“کمبود شدید داروهای حیاتی بیماران قلبی”؛ این تیتر،جدیدترین خبر از سری اخبار نگران‌کننده‌ی حوزه درمان است. دکتر مسعود اسلامی دبیر علمی کنگره‌ی سراسری قلب و عروق روز چهارشنبه 6 شهریورماه اعلام کرد: “در زمینه داروهای قلبی مشکل جدی داریم، چون خیلی از این داروها جنبه حیاتی برای بیمار دارند.” او از داروی “وارفارین” به عنوان نمونه نام برد و گفت: “ وارفارین که یک داروی حیاتی برای درمان بیماران مبتلا به سکته‌های قلبی و نظیر آن است، حدود دو ماه است که کمیاب شده.” این پزشک اضافه میکند: “داروهای مربوط به نامنظمی‌های شدید قلبی هم از جمله داروهایی است که در سه ماه گذشته کمیاب شده و اغلب قابل تهیه نیست. همچنین داروهای مربوط به آریتمی‌های قلبی طی سه ماه اخیر نایاب شده‌اند.”
اما کمبود دارو تمام ماجرا نیست، بسیاری از داروهای بیماران قلبی هم با افزاش چند برابری قیمت‌ها مواجه شده و مشکلات فراوانی برای این دسته از بیماران به وجود آمده است. دبیر علمی کنگره‌ی سراسری قلب و عروق هم با اشاره به اینکه قیمت داروهای بیماران قلبی تقریبا سه برابر شده اما پوشش بیمه ای افزایش نیافته، گفته است: “قیمت داروی «پلاویکس» سه برار شده است و دستگاه «پیس میکر» (ضربان‌ساز) که برای ضربان قلب بیماران کاربرد حیاتی دارد، قیمت آن به دو یا سه برابر قیمت قبل رسیده است.”
این متخصص و جراح قلب اضافه کرده: “پیس میکر (ضربان‌ساز) انواع متفاوت دارد که قیمت آن از ۴ میلیون تا ۵۵ میلیون تومان متفاوت است و بر حسب ضربان قلب بیمار، می‌بایست نوع آن انتخاب شود.”
کمبود و افزایش چشمگیر قیمت داروهای حیاتی بیماران قلبی درحالی اتفاق می‌افتد که نارسایی‌های قلبی و عروقی یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در بین ایرانیان است و سال‌هاست که این نارسایی‌ها به عنوان اولین عامل مرگ مردم کشور شناخته می‌شود.
امید بخش بیهوشی به کلید جادویی
کمبود و گرانی داروهای حوزه قلب و عروق، تنها خبر نگران‌کننده این روزهای بخش درمان نیست. گزارش‌ها حاکی از این است که در ایران هر هفته به دلیل عدم رعایت استانداردهای لازم در خصوص برخی داروهای بیهوشی، جان افراد مورد تهدید قرار می‌گیرد. رئیس انجمن بیهوشی ایران با اعلام این خبر گفته است: “ایجاد حساسیت‌های شدید و تأثیرگذاری این داروها بر ارگان‌هایی نظیر مغز، قلب، کبد و کلیه‌ها ممکن است کشنده باشد.”
دکتر محمد مهدی قیامت همچنین اضافه کرده: “متأسفانه در مقطعی دچار کمبود دارو و برگشت به عقب شدیم که امید می‌رود دولت جدید با تدابیر و کلید جادویی‌اش مشکلات این چنینی را حل کند.”
پیش از این دکتر احمدرضا انصار، عضو هیات مدیره انجمن داروسازان نیز از کمبود برخی داروهای بیهوشی خبر داده و گفته است: “داروی «فنتانیل» یک داروی بیهوشی متداول است که نبود آن عملا فرایند بیهوشی را مختل میکند این دارو که منحصرا از طریق دانشگاه‌های علوم پزشکی و تحت کنترل شدید توزیع می‌شود، در حال حاضر به صورت قطره چکانی در اختیار داروخانه‌ها قرار می گیرد.”
این عضو هیات مدیره انجمن داروسازان با بیان اینکه کمبود داروهای بیهوشی تبدیل به یک فاجعه در جراحی و درمان بیماران شده است، ادامه داده: “چندین ماه است حتی یک عدد هم داروی استنشاقی بیهوشی «ایزوفلوران» یافت نمی‌شود و با توجه به اینکه هیچ جایگزنی ندارد به یک مشکل جدی برای پزشکان و بیماران تبدیل شده است.”
جلسات دولت جدید
مشکلات دارو و درمان در حالی جان هزاران ایرانی را مورد تهدید قرار داده که رسانه‌های دولتی به ویژه صدا و سیمای جمهوری اسلامی به صورت مداوم اخباری در مورد رضایت‌بخش بودن پیشرفت‌ها در حوزه درمان منتشر می‌کنند. انتشار تصاویر انبارهای پر از دارو یا گزارش تصویری از مراحل ترخیص داروهای ضروری تنها بخشی از این اخبار است. اما واقعیت آن چیزی است که بیماران هر روز با آن دست و پنجه نرم می‌کنند؛ بیمارانی که علاوه بر رنج مریضی حالا مدت‌هاست طعم تلخ نبود و گرانی چشمگیر دارو را چشیده‌اند. سلیمان عباسی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، چندی پیش به “روز” گفته بود: “مذاکراتی با مسئولان مرتبط انجام شده و ما امیدواریم به زودی مشکل تهیه دارو حل شود.”
عباسی روز سه‌شنبه اول مردادماه در گفت‌وگو با روز تاکید کرد: “من فکر می‌کنم با توجه به اینکه چند روز بیشتر از این قرار نگذشته است باید به آنها زمان بدیم تا برنامه ریزی را پیاده کنند… اجازه بدهید این یک هفته هم صبر کنیم تا ببینیم چه خواهد شد.”
از آن یک هفته حدود یک ماه گذشته و نه تنها مشکل به قوت خودش باقی است بلکه حوزه‌های دیگری هم درگیر کمبود و گرانی شده‌اند. مشکلاتی که اگرچه در وهله اول نگاه‌ها را متوجه اعمال تحریم‌ها و مشکلات ارزی میکند اما کارشناسان بارها تاکید کرده‌اند که آنچه امروز بیماران را به مرگ تهدید میکند سوء مدیریت در دولت و به صورت جزیی‌تر وزارت بهداشت است. حسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت دولت جدید به تازگی گفته است: “دستگاه‌ها به وظایف فرابخشی خود برای سلامت مردم عمل نکرده‌اند، بیمه‌ها نیز همین طور.”
او همچنین وعده داده که خبرهای خوش دارویی در راه است. به گفته قاضی‌زاده در زمینه مباحث دارویی جلسه‌ای با حضور معاون اول رییس‌جمهور، وزیر نفت، رییس کل بانک مرکزی و دکتر نوبخت، معاون رییس‌جمهور و همچنین مسئولان ذی‌ربط در سازمان غذا و دارو برگزار شده است.
وزیر بهداشت همچنین توضیح داده: “به دنبال این جلسه در زمینه ساماندهی، طراحی و همچنین ایجاد آرامش دارویی تصمیماتی گرفته شد که ترجیح می‌دهم این خبرها را از زبان مسئولان مربوطه در سازمان غذا و دارو بشنوید، در مجموع منتظر ابلاغ این تصمیم‌ها هستیم.”
حال سئوال اینجاست که چقدر باید منتظر خبرهای خوش آقای وزیر ماند؟ آیا بیماران نیازمند به داروهای حیاتی، دیگر توانی برای انتظار دارند؟
