دانیل دامبی
مقامات آمریکایی در حال رایزنی هستند تا ببینند آیا می توانند تداوم غنی سازی اورانیوم توسط ایران را توسط سازمان ملل قانون شکنی اعلام شده است و بیم آن می رود که منجر به دست یابی ایران به سلاح اتمی بشود، قبول کنند یا نه.
طبق بخشی از اصلاحات پرزیدنت باراک اوباما، دیپلمات ها درباره این موضوع بحث می کنند که آیا آمریکا باید اصرار ایران به ادامه این روند را که می تواند منجر به تولید سوخت برای بمب اتمی بشود را بپذیرد.
مارک فیتز پاتریک، مشاور سابق وزارت امور خارجه که در حال حاضر در موسسه بین المللی تحقیقات استراتژیک کار می کند، معتقد است:« بین درخواست غرب مبنی و توقف غنی سازی اورانیوم و درخواست ایران مبنی بر ادامه آن، یک وضعیت بغرنج ریشه دار وجود دارد. بین این دو وضعیت هیچ تفاهمی وجود ندارد».
به گفته آقای فیتز پپاتریک با وجود اصرار آمریکا بر توقف غنی سازی اورانیوم از سوی ایران در دور دوم ریاست جمهوری جورج بوش، پیشنهادات بین المللی به ایران باعث شد که راه ادامه این روند باز بماند.
تریتا پارسی، رئیس شورای ملی ایرانیان آمریکایی، می گوید: “در واشنگتن این فرضیه وجود دارد که نوقف غنی سازی اورانیوم توسط ایران راه حل عملی نیست. ممکن است آمریکا موضع گیری آغازین خود را با توقف غنی سازی آغاز کند اما به برسمیت شناختن آن ممکن است به آنچه که می خواهد در انتهای توافق احتمالی، نرسد”.
آقای فیتز پاتریک می افزاید: “مسلما، هیچ کشوری نمی خواهد پیشاپیش پرچم عقب نشینی اش را بلند کند. به محض اینکه اجازه دادی که همه بفهمند که در موقعیت عقب نشینی قرار گرفته ای، در اصل در یک وضعیت جدید قرار گرفته ای”.
آقای اوباما در روز جمعه پیامی به ایران داد: “سلاح اتمی، تولید نکنید”. در گفته های او برخلاف جورج بوش که مشخصا به ایران گفته بود که غنی سازی اورانیوم را متوقف کند، چنین چیزی دیده نمی شد.
از سال 2006، یک سری قطعنامه از سوی سازمان صادر شد که ایران را از غنی سازی اورانیوم منع می کرد و آمریکا با حمایت اتحادیه اروپا و چین و روسیه از ایران خواسته بود که این روند را متوقف بکند.
اما ایران از آن زمان، با نصب 5500 سانتریفوژ، روند غنی سازی را تندتر کرد و به هزار کیلو گرم اورانیوم با غلظت کم دست پیدا کند که در صورتی که در سطح زیاد تولید شود برای تولید سوخت یک بمب اتم کافی خواهد بود. آقای پارسی گفت: “در میان طیف های سیاسی ایران، غنی سازی اورانیوم حقی است که نباید درباره اش مذاکره کرد”.
ماه گذشته از رابرت وود، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا پرسیده شد که آیا دولت آمریکا قصد دارد به ایران اجازه بدهد که غنی سازی را در حد محدود ادامه بدهد؟ او در پاسخ گفت: “من نمی دانم. بگذارید تجدیدنظر در روابط کامل شود تا ما بتوانیم سیاست ها را مطرح کنیم”.
برخی از تحلیلگران معتقدند که ارجحیت باید با این موضوع باشد که دسترسی بازرسی بازرسان سازمان ملل بیشتر شود تا بتوانند درباره تاسیسات اتمی نطنز اطلاعات بیشتری بدست بیاورند و جا های خالی که در مورد اطلاعاتشان درباره فعالیت های اتمی ایران وجود دارد، پر کنند.
این ممکن است هشدار هایی در مورد رسیدن درجه غنی سازی به حد تولید سلاح اتمی در تاسیسات نطنز را شامل شود و همچنین ترس از وجود تاسیاست مخفی در ایران را کاهش دهد.
مقامات اسرائیلی و آمریکایی بطور غیر علنی می گویند تا همین جا هم بازرسی های محدود در نطنز می تواند هشدار هایی درباره دست یابی ایران به سلاح هسته ای بدهد. درست برخلاف این مسئله، اطلاعات در خارج از نطنز درباره برنامه های اتمی ایران، بسیار کم است.
دنیس بلر، مدیر اطلاعات ملی دولت اوباما، با اشاره به احتمال ایجاد فضای گفتگو با ایران ماه گذشته اعلام کرد که او معتقد است که ایران هنوز تصمیم نگرفته است که سطح غنی سازی اورانیوم را تا حد ساخت کلاهک هسته ای بالا ببرد یا نه. او در ادامه گفت: “ایران تا آنجا که ممکن است گزینه تولید سلاح اتمی را برای خود محفوظ نگاه می دارد”.
بر خلاف جورج بوش که اصرار داشت که ایران در پی ساخت سلاح اتمی است، آمریکا معتقد است که ایران به دنبال دست یابی به توانایی ساخت سلاح اتمی است و نه خود آن”.
مقامات داخل حکومت ایران گفته اند که انتظار دارند آمریکا در مورد غنی سازی اورانیوم با ایران به توافق برسد. چنین اقدامی قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه ژوئن برای رئیس جمهور محمود احمدی نژاد که مشکلات داخلی کشور را ناشی از فشار غرب، می داند، یک پیروزی بزرگ است.
منبع: فایننشال تایمز 3 آوریل
