شتاب حرکت پارس جنوبی دروغ است

مدیر عامل شرکت نفت می گوید: “کار توسعه میدان مشترک پارس جنوبی با شتابی بیش از پیش ادامه دارد.” اما سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس معتقد است: “طبق گزارش ارائه شده از سوی مسئولان، میزان این پیشرفت تا به امروز بسیار کمتر از 30 درصد بوده است”. پیش‌تر اکبر ترکان، معاون سابق وزارت نفت نیز این ادعا را غیر ممکن دانسته بود. کارشناسان می گویند با رنگ باختن وعده توسعه 35ماهه پارس جنوبی، آمارهای حاکی از “حرکت رو به شتاب این میدان نفتی”، واقعیت ندارد.

کمیسیون انرژی مجلس هم اگرچه از همان ابتدا با سردی و انتقاد با آمار مدیر عامل شرکت نفت روبه رو شد اما سایت جهان نیوز، پا را فراتر گذاشت و  افشا کرد که “شرکت هایی که قرار است پروژه های میلیارد دلاری اجرا کنند تنها چند روز قبل از امضای قرار داد و با صد هزار تومان تأسیس شدند وهیچ سابقه ای ندارند”.

 به گزارش جهان نیوز “شرکت پترو پایدار ایرانیان، سهامی خاص که در کنسرسیوم پنج میلیارد دلاری توسعه فاز 13 حضور دارد، دقیقا در همان روز امضای قرارداد (یعنی25 خرداد 89، با سرمایه اولیه یک میلیون ریال تاسیس شده و با شماره 377800 و شناسه ملی 10320271640 در اداره ثبت شرکتها به ثبت رسیده است”.

 به نوشته این وبسایت “طبق آگهی تاسیس این شرکت که در تاریخ 12  تیرماه 1389 (یعنی 18 روز پس از امضای قرارداد) به شماره 8986/ث89/32 در روزنامه رسمی منتشر شده است؛ اولین مدیران شرکت آقایان عرفان لاجوردی به سمت رئیس هیئت‌مدیره، آقای صحیب‌ بیگلر به سمت نائب رئیس هیئت‌مدیره و مدیرعامل و آقای هادی اشرفی‌یکتا به سمت عضو هیئت‌مدیره می باشند و آقایان حسین یعقوب‌زاده و داریوش جلالی نیز به عنوان بازرس اصلی و علی البدل انتخاب شده اند.”

این گزارش می افزاید: “تنها ده روز پس از انتشار آگهی تاسیس، در تاریخ 22 تیرماه، هیات مدیره تشکیل جلسه می دهد و ظاهرا پس از اطمینان از حضور در کنسرسیوم مذکور، آقای حبیب جدیدی – مدیرعامل سابق شرکت صدرا که در این طرح مشارکت دارد – به سمت مدیرعاملی این شرکت نوپا منصوب می شود؛ آگهی تغییرات این شرکت در تاریخ 11 مرداد 1389 به شماره 13653/ت89/32 در روزنامه رسمی منتشر شده است.”

بنابر آمار بانک مرکزی، در طول 5 سال فعالیت دولت نهم و دهم بیش از 340 میلیارد دلار درآمد از صدور نفت و محصولات پتروشیمی عاید دولت شده است اما روند سرمایه گذاری با دورانی که چنین درآمدی نصیب کشور نشده بود تطابقی ندارد.

 سرمایه‌گذاری در پارس جنوبی در سال‌های 76 تا 84 از آهنگ خوبی برخوردار بود، به طوری‌که در طول هفت سال، نزدیک به 50 میلیارد دلار در صنعت نفت سرمایه‌گذاری شد که بیش از 65 درصد آن بدون تعهد دولت و از طریق قراردادهای بیع متقابل و فاینانس خودگردان و مابقی از منابع داخلی شرکت‌های نفت و گاز تامین شد؛ از این میزان سرمایه گذاری، 16میلیارد دلار در صنعت گاز، 18 میلیارد دلار در صنعت پتروشیمی و 15 میلیارد دلار در طرح‌های بیع متقابل نفت خام سرمایه گذاری شد که منجر به افزایش بیش از یک میلیون بشکه‌ای تولید نفت خام شد.

این میزان سرمایه‌گذاری در حالی صورت گرفت که درآمد نفت در هشت سال 76 تا 84 معادل 172 میلیارد و 584 میلیون دلار بود که این میزان با رشد قیمت جهانی نفت در سال های 84 تا 88 و در نهایت با ثبت رکوردی دست نیافتنی در سال 88 به 342 میلیارد  دلار رسید که نشان از رشد 57.7 درصدی درآمد نفتی ایران در 5سال 84 تا 88 دارد. ‏

با این حال، قلعه بانی مدیر عامل شرکت نفت با بیان اینکه فازهای باقی مانده طبق برنامه می باید در مدت ۳۵ ماه تکمیل شود، گفته است: “با سرمایه گذاری های جدید، ازجمله تامین مالی از طریق بورس و انتشار اوراق مشارکت تلاش می کنیم به اهداف خود در توسعه فازهای باقیمانده پارس جنوبی دست یابیم.”

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران تصریح کرده:  خوشبختانه در یک سال گذشته، اقدام های خوبی در این زمینه انجام شده است که امیدواریم این روند در امسال نیز با شتاب بیشتر ادامه یابد.

در همین ارتباط  سردار محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه، درباره میزان پیشرفت پروژه های پارس جنوبی که بر عهده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) است، گزارش داده است که “در حال حاضر پیشرفت پروژه‌های فازهای  15 و 16 پارس جنوبی نزدیک به 75 تا 80 درصد است که این پروژه‌ها تا آذرماه به اتمام خواهد رسید”.

به گفته وی “سپاه کمتر از یکسال است که اجرای پروژه های فازهای 23، 24 و 25 پارس جنوبی را به دست گرفته که تاکنون ازپیشرفت خوبی برخوردار بوده است”.

سردار جعفری تصریح کرده : ”پیشرفت پروژه های فازهای 23، 24 و 25 پارس جنوبی به میزانی است که حتی سپاه جلوتر از برنامه زمان بندی شده اجرای این پروژه‌ها قراردارد وانشاءالله این پروژه‌ها در زمان مقرر به اتمام خواهند رسید.”

این در حالی است که آمارهای منابع رسمی دیگر از جمله کمیسیون انرژی مجلس نشان می دهد که این هشت فاز جمعا 17درصد پیشرفت فیزیکی دارند در حالیکه قراربود این رقم در شرایط فعلی 31.5 درصد باشد.

به گفته سید عماد حسینی، نماینده مجلس، “برخی مشکلات در زمینه کند بودن پیشرفت کار در پارس جنوبی به پیمانکاران چینی برمی‌گردد؛ چرا که به نظر می‌رسد این پیمانکاران توان ادامه مسیر را نداشته باشند و باید در خصوص آنان تجدیدنظری انجام شود و این موضوع باعث یکسری عقب‌ماندگی‌ها در اتمام پروژه پارس جنوبی شده است”.

در اظهار نظری مشابه، حمید رضا کاتوزیان، رییس کمیسیون انرژی مجلس هم آمار دولتی ها را زیر سئوال برده و به خبر آن لاین گفته است: “در حال حاضر پیشرفت هایی که از آن یاد می شود عمدتا کارهای عمرانی و زیرسازی و کارهای سازه ای است که آن را جزو پیشرفت خود محاسبه می کنند. ولی کارهای اساسی و اصلی پالایشگاهی، حفاری، و سرچاهی هنوز بسیار عقب است. اصلا معلوم نیست این 35 ماه از کجا آمده است. این را من از کارشناسان حاضر در یک جلسه کمیسیون انرژی در خصوص پارس جنوبی پرسیدم، که چرا 38 ماه نه چرا 35 این رقم از کجا آمده؟ اول گفتند برآوردها اینگونه می گویند که من درخواست کردم این برآوردهای فنی را ببینیم و در آخر با بالا و پایین کردن های مختلف یکی از کارشناس های داخل جلسه گفت ما چکار کنیم کارگروه نفت گفته 35 ماهه ما هم می گوییم 35 ماهه!  همین است که کار ما درست پیش نمی رود”.

کاتوزیان پرسیده است که “یک کارگروه بدون پشتوانه فنی چگونه می تواند برای اتمام پروژه زمان تعیین کند؟ اما می بینیم در شرایط فعلی اتفاق می افتد و در نهایت نتیجه آن اشتباه در محاسبات و تاخیر در بهره برداری از پروژه ها و بدبینی مردم می شود”.

رییس کمیسیون انرژی افزوده است: “جالب است تقریبا همه شرکتهای درگیر در این پروژه ها قبلا سابقه 70 تا 90 ماه اتمام پروژه های مشابه را داشته اند آنهم در شرایطی که تحریم نبوده و وضع عمومی بهتر بوده، حال چگونه زیر بار این تعهد رفته اند را نمیدانیم.  بیشتر این موضوع هم به همان رفتارهای دستوری میماند، کانّه با اعمال زور و فشار از بالا میشود پروژه را هُل داد و زمان را کاهش”.

وی در پاسخ به این سؤال که “در حال حاضر دولت با کمبود بودجه برای پرداخت یارانه نقدی مواجه شده و به همین دلیل با استفاده از منابع مالی برخی از وزارتخانه ها برای توسعه پروژه های عمرانی از جمله پارس جنوبی این بودجه را تأمین می کند؛ تا چه اندازه چنین اظهار نظرهایی را تأیید می کنید؟” گفته است: “بله! این ایراد به دولت وارد است و حتی دیوان محاسبات هم به تازگی گزارشی در این باره برای ما ارسال کرده است”.

خبر آن لاین، این گزارش را با این پرسش ها به پایان رسانده است: “چرا این سوال مطرح نمی شود که چرا روند اجرایی پروژه های 15و16، 17 و 18 با رشد منفی مواجهند؟ و یا چرا این سئوال پرسیده نمی شود که چرا پیمانکاران شش فاز باقی مانده پارس جنوبی اینچنین از برنامه عقب افتاده اند و کسی نیست که پاسخگوی این تاخیرها باشد؟ تاخیر در میدانی که هر ثانیه آن ضربه ای جبران ناپذیر به اقتصاد کشور است. آیا کسی پاسخگو خواهد بود و یا بازهم باید شاهد توضیحات روابط عمومی شرکت ملی نفت  در این خصوص باشیم تا باز هم نگاه مدیران ما به سمت رفع رجوع کردن ناکامی های مدیریتی خود باشد تا سروسامان دادن به رشد و توسعه اقتصادی کشور.”