اسکات پترسون
فعالان مخالف در ایران در آستانه به کارگیری یک سلاح جدید در جنگ اینترنتی علیه رژیم هستند. آنها امید دارند این ابزار بتواند تلاش های پرهزینه دولت برای مسدود ساختن حرکت عمومی در اینترنت داخل کشور را با شکست روبرو کند.
یک نرم افزار با عنوان “هی استک” به معنی انبار کاه، که شعار “در پیدا کردن سوزن موفق باشید” را برای خود انتخاب کرده، در سان فرانسیسکو و منحصراً برای ایران ساخته شده است. این نرم افزار اولین ابزار فنی ضد سانسور است که از سوی دولت ایالات متحده برای صادرات به ایران مجوز دریافت کرده است.
آستین هیپ یکی از سازندگان این نرم افزار گفت: “تا کنون هیچگاه ابزاری برای مقابله با روش های فیلتر کردن اینترنت توسط یک رژیم ساخته نشده بود. ما واقعاً امیدواریم که هی استک ابزار پایاپائی در مقابله با نحوه اجرای سانسور توسط رژیم باشد.”
پس از انتخابات بحث انگیز ریاست جمهوری ایران در خرداد ماه گذشته که یک دوره چهار ساله ریاست جمهوری دیگر را به محمود احمدی نژاد ارزانی کرد، اینترنت و شبکه های اجتماعی نظیر تویتر و فیس بوک نقش حیاتی در کمک به سازماندهی چندین هفته تظاهرات معترضان بازی کردند. اعتراضاتی که اغلب با خشونت سرکوب شدند.
جنبش سبز صدها هزار نفر از ایرانی ها را برای اعتراض به انتخابات تقلبی به خیابان ها کشاند، اما سرکوب های متعدد بعدی، از خود چندین کشته، هزارن نفر زندانی و انبوهی از اتهامات مربوط به وقوع سوء رفتار و تجاوز در زندان های کشور به جا گذاشت.
نیروهای امنیتی ایران تلاش گسترده و تقریباً موفقیت آمیزی برای از کار انداختن امکان ارتباط اینترنتی ایرانی ها با یکدیگر در شبکه های اجتماعی، قراردادن اخبار در اینترنت و امکان اطلاع از اخبار توسط معترضان به راه انداختند. به نظر می رسید شیوه های به کار رفته توسط معترضان در ابتدا رژیم را غافلگیر کرده باشد و برخی به همین دلیل، وخیم ترین بحران داخلی ایران از سال 1357 را “نقلاب تویتری” خواندند.
یک کارشناس جوان و همراه با جنبش مخالفان در تهران گفت: “ما به این نرم افزار احتیاج داریم. اگر کارآمد باشد، مجرای ارتباطی جدیدی خواهد بود. ما در حال حاضر هیچ چیز نداریم. داستان هائی از برخورد با مردم در جریان بازجوئی ها به دلیل پیامک های تلفن همراه و یا نامه های الکترونیک شان منتشر شده است. نگرانی و هراس در جامعه حاکم شده است.”
فرمانده نیروی انتظامی ایران نوامبر گذشته از تأسیس یک واحد “جرایم اینترنتی” برای توقف و شکار مخالفان در اینترنت خبر داد. ضمناً عوامل تحت مدیریت سپاه پاسداران ایران پیام های هشداری را به برخی ایرانی های مقیم سوئد و لوس آنجلس که دیدگاه های خود در طرفداری از مخالفان ابراز کرده بودند، ارسال کردند. آنها برخی از شهروندان وارد شده به ایران را در فرودگاه مجبور کرده اند که صفحه فیس بوک خود را باز کنند و رمز عبورشان را در اختیار مأموران بگذارند.
حملاتی که به طور موقت وب سایت تویتر را از کار انداخت و وب سایت های مخالفان را در دسامبر گذشته هک کرد، صفحه ای را به نمایش می گذاشت که در آن نام “ارتش سایبری ایران” نقش بسته بود و از عبارات دینی استفاده کرده بود که معمولاً توسط سپاه پاسداران به کار گرفته می شود. با این حال، هیچ علامتی از ارتباط آشکار آنها با دولت به دست نیامده است.
کارشناس یاد شده در تهران گفت: “دولت در حال مبارزه با جریان آزاد اطلاعات است… بنابراین مبارزه با این اقدام دولت، اولین و حیاتی ترین گام برای ایجاد تغییر است. هی استک قطعاً جنبش را دوباره زنده می کند. مردم دیگر به هیچ منبع قابل اعتماد اطلاعات دسترسی ندارند. این نرم افزار، منابع مورد نیاز را در دسترس قرار می دهد… که مردم می توانند خود به جستجو بپردازند و اطلاعات لازم را کسب کنند؛ به ساخت مجدد شبکه هائی که پس از سرکوب سپاه لطمه خورده اند، کمک خواهد کرد.”
ایجاد مجدد چنین شبکه هائی، چالش بزرگی برای سازندگان هی استک بوده است. آنها می گویند بر روی نحوه مسدود ساختن دسترسی به اینترنت توسط چین، ایران و سایر کشورهای حامی سانسور و نیز روش های مبارزه با آن به دقت مطالعه کرده اند.
هی استک ابتدا به کدسازی وسیع اطلاعات می پردازد، نظیر آنچه هنگام دسترسی به وب سایت بانک اتفاق می افتد. سپس آن را به مجموعه ای از اطلاعات معمولی تبدیل می کند که در ترافیک معمول اینترنت جلب توجه نمی کند. بنابراین، یافتن اطلاعات اصلی و متوقف کردن انتقال آن، به همان اندازه سخت است که در تبلیغ این نرم افزار ادعا شده: یعنی یافتن سوزن در انبار کاه.
کنترل اینترنت در کشوری با 23 میلیون کاربر اینترنتی، کار دشواری است. گزارش سال 2008 مرکز اینترنت و جامعه برکمن در دانشگاه هارواد از وجود 60,000 وبلاگ فارسی زبان حکایت دارد. در این گزارش آمده است ”با توجه به محیط سرکوب رسانه ای در ایران امروز، احتمالاً وبلاگ ها علنی ترین صحنه نقل و انتقال اطلاعات در شرایط سیاسی کشور هستند.”
کارشناس یاد شده در تهران گفت: “هی استک حیات جدیدی به شبکه ارتباطی نیمه جان ما می دمد. اما مردم یاد گرفته اند به این آسانی ها به چیزی اعتماد نکنند و در استفاده از این نرم افزار در یارانه های خود، تا مدتی مردد خواهند بود. اما اگر ببینند این نرم افزار از حمایت دنیای معتبر خارجی برخوردار است، اوضاع می تواند تغییر کند.”
وی افزود: “من فکر می کنم باید بسترسازی شود و اطمینان داده شود این نرم افزار از یک منبع قابل اعتماد آمده است و نه اینکه دامی از سوی سپاه است. در اینصورت مردم متوجه آن می شوند و از آن استفاده خواهند کرد. البته من در عین حال مشکوک هستم. سپاه می تواند خیلی زود نسخه های زیادی از این نرم افزار را ضمن کار گذاشتن برنامه های جاسوسی در آن، تکثیر کند.”
او در عین حال گفت آمادگی مخالفان برای مبارزه غیرقابل انکار است. “فعلاً مهمترین چیز برای ما قابلیت برقراری ارتباط با تعدادی زیادی از مردم همفکر اما پراکنده است. با اتصال نقطه ها، دوباره قدرت یک جمع به مخالفان داده خواهد شد.”
منبع: کریستین ساینس مانیتور- 16 آوریل
