چندی است تن ایران پرتب، چرکین و بیمار از نتیجه انتخابات است. این تب، تشنج هایی را نیز در آن ایجاد کرده است؛ تشنج هایی که به علت گسترش عفونت، بی توجهی به درد و ارائه مسکن هایی به نام سرکوب، عمیق تر شده است. هر از چند گاهی نیز تظاهرات این تشنج ها در مراسم نماز جمعه، روز قدس، بازگشایی دانشگاهها، سر کلاس های درس، نمایشگاه مطبوعات و… به چشم می خورد.
ایران درد دارد و بیمار است. روشنفکرانش، در زندانند، عزیزانی را در نا آرامی ها از دست داده و داغدار جوانانی است که زیر شکنجه جان باخته اند. صدای پای چکمه نظامیان وشبه نظامیان نیز درکوچه ها، دانشگاهها، رسانه ها و… شنیده می شود.
صدای بلند جدال های سیاسی فضا را برای بیمار نامطلوب کرده و تاب و تحمل بیمار رو به اتمام است. در این فضای غمگین، خاکستری و مملو از بی اعتمادی است که دولت آماده می شود، به قصد یک “جراحی بزرگ اقتصادی”، شوکی جدید را به جامعه و این بیمار وارد کند.
این شوک، “لایحه هدفمند کردن یارانه ها” نام دارد. دولت مدعی است می خواهد با اجرای آن، 20 هزار میلیارد تومان را که سالانه به طور غیر مستقیم به عنوان یارانه به مردم پرداخت می کند، در خزانه خود نگه دارد، بخشی از آن را به صورت مستقیم به مردم بدهد، بخشی از آن را در پروژه های عمرانی هزینه کند و قسمتی را هم به تولید، رونق صنایع و ایجاد اشتغال، اختصاص دهد.
بررسی این لایحه در مجلس، تقریبا به انتها رسیده و مجلس نیز به دلایلی که جای بحث ان در این گفتار نیست، ریش و قیچی را تماما در اختیار دولت قرار داده تا خود دولت، به تنهایی در مورد نحوه پرداخت یارانه ها، به مردم تصمیم گیری کند.
اما همین نمایندگان، هنوز درباره آثار تورمی اجرای این لایحه به اتفاق نظر نرسیده اند و به نظر اعضای تیم اتاق عمل، که متشکل از اعضای دولت و نمایندگان است، این تورم از 20 تا 100 درصد می تواند متغییر باشد.
دراین میان، کارشناسان اقتصادی نیز نظرات متفاوت می دهند. هرچند به طور کلی، اغلب با نفس هدفمند کردن یارانه ها موافق هستند، اما حرف و حدیث، در مورد، نحوه اجرای آن و اماده بودن بسترهای لازم، برای اجرای این طرح است که نگرانی این کارشناسان را برانگیخته و نسبت به آن هشدار داده اند.
محمد رضا خباز مخبر کمیسیون اقتصادی مجلس درگفتگو با ایسنا گفته: هنوز نحوه چگونگی اجرای این طرح مشخص نیست و از هرکسی در صحن علنی مجلس در این باره سوال کردم، جوابی دریافت نکردم؛ هنوز مشخص نیست، با اجرای این طرح، چقدر به هزینه های زندگی مردم اضافه میشود و چقدر به مردم یارانه مستقیم پرداخت خواهد شد.
رییس مرکز پژوهش های مجلس هم تاکید کرده که تورم 60 درصدی در پی اجرای این لایحه حتمی است اما بازپرداخت موثر برای جبران اثار منفی آن حتمی و مشخص نیست.
هدفمند کردن یارانه ها درست در زمانی اجرا می شود که 40 درصد از صنایع در حالت رکود به سر می برند، واردات افزایش یافته و تولید داخل به دلیل این واردات فلج شده، تورم در دو سه سال گذشته به علت تزریق بی رویه دلار های نفتی بالا رفته است. اکنون، در زمان کاهش درآمد های نفتی و از بین رفتن ذخیره ارزی، رکود اقتصادی و بیکاری در جامعه حاکم شده، سرمایه گذاری اقتصادی و خارجی به علت ناپایداربودن شرایط سیاسی در کشور کاهش یافته، بانک ها دست خالی مانده اند و وام گیرندگان بانک ها که از خودی های دولت بوده اند، بدهی های خود را به بانک ها پرداخت نمی کنند. همچنین، طرح های زود بازده و اشتغال زا شکست خورده و پروژه های نفتی نیز به علت ناکارامدی مدیران پروژهها و شرکت نکردن شرکت های خارجی دراین بخش، در زمان بندی مشخص شده به به بهرداری نرسیده و هر روز نیز تعداد زیادی از خانوادهای متوسط به زیر خط فقر ریزش می کنند، بدون اینکه صدای از این ریزش شنیده شود.
از طرف دیگر، این جراح که چاقو را در دست گرفته چنان با اعتماد به نفس و از پشتوانه مسولان بالا و رییس حود برخوردار است که هراسی از میزان خونریزی بیمار و حتی مرگ او ندارد. اعضای تیم جراحی نیز، چنان برای این جراح هورا می کشند و به او نشان شجاعت می دهند که جراح هرگز به کار خود شک نمی کند، با وجود آنکه می داند جراحی های قبلی او مانند اصل واگذای بخشهای دولتی به بخش خصوصی در قالب اصل 44 قانون اساسی، سهمیه بندی بنزین، اجرای طرحهای اشتغال زا، طرح مسکن مهر و…که همه با همین تبلیغات و هوراها انجام شد با موفقیت رو به رو نبوده است.
اما آیا حالا زمان اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها مناسب است؟
به گفته کارشناسان بر اساس معیار های بانک جهانی، هر کشوری برای اجرای این طرح، باید چهار شرط را داشته باشد، تا اجرای طرح بدون شورشهای اجتماعی و پیامد های سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی انجام شود:
1 پایین بودن نرخ تورم، بیکاری و رکود اقتصادی
2 عملکرد مطلوب نظام اقتصاد ملی
3 کارامدی نظام تامین اجتماعی
4 محبوبیت دولت
حال، دولت در حالی قصد اجرای این طرح را دارد که بر اساس همه اطلاعات موجود، فاقد هر چهار شرط فوق است! درنتیجه، اجرای این طرح یک اقدام ضد توسعه محسوب می شود.
از طرف دیگر دولت در زمانی چشم به 20 میلیارد دلار، حاصل از حذف یارانه ها دوخته و قصد اختصاص آن را به بخش عمران و توسعه صنعت دارد، که سالانه تنها از بخش فروش نفت 64 میلیارد دلار دآامد داشته و درآمد نفتی دولت درچهار سال گذشته 256 میلیارد دلار بوده است.
و در آخر این سوال مطرح می شود، که چرا دولت، در زمانی که بالاترین درامد نفتی را بعد از انقلاب و حتی قبل از انقلاب داشته، به بخش تولید، اقتصاد، عمران و اشتغال توجهی نکرده است؟ و حال چگونه مردم می توانند به دولت اعتماد کنند که در زمان بی پولی و کاهش درآمدهای نفتی اش، بتواند مشکل اقتصادی و اشتغال را حل کرده و جراحی را درست انجام دهد؟
پانوشت
http://www.sarmayeh.net/ShowNews.php?58512
http://www.ilna.ir/newstext.aspx?ID=84140
http://www.isna.ir/ISNA/NewsView.aspx?ID=News-1427398
http://www.ilna.ir/newsText.aspx?ID=86625
http://www.ilna.ir/newsText.aspx?ID=85692