روز پنج‌شنبه هفته گذشته، اولین کنگره حزب اتحاد ملت ایران اسلامی، که حزبی اطلاحطلب و نزدیک به سیدمحمد خاتمی محسوب می‌شود، برگزار شد. در این جلسه علاوه بر انتخاب دبیرکل و اعضای شورای مرکزی این حزب، مرامنامه و کلیات اساسنامه آن هم به تصویب اعضای حزب رسید. گفته می‌شود که بسیاری از اعضای سابق جبهه مشارکت ایران اسلامی، پس از آنکه امکان بازگشایی حزبشان ممکن نشد، به توصیه خاتمی در این حزب جدید گرد هم آمدهاند.
در مرامنه مصوب این حزب اهداف آن در پنج بند خلاصه شده است: “۱- زنده نگه داشتن آرمان‌های اصلی انقلاب اسلامی استقلال، آزادی و حاکمیت مردم در سایه تعالیم و موازین دین مبین اسلام ۲- تلاش برای پیاده کردن همه اصول قانون اساسی به خصوص فصل سوم حقوق ملت. ۳- تلاش برای تحکیم پایه‌های وحدت ملی و تضمین حقوق برای همه شهروندان ایرانی. ۴- تلاش برای توسعه همه‌جانبه و آبادانی ایران و رفاه ملت. ۵- ارتقای جایگاه جهانی ایران”
این کنگره با پیام محمد خاتمی رییس دولت اصلاحات و با حضور چند تن از اعضای احزاب اصلاحطلب دیگر آغاز شد. از جمله کسانی که در افتتاحیه کنگره شرکت کرده بودند، مصطفی معین، محمدرضا خاتمی، عبد الواحد موسوی لاری، محمدرضا عارف، فاطمه راکعی، عمادالدین باقی، غلامحسین کرباسچی، محمد قوچانی، ابراهیم اصغرزاده، ابراهیم یزدی، لطف الله میثمی، حبیب الله پیمان، عبدالله نوری، فیض الله عرب سرخی، هادی خانیکی و محمدعلی ابطحی بودند.
علی شکوری راد که در این جلسه به عنوان اولین دبیر کل حزب انتخاب شد طی سخنانی گفت: “تجربه اصلاحات تجربه گران‌سنگی است که در طی تهاجمی که در دولت گذشته که علیه آن صورت گرفت همچنان پایدار باقی مانده است. ما دستاوردهای زیادی به همت رهبر اصلاحات به دست آورده‌ایم که سرمایه‌های ما محسوب می‌شوند. وجوه و جلوه‌های واقعی ما اکنون، قانون گرایی اصلاح طلبی و میزان بودن رای ملت است و در این راه و برای رسیدن به این منظور فشار زیادی را تحمل کرده‌ایم. همراهان زیادی از ما رنج حصر و حبس را تحمل کردند و ما از آنها تشکر می‌کنیم و قدر فشارهایی که تحمل کردند را می‌دانیم.” او همچنین اضافه کرد: “ما مخالف هیچ‌یک از ارکان نظام نیستیم و همه را به رسمیت می‌شناسیم و با آنها گفت‌وگو می‌کنیم و دست همکاری به سوی همه آنهایی که منشا اثرند دراز می‌کنیم.” شکوری راد تاکید کرد که این حزب در انتخابات آینده شرکت خواهد کرد.
صدور مجوز برای حزب جدید اصلاح‌طلبان از همان ابتدا مورد مخالفت راستگرایان تندرو قرار داشت. از تیرماه سال گذشته اخباری درباره تصمیم اعضای جبهه مشارکت برای بازگشت به صحنه سیاسی با یک حزب جدید منتشر شده بود. در آن زمان نشریه راستگرای مثلث در گزارشی نوشته بود: “در تازه‌ترین تحول، اعضای اصلی «جبهه مشارکت» به تصمیماتی برای ادامه کار حزبی خود رسیده‌اند. خبرها حاکی از آن است که تغییر عنوان و درخواست برای مجوز جدید به این دلیل است که آنها از اینکه بتوانند با نام قبلی فعالیت کنند ناامید شده‌اند. البته هنوز تصمیم نهایی گرفته نشده اما طیفی که موافق تغییر نام هستند از اکثریت برخوردارند.”
این خبر نارضایتی راستگرایان را برانگیخت. از جمله سایت فرهنگنیوز وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی با عنوان “تلاش احزاب منحله برای فعالیت سیاسی” نوشته بود: “به نظر می‌رسد در روزهایی که فتنه گران در تلاش‌اند تا از طناب دولت اعتدال بالا رفته و پیکر نیمه‌جان خود را احیا کنند، دولت یازدهم و مخصوصاً وزارت کشور باید بیش‌ازپیش مراقب فعالیت‌های حزبی مشوقان فتنه گران در سال ۸۸ باشند. افرادی که بی‌شک خسارت زیادی به حیثیت بین‌المللی جمهوری اسلامی وارد کردند. امروز وزارت کشور باید به این سؤال پاسخ دهد که آیا به‌راستی قرار است به فتنه گران دیروزی (بدون عذرخواهی و اعلام برائت از فعالیت‌های خرابکارانه)، بانامی دیگر مجوز فعالیت ارائه شود؟!”
این سایت اضافه تاکید داشت: “قطعاً وزارت کشور بر این امر واقف است که «حزب مشارکت» به واسطه فعالیت غیرقابل‌قبول اعضایش توقیف شد و عملاً فعالیت همان افراد در قالب نامی تازه هیچ توجیه عقلانی و شرعی نخواهد داشت درنتیجه می‌توان امید داشت که دلسوزان انقلاب طی روزهای آینده در انتظار شنیدن اخبار خوشی از عدم مجوز فعالیت به مؤثرین فتنه ۸۸ در قالب حزب و گروه‌های سیاسی، باشند.”
با اینهمه نظر مسئولان وزارت کشور چیز دیگری بود و نشان میداد که سیاست دولت تلاش برای بازگشت متحدانش به صحنه سیاسی است. در همان روزها حسینعلی امیری، قائم مقام وزیر کشور به روزنامه آرمان گفته بود: “از نظر حقوقی، اگر مسئولین حزبی که منحل می‌شود بخواهند با اساسنامه دیگری، با عنوان دیگری، مرامنامه دیگری بیاورند و تقاضای تاسیس حزب بکنند، قابل بررسی است.”
بعدها مشخص شد که حزبی با نام “حزب اتحاد ملت ایران اسلامی” درخواست مجوز خود را به وزارت کشور داده است. اواسط دیماه سال گذشته خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران از قول یک منبع آگاه نوشته بود: “اتحاد ملت ایران نام جدید یکی از احزاب اصلاح طلبان است که می‌خواهد جایگزین حزب منحله مشارکت شود. قرار است افراد کمتر شناخته شده حزب منحله مشارکت در صورت صدور مجوز از سوی وزارت کشور مدیریت «اتحاد ملت ایران» را عهده دار شوند.”
خبرگزاری تسنیم، دیگر رسانه وابسته به سپاه پاسداران نیز در خبری با عنوان “حزب منحله مشارکت با نام جدید به‌زودی فعال می‌شود” آورده بود: “اصلاح‌طلبان که بنا به گزارش برخی منابع خبری به‌توصیه محمد خاتمی بنا دارند هرچه سریعتر با ترمیم تشکیلاتی خود، اقدامات هدفمندی را در راستای حضور پررنگ در انتخابات مجلس آینده طرح‌ریزی کنند، با توجه به انحلال دو حزب مؤثر خود به‌خاطر فتنه‌انگیزی در سال ۸۸ (حزب مشارکت و سازمان مجاهدین)، تصمیم‌گرفته‌اند با بهره‌گیری از عناصر کمتر شناخته‌شده مرتبط با این احزاب، تشکل‌های جدیدی را راه‌اندازی کنند. حزب اتحاد ملت ایران اسلامی، حزبی است که درخواست مجوز آن از مدت‌ها پیش به کمیسیون ماده ۱۰ احزاب در وزارت کشور ارسال شده و این کمیسیون مشغول بررسی صدور مجوز این حزب است و اخبار اولیه حاکی از آن است که احتمالاً مجوز اتحاد ملت ایران اسلامی به‌زودی صادر خواهد شد.”
در همان روزها بود که برخی از راستگرایان و همچنین چند تن از نمایندگان تندرو مجلس از احتمال بازگشت اصلاح‌طلبان ابراز نگرانی کردند.
برای نمونه احمد کریمی‌اصفهانی، دبیرکل جامعه اسلامی اصناف و بازار گفته بود: “هیچ فردی که در حزب مشارکت بوده است، نمی‌تواند با نام جدید در عرصه سیاسی کشور فعالیت مجدد داشته باشد و باید بدانیم که زمان زیادی برای کشف اهداف فتنه ۸۸ وجود دارد لذا با تغییر نام، نباید مجوز فعالیت به حزب اتحاد ملت ایران اسلامی که اعلام شده بدل مشارکت است، داده شود.” سید محمد حسینی، وزیر سابق ارشاد معتقد بود: “کسانی می‌توانند فعالیت رسمی داشته باشند که قانون اساسی، رهبری نظام و سازکارهایی که برای انتخاب در نظر گرفته شده را بپذیرند و کسانی که نمی‌پذیرند، چگونه توقع دارند بیایند و فعالیت کنند. با تغییر اسم که ماهیت دگرگون نمی‌شود؛ چرا این حزب را منحل کردند، چون افرادی دست اندرکار این حزب بودند که سر ستیز با نظام اسلامی داشتند و به این دلیل این حزب منحل شد، اما وقتی صرفاً عنوان عوض شود و تابلو عوض شود، چیزی تغییر نمی‌کند.”
اسماعیل کوثری عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، هم تاکید داشت: “تغییر نام حزب مشارکت و سازمان مجاهدین، فریب مردم است. آنها اسم عوض کرده‌اند تا توجه مردم را به‌سمت دیگری جلب کنند و نشان دهند که فعالیت این حزب جدید، کاملاً قانونی است. این تغییر نام، نشان می‌دهد که آنها فهمیده‌اند در گذشته اشتباهات بزرگی مرتکب شده‌اند از همین رو عنوان خود را تغییر داده‌اند.”
همچنین سید حسین نقوی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی اعلام کرد: “مجلس شورای اسلامی به عنوان مدافع حقوق ملت، نباید به اجازه حیات به تشکل برانداز و ضدانقلاب را بدهد چرا که حزب منحله مشارکت تشکلی ضدامنیتی و برانداز است که احیای مجدد آن قابل پذیریش نیست. اعضای حزب مشارکت در فتنه ۸۸ وارد فاز ضدامنیتی علیه نظام اسلامی شده بودند، اینکه آقایان بخواهند در قالب نام دیگری به عرصه سیاسی کشور بازگردند، قابل پذیریش نیست ما مطمئن هستیم که وزارت کشور به افرادی که نظام اسلامی را قبول ندارند، اجازه فعالیت سیاسی نخواهند داد”.
با وجود این نارضایتی ها و هیاهوی بسیار، در نهایت مجوز حزب جدید صادر شد. پیش از این حزب موسوم به ندای ایرانیان که آن هم خود را اصلاحطلب میداند مجوز گرفت که البته اعتراضی از جانب راستگرایان برنیانگیخت.
تشکیل اولین کنگره حزب اتحاد ملت ایران اسلامی و حواشی آن از دیورز اعتراض دوباره راستگرایان را برانگیخته است. روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران در یادداشتی با عنوان “حزب مشارکت ۲ همان حزب مشارکت یک است” نوشت: “در همایش پنج‌شنبه به صورت نمادین از اپوزیسیون برای حضور دعوت شده بود. ابراهیم یزدی، پیمان و… در صف اول همایش بودند و این خود پیام بزرگی به امام و حاکمیت است که توسعه سیاسی مدنظر یعنی چه؟ و از آن تنازل نکرده‌ایم. این رفتار آنان نمادین بود و این نماد دقیقاً نقطه مقابل امام و نمونه‌ای از رفتار جانشینان مائو با او بعد از درگذشت وی می‌باشد که عکس مائو را در بالای سر قرار می‌دادند و کار دیگری می‌کردند. همایش پنج‌شنبه از جهت ترکیب ملی- مشارکتی مشهود بود و اصرار بر هم‌خوابگی با سران فتنه و حتی اصرار بر مشابهت‌سازی لوگوی آن با لوگوی حزب مشارکت نشان می‌دهد که این جریان عامدانه بر خط مشارکت اصرار دارد و لجاجت و روشنفکری، سیاست‌ورزی آنان را با چالش جدی مواجه خواهد کرد.”
روزنامه کیهان نیز در گزارشی با عنوان “ وطن‌فروشان فتنه ۸۸ با نقاب جدید آمدند!” که به تیتر یک آن هم تبدیل شده بود نوشت: “نگاهی به اسامی حاضران در اولین کنگره حزب موسوم به اتحاد ملت ایران نشان از آن دارد که اکثریت حاضران از افراد دخیل در فتنه ۸۸ و حتی حرکت‌های ضد انقلابی دهه ۶۰ و ۷۰ بودند که این مسئله اثبات‌گر این واقعیت است که وطن‌فروشان فتنه ۸۸ این بار با نقابی جدید پای به میانه میدان گذاشته‌اند.” کیهان اضافه کرده بود: “در پایان باید این سوال را مطرح کرد و پرسید که آیا تاسیس این حزب که اعضای مرکزی آن در فتنه ۸۸ نقش واضحی داشته‌اند نشان از آغاز یک فتنه جدید در آستانه انتخابات مجلس دهم و خبرگان رهبری دارد؟”
