرهبرداری از خط لوله هفتم سراسری که قرار بود دوشنبه 4 مرداد با حضور رییس دولت و وزیر نفت انجام شود، به زمان دیگری موکول شد.”
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از اداره کل روابط عمومی وزارت نفت، قرارست زمان مراسم بهرهبرداری رسمی از این خط لوله متعاقبا اعلام شود. گرچه در گزارش مهر وفارس آمده است “در نهایت ساخت این لوله گازی تیر ماه سالجاری در 2 قطعه عسلویه - بندرعباس به طول 422 کیلومتر و بندرعباس - ایرانشهر به طول 480 کیلومتر به پایان رسیده است که پیش بینی می شود با راه اندازی این طرح، گاز مورد نیاز استانهای هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان تأمین شود.”
بر اساس گزارشهای رسمی، برای ساخت فاز اول خط لوله هفتم سراسری حدود 17 هزار میلیارد ریال سرمایه گذاری شده و با ساخت 9 تاسیسات تقویت فشار گاز در مسیر این خط لوله ظرفیت انتقال روزانه از 50 میلیون به 110 میلیون مترمکعب افزایش می یابد. جواد اوجی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران اخیرا در جمع خبرنگاران در خصوص افزایش 5 هزار میلیارد ریالی هزینه ساخت فاز اول خط لوله هفتم سراسری، گفته است: “با توجه به حجم این پروژه گازی افزایش هزینه موضوعی طبیعی به نظر می رسد.”
وی البته هیچ اشاره ای به این نمیکند که چرا پروژه ای که قرار بود سی ماهه تمام شود بیش از 60 ماه به طول انجامیده وبر چه اساس وتوانایی دوباره همان نوع کار به خاتم واگذار شده است ؟
بنا برگزارش بی بی سی “ساخت بخش اول این خط لوله بدون رعایت مقررات مربوط به برگزاری مناقصه به طور خاص به قرارگاه خاتم الانبیاء داده شده بود و بنابر گزارش ها، بخش دوم نیز به همین شکل به این نهاد وابسته به سپاه پاسداران داده شده است.”
در واقع همه پروژه هایی که تاکنون سپاه از وزارت نفت دریافت داشته با ترک تشریفات مناقصه، یعنی از بین بردن فضای رقابت وبهره بردن از انحصار به دست امده است؛هر چند در نهایت هم از مهم ترین این پروژه ها یعنی فاز 15 و16 کناره گیری کرد.جالب تر آنکه چند روز پیش از کناره گیری خاتم الانبیاء از این فازها، وزارت نفت قراردادهایی به ارزش بیش از ۲۱ میلیارد دلار برای اجرای شش فاز پارس جنوبی با شرکت های داخلی امضا کرد که بخش عمده آن به شرکت های وابسته به خاتم الانبیاء رسید.