در بیست و پنجمین دوره جشنواره تئاتر فجراز تعداد زیادی از هنرمندان قدیمی تئاتر ایران تقدیر می شود. یکی از آنها سیاوش تهمورث است. هنرروز درآخرین روز برگزاری جشنواره گفتگویی را با این بازیگر برجسته ایرانی انجام داده است.
حرف های سیاوش تهمورث
تئاتر دیگری غیر از تئاتر شهر ساخته ایم؟
جشنواره چه تاثیری بر تئاتر دارد؟
من معتقدم این همه جشنواره که مثل بانکها راه افتاده اند، وحشتناک هستند. جشنواره رابرگزارمی کنیم تا برای یک چیز حرمت قائل شویم، می خواهیم چیزی را مطرح وارزش گذاری کنیم. اما متاسفانه درحال حاضرهمه جشنواره برگزار می کنند. ما از اول فروردین تا 29 اسفند، جشنواره داریم. من معنی این همه جشنواره را نمی فهمم. بهتراست همه بیائیم ودوریکدیگر جمع بشویم، تمام همتمان رابگذاریم ویک یا چند جشنواره راسروسامان دهیم. اصلی ترین جشنواره ما فجراست که وقتی به آن می رسیم توانی برای برگزاریش نداریم. اما درمورد جشنواره فجر باید بگویم:نه نه نه. این نه گفتن من معنی دارد. درجشنواره فجر ما می خواهیم جشنی را بگیریم وبزرگداشتی که این خود ده مقوله مفصل دارد.
واقعا می شود با این شیوه راجع به تمام موارد ادای دین کرد؟آیا تا به حال چنین چیزی اتفاق افتاده است؟
ما اول باید جشنواره را برای خودمان معنی کنیم. باید ییبنیم که می خواهیم چه کارکنیم وچه بگوییم؟من معتقدم که همه مسئولان و دست اندرکاران زحمت می کشند، اما باید اول ببینیم که درحوزه فعالیت های مان هم تئاتر را باور داریم؟! وقتی که برای تئاتر تعریف داشته باشیم به طور قطع برای آن برنامه ریزی هم خواهیم داشت. آیا واقعا این تعریف وجوددارد یا اینکه فقط می خواهیم جشنواره برگزار کنیم؟
در مورد تغییر شیوه برگزاری جشنواره و غیررقابتی شدن آن چه نظری دارید؟
من معتقدم که باید محتوارادرست کرد. شکل وشمایل وشیوه که اهمیتی ندارد. البته نمی خواهم بگویم که مساله بدی است. اما منظورم این است که “این قضیه راباکدام محتوا می خواهیم مطرح کنیم؟” اصلا ما برنامه ریزی برای جشنواره وتاثیرات آن را درتئاتر کشورداریم؟برنامه ریزی برای یک یا دو دوره جشنواره به نظرمن اگربی نظیرترین هم باشد، باز مفید نیست. من معتقدم که با دیدن دورنما وبرنامه ریزی می توان دراین زمینه پیشرفت کنیم.
فضای کلی تئاتر کشوررادررابطه با فعالیتهای خودتان، به عنوان یک هنرمند، چگونه ارزیابی می کنید؟
تا زمانی که مسئولین ما ازخرد تا کلان این هنر را باورنکرده باشند ما به هیچ جا نمی رسیم. الان ما فضای درست برای کارتئاتر نداریم. من یک سوال دارم: “آیا درطول این چهاردهه گذشته ما سالن دیگری به جز تئاترشهرساخته ایم؟”
چرا نسل جدید نتوانست ارتباط پیوسته ومستمری با نسل گذشته داشته باشد؟
چون راه را اشتباه رفته واشتباه فهمیده ایم. اینکه سالی دو نمایش را باهم انجام دهیم و5 یا 6 نفری هرچند وقت یکبار دورهم جمع شویم که فعالیت گروهی تئاتری نیست!مفهوم یک گروه تئاتر این است که اعضا گروه حداقل روزی 8 ساعت با هم کارکنند، آنوقت بعد از چند سال اعضا همدیگررا می فهمند. به یک توافق ذهنی ودیدگاه مشترک می رسند وتازه تبدیل به یک گروه می شوند. درغالب این گروهها ست که ارتباط نسلها شکل می گیرد، آموخته ها انتقال پیدا می کند وجریان تئاتر به پویایی لازم می رسد.
شما بعد از چهاردهه فعالیت حرفه ای درزمینه تئاتر چقدراز کارنامه کاری اتان راضی هستید؟
ببیند، من یک مسیر را آمده ام وباید آن را ادامه دهم ودراین مسیر می دانم که چه کار می کنم وچه کار باید بکتنم، حالا اینکه کارم چقدر توفیق داشته یا نداشته مساله جداگانه ای است. اما از نظر خودم، نسبت به کاری که می کنم، هدفی که داشته ام راهی که رفته ام و… درست وحواسم به آن جمع بوده است. حالا ممکن است یکی ضعف هایی هم درکارش داشته باشد. من به آن نوع پسند تماشاگر کاری ندارم!بیشترروی دیدگاهها واهداف خودم متمرکز می شوم، کار می کنم وتماشاگر خودم را هم دارم. البته شاید در برخی از اوقات تماشاگر با کار من ارتباط برقرار نکند. ممکن است من هم ضعف داشته باشم. اما این ضعف یک مساله است ولی دیدگاه من چیز دیگری است. درمجموع من راهم را انتخاب کرده، ادامه دادم ومی دانم که چه کار می کنم.
این مسائل بیشتر به حوزه حرفه ای شیوه کار شما برمی گشت. درزندگی اتان چطور؟آیا از تئاتر وانتخاب آن راضی هستید؟
زندگی خصوصی من یک مقوله است، زندگی اجتماعی ام یک چیز دیگروبرخورد اجتماع وموقعیتهای اجتماعی هم چیز دیگری است. اگرمنظورتان زندگی شخصی من است به شما می گویم که اگر 200 سال دیگرهم طول بکشد من باز هم این کارراادامه می دهم واگر 100 بار دیگرهم به دنیا بیایم باز همین کار را می کنم، البته اگر برای من خواسته شود. منظورم طبیعت من است، آن چیزی است که از بدو تولد درمن کاشته شده، اگر درمن کاشته شود من باز هم همان هستم ولی چیزی که به اجتماع مربوط می شود بحث دیگری است.
امسال قرار است درفجربرای شما بزرگداشت گرفته شود. درمورد این بزرگداشت هم صحبت می کنید؟
وقتی بزرگداشت گرفته شد در موردش صحبت می کنیم.