در شرایطی که معاون وزیر خارجه از اینکه راه حلی معقول برای بحران اتمی تهران پیدا شود استقبال کرده، معاون مذاکره کننده ارشد حکومت به نقل از آیت الله خامنه ای گفته جمهوری اسلامی میز مذاکره را ترک نکرده است. این اظهارات در حالی مطرح می شود که دو کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده صبحگاه امروز قرار است در آخرین مناظره خود در فلوریدا چالش اصلی را به نحوه مهار برنامه اتمی تهران اختصاص دهند.
“حاکی از استیصال آمریکا است.” این را دیروز عباس عراقچی در واکنش به انتشار خبری در روزنامه تایمز هند مطرح کرد. به گزارش سایت تابناک ایالات متحده از هند خواسته با استفاده از روابط نزدیک خود جمهوری اسلامی را به ازسرگیری مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ایش متقاعد کند. حالا معاون آسیایی وزارت خارجه محمود احمدی نژاد در گفتگو با خبرگزاری دولت ـ – ایرنا – ـ می گوید: “این درخواست حاکی از استیصال آمریکایی ها در پاسخ به پیشنهادات منطقی و سازنده جمهوری اسلامی ایران است.”
وی توضیح نداده منظورش کدام پیشنهاد های منطقی است.
جمهوری اسلامی در فصل بهار سه دور مذاکرات با گروه ۱+۵ بر سر برنامه بحث برانگیز هسته ایش انجام داد، و آخرین بار در مسکو دو طرف بدون دستیابی به هیچ توافقی میز مذاکره را ترک کردند. حالا عراقچی که خود از اعضای تیم مذاکره کننده جمهوری اسلامی با قدرت های جهانی است و اخیرا به هند سفر کرده بار دیگر به “فتوای” رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر “حرام” بودن ساخت و استفاده از بمب اتمی اشاره کرده و در مواضعی میانه گفته است: “منتظر پاسخ گروه ۱+۵ به پیشنهادات جمهوری اسلامی ایران هستیم که می تواند راه حلی معقول و عادلانه برای برون رفت از این مساله باشد.”
گفته می شود کشورهای ۱+۵ بر سر مذاکره مجدد با جمهوری اسلامی به توافق رسیده اند، اما هنوز تاریخی برای انجام این مذاکرات تعیین نشده است. ناظران می گویند احتمال تعیین تاریخ مذاکرات پیش از آنکه مشخص شود در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده چه کسی فاتح کاخ سفید است، ضعیف است. میت رامنی کاندیدای جمهوری خواه علی رغم تحریم های شدید دولت اوباما علیه تهران، وی را به نشان دادن ضعف در برابر جمهوری اسلامی متهم کرده است.
در شرایطی که روز یکشنبه اخبار ضد و نقیضی پیرامون توافق “اصولی” تهران و واشنگتن برای مذاکره مستقیم در گزارشهای رسانه های داخلی و بین المللی منتشر شد عراقچی می گوید: “فکر نمی کنم درک وضعیت موجود و پاسخ به پیشنهادات منطقی جمهوری اسلامی ایران کار چندان سختی باشد که آمریکایی ها عاجز از انجام آن باشند.”
معاون جلیلی: میز مذاکره را ترک نکرده ایم
همزمان با اظهارات عراقچی، دیروز علی باقری معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی در دانشگاه تهران و در جمع دانشجویان بسیجی از قول آیت الله خامنه ای گفت جمهوری اسلامی میز مذاکره را ترک نکرده است. باقری که دست راست سعید جلیلی ـ– نماینده ولی فقیه در مذاکرات هسته ای ـ– به شمار می رود خاطرنشان کرده است: “طرف ۱+۵عنوان می‌کند که ایران به میز مذاکره برمی‌گردد، مبنایی ندارد زیرا به قول رهبر معظم انقلاب ما میز مذاکره را ترک نکردیم. پیشنهاد ما هنوز نزد آنهاست اما آنها جواب نداده‌اند.”
باقری ضمن انتقاد از دیپلماسی قدرت های جهانی در قبال برنامه هسته ای تهران گفته است: “مشکل طرف مقابل با موضوع هسته‌ای ایران بر اساس اظهارات مقامات آنها فنی و حقوقی نیست بلکه سیاسی است.”
آژانس بین المللی اتمی که از زمان روی کار آمدن محمود احمدی نژاد دسترسی اش به سایت های اتمی جمهوری اسلامی کاهش پیدا کرده می گوید قادر نیست صلح آمیز بودن برنامه اتمی حاکمیت را تایید کند. غرب نیز خواستار تعلیق غنی سازی در سایت فردو است؛ سایتی که در دل کوهستان های اطراف شهر قم بنا شده است.
با این وجود باقری بدون اشاره به اینکه تهران چقدر در برآوردن خواسته های جامعه جهانی موفق بوده است می گوید: “ما همواره برای انجام مذاکره با طرف مقابل آماده بوده‌ایم و پیشنهادات خود را به شکل روشن در مذاکرات مسکو برایشان تبیین کردیم.”
تحلیل گران بین المللی مخالفتی با “آمادگی” همیشگی جمهوری اسلامی برای مذاکرات ندارند، با این تاکید که آن ها جمهوری اسلامی را استاد انجام مذاکرات “بدون نتیجه” می دانند و آن را در راستای سیاست “خرید زمان” بررسی می کنند.
کشورهای ۱+۵ در جریان مذاکرات مسکو در واپسین روزهای خرداد امسال گفته بودند سه خواسته از تهران دارند، تعلیق غنی سازی ۲۰ درصد، پایین کشیدن کرکره های سایت فردو و خارج کردن حجم اورانیومی که تا غلظت ۲۰ درصد غنی شده است.
سعید جلیلی در آن زمان هیچ یک از این سه شرط را نپذیرفته بود.
با این حال به تازگی رامین مهمانپرست در قزاقستان ادعا کرده اگر غرب بتواند به تهران تضمین لازم برای تامین سوخت رآکتور تهران را بدهد، جمهوری اسلامی حاضر است پیرامون تعلیق غنی سازی ۲۰ اورانیوم مذاکره کند.
جامعه جهانی از تهران خواسته از جاه طلبی های هسته ای خود دست بکشد و در قبال آن وعده داده است، تحریم های کمرشکن را به سرعت از برنامه خود حذف کند. اما آیت الله خامنه ای که سکاندار برنامه اتمی جمهوری اسلامی محسوب می شود، دو هفته پیش غرب را متهم به دروغ پردازی کرده و گفته بود: “آنها به دروغ می گویند که اگر ملت ایران از انرژی هسته‌ای صرفنظر کند، تحریم‌ها برداشته می‌شود.”
انتقاد از تحریم ها
در همین راستا اتحادیه اروپا در آخرین نشست خود که حدود یک هفته پس از اظهارات رهبر جمهوری اسلامی در لوکزامبورگ برگزار شد بسته جدیدی از تحریم های تنبیهی را علیه تهران تصویب کرد؛تحریم هایی که مقامات نظام را به واکنش واداشته است. دیروز کیهان به نقل از علاالدین بروجردی، رئیس کمیسیون سیاست خارجی مجلس اصولگرایان، در این ارتباط نوشت: “روندی که اتحادیه اروپا در مقابل ایران در پیش گرفت و خارج از مصوبات شورای امنیت، تحریم ها را به ملت ما تحمیل کرد همان روندی است که در طول سه دهه گذشته آمریکا سردمدار آن بود و به نتیجه نرسید.”
همزمان ویلیام جفرسون هیگ وزیر خارجه بریتانیا نیز خواستار تشدید تحریم ها علیه تهران شده است. دیروز علی باقری به این موضوع نیز واکنش نشان داد و در دانشگاه تهران گفت: “این واکنش‌ها نشان می‌دهد که مواضع ما تاکنون درست بوده و راهبرد دوگانه‌ای که غربی‌ها بر اساس فشار و مذاکره روی آن تاکید دارند، ناکام و غیر منطقی است.”
مناظره بر سر ایران
اما در ایالات متحده نیز صبحگاه امروز ( به وقت تهران) قرار است آخرین مناظره میان میت رامنی کاندیدای جمهوری خواه و باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا از حزب دموکرات، برگزار شود؛ مناظره ای که قرار است حول امنیت ملی ایالات متحده و سیاست خارجی برگزار شود و به گفته ناظران نحوه مهار برنامه جمهوری اسلامی در راس تنش های دو کاندیدا در این مناظره قرار خواهد گرفت. به ویژه پس از مقاله بحث برانگیزی که ۲۰ اکتبر هلن کوپر به عنوان خبر اول در نیویورک تایمز منتشر کرد. او به نقل از برخی مقامات دولت اوباما از توافق پنهانی تهران و واشنگتن برای برگزاری مذاکرات دو طرف پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا خبر داده بود؛ خبری که وزارت خارجه دو کشور آن را تکذیب کرده اند.
به گزارش رادیو فردا یک مقام ارشد دولت آمریکا که نامش فاش نشده به شبکه خبری NBC گفته است دولت اوباما از اینکه گزارشهای مربوط به مذاکرات مستقیم با ایران پیش از مناظره روز دوشنبه مطرح شده “خوشحال نیست”. با این حال وی خاطرنشان کرده است که “مردم آمریکا شاید از این خبر که دولت اوباما آماده است تمامی راه‌ها را برای حل مناقشه هسته‌ای ایران امتحان کند خوشحال شوند.”
