پایگاه اشرف که هم اکنون حدود سه هزار و پانصد تن از اعضای سازمان مجاهدین خلق در آن زندگی میکنند به عنوان بزرگترین محل سکونت اعضای این سازمان محسوب میشود. تمایل بی اندازه حکومت ایران برای نابودی این شهر بر کسی پوشیده نیست، به شکلی که از ابتدای تأسیس اشرف تا کنون از هر شیوه ای برای حذف آن استفاده کرده است. موشک باران گاه به گاه، بمباران، استفاده از نیرو های عراقی تحت نفوذ به جهت عملیات نظامی و لابی با حکومت فعلی عراق از این جمله اند.
اما اخیرا خبری مبنی بر انتقال مسئولیت حفاظت شهر اشرف از نیروهای چند ملیتی به ارتش عراق منتشر شده که اهمیت آن جدا از تاثیرات سیاسی به علت عواقب ناشی از اجرای این تصمیم است.
این موضوع برای فعالین حوزه حقوق بشرازآن رو نگرانکننده است که دولت فعلی عراق (دولت نوری مالکی ) و جریان مرتبط به آن، به شکل آشکاری تحت تاثیر حکومت ایران قرار دارد. این دولت بار ها موضع خصمانه خود را نسبت به ساکنان شهر اشرف را شرایط مختلف بدون ملاحظه و شفاف اعلام کرده است.
به عنوان مثال عبدالعزیز حکیم، رئیس شورای عالی اسلامی عراق که یکی از گروههای پر نفوذ تاثیر گذار در سیاست های دولت عراق محسوب میشود، در سوم ژوئن امسال اعلام کرده بود حضور مجاهدین خلق در عراق از هیچ پوشش حقوقی و بین المللی برخوردار نیست و آنها باید خاک عراق را ترک کنند. عبدالعزیز حکیم که سالها در ایران زندگی کرده چند ماه پس از سقوط حکومت صدام حسین و حاکمیت نیروهای چند ملیتی در عراق، به عنوان رئیس شورای حکومتی عراق رسماَ اعلام داشته بود که ساکنان شهر اشرف باید طی سه هفته خاک عراق را ترک کنند. تلاش های او برای اخراج این عده از خاک عراق بار ها در رسانه های مختلف منعکس شده است.
و یا در نمونه ای دیگر علی دبّاغ، سخنگوی دولت نوری المالکی در هجدهم ژوئن امسال در پی بیانیه ای رسمی اعلام نمود که اعضای مجاهدین باید هرچه سریعتر خاک عراق را ترک کنند و نیز از مردم عراق خواست تا از هرگونه ارتباط با شهر اشرف و ساکنان آن خودداری کنند.
هم اکنون راه ورود دارو و خواروبار به شهر اشرف مسدود شده و از تردد عراقی هابه این شهرجلوگیری میشود. انفجار اتوبوس حامل کارگران عراقی که در اشرف کار میکردند، حمله های نظامی گاه به گاه عوامل حکومت ایران نیز از جمله فشار هایی است که بر ساکنان این شهر وارد میشود.
اولین برخورد بین المللی با سازمان مجاهدین خلق بیانیه ریچارد مورفی، معاون وزارت خارجه آمریکا درسال 1364 است که در آن رسما آنها را تروریست نامید. دولت آمریکا که هم اکنون رهبری نیرو های چند ملیتی را برعهده دارد، تا کنون برموضع قبلی اش استوار است. این موضع دولت آمریکا باعث شد تا بسیاری از کشور ها در خصوص سازمان مجاهدین خلق از سیاست دولت آمریکا پیروی کنند.
اما منظور ازنگاشتن این مقاله این است که صرف نظر از چرایی شرایط موجود وبه دور از تحلیل واضح و عملکرد منفی سازمان مجاهدین خلق، با رویکردی انسانی به عواقب اجرای تصمیم واگذاری حفاظت شهر اشرف و ساکنان آن به چنین حکومتی و در چنین شرایطی بپردازیم.
نفوذ دولت ایران در ساختار دولت عراق و اعمال نفوذ در فرایند سیاست گذاری آن بر کسی پوشیده نیست. از سویی نفوذ نیرو های امنیتی حکومت ایران در عراق و توان عملیات حذف فیزیکی آن غیر قابل انکار است. در صورت واگذاری مسئولیت امنیت شهر اشرف به دولت عراق، با توجه به سیاست خصمانه و آشکارش در قبال ساکنان شهر اشرف نتیجه چه خواهد بود؟
حکومت ایران با استفاده از توان مالی و حمایت معنوی از گروه های شیعه و بنیاد گرای عراقی این امکان را دارد که با دریافت چراغ سبز ازدولت عراق در خصوص پایگاه اشرف، در فضایی آرام و بدون درد سر و با استفاده از گروه های عراقی تحت نفوذ خود به شکار اعضای این سازمان پرداخته وآنها را نابود کند. و یا در توافقی رسمی بین دو دولت آنها را به ایران بازگرداند.
دولت عراق ازاکنون اقدامات محدود کننده ای راعلیه شهراشرف بر قرار کرده است که قطع جیره آذوقه، سوخت و دارو از آن جمله اند. با توجه به جمعیت و وضعیت آب و هوایی شهر اشرف، ادامه این روند به جز یک فاجعه انسانی چه خواهد بود؟
ساکنان شهر ساکنان اشرف مشمول اصل چهارم کنوانسیون ژنو هستند. تصمیم به واگذاری حفاظت شهر اشرف به طرف متخاصم که از ابراز خصومت پرهیز ندارد، نقض آشکار تعهدات بین المللی است. براستی چه کسی مسئول و پاسخگوست؟
به هر شکل نم یتوان به حقوق بشر معتقد بود و در عمل حقوق انسانی سه هزار و پانصد انسان را نادیده گرفت. اگر ساکنان شهر اشرف در چهار چوب ذهنی من مخالف نمی گنجند، دلیل آن نمی شود که حقوق انسانی و طبیعی آنها را نیز نادیده بگیریم.
هرچند که تاکنون برخی از نهادهای حقوق بشری مانند عفو بین الملل (بیانیه چهارم سبتامبر) و کنفرانس حقوقدانان در اروپا به عواقب این تصمیم توجهاتی داشته اند، اما بلا تردید پیشگیری از بروز این فاجعه انسانی همتی بیش از این را می طلبد. همتی که هواداران راستین دموکراسی و حقوق بشر، معمولا نثار مخالفان خود نیز می کنند.