آرش سیگارچی
برنامه تلویزیونی “مثلث شیشه ای” در شبکه تهران که قرار بود نود شب میزبان میهمانان عرصه های مختلف برای ”گفتگویی بی پرده” باشد، بعد از حضور چند میهمان منتقد دولت و همچنین به چالش کشیدن عملکرد برخی از اعضای کابینه، ابتدا با توقیفی موقت در میانه خرداد رو به رو شد و پس از آن، در حالیکه مدیر شبکه تهران از ادامه این برنامه پرطرفدار تا پایان تابستان خبرداده بودند، “به دلایل نامعلومی”، جمعه شب پخش آن متوقف شد. به این ترتیب همانطور که خواننده تیتراژ پایانی این برنامه هر شب می خواند: “تمام می شوم شبی، فقط به من اشاره کن”، مثلث شیشه ای با “یک اشاره” در میانه های راه توقیف شد.
توقیف این برنامه تلویزیونی از سوی بسیاری از سایت های اینترنتی مورد توجه قرار گرفت و اکثر آنها پایان زود هنگام این برنامه را “توقیف” تعبیر کردند. خبرگزاری فارس، نزدیک به دولت در اینباره نوشت: برنامه “مثلث شیشه‌ای” که هر شب ساعت 22 به صورت زنده روی آنتن شبکه تهران می‌رفت، میزبان چهره‌های مختلفی در عرصه‌های گوناگون فرهنگی، سیاسی، ورزشی، پزشکی و… بود و یکی از برنامه های چالشی و گفت‌وگو محور شبکه تهران محسوب می‌شد. بنابر این گزارش، آخرین مهمان این برنامه، “محمد رضا حسینی بهشتی” فرزند آیت الله بهشتی بود که در آستانه واقعه هفتم تیرماه به این برنامه دعوت شده بود. پیش از این نیز افراد دیگری نظیر مهدی کروبی، مهران مدیری، داوود دانش جعفری، سردار رادان، علی عبدالعلی‌زاده، محمد هاشمی و علی دایی به این برنامه آمده بودند.
برنامه “مثلث شیشه‌ای” شب گذشته در حالی به کار خود پایان داد که در جلسه‌ای که هفته گذشته با حضور معاون سیما و مدیران شبکه‌های مختلف سیما برگزار شده بود، مجید رجبی معمار مدیر شبکه تهران در تشریح برنامه‌های تابستانی این شبکه، از پخش این برنامه تا پایان فصل تابستان خبر داده بود. دیشب نیز تنها گزیده‌ای از برنامه‌های قبلی “مثلث شیشه‌ای” به‌روی آنتن رفت.
علاوه بر خبرگزاری فارس، سایت های خبری موضوع توقف این برنامه تلویزیونی را با دیدگاه های متفاوت دنبال کرده اند. از جمله سایت جهان، آن را توقیف نامید و سایت الف، توقف آن را ناشی از” دلایل نامعلوم” دانست.
همچنین سایت آفتاب خبرداد: “مثلث شیشه‌ای، تمام نشده تمام شد”. به نوشته این سایت، پیش تر اعلام شده بود که مثلث شیشه ای در 90 قسمت پخش خواهد شد.
دو هفته پیش همزمان با تعطیلات سالمرگ آیت الله خمینی، برای چند روز پخش این برنامه متوقف شد، اما همان زمان، خبرگزاری ایسنا به نقل از رشیدپور، مجری برنامه یادآور شد: “امیدوارم با میزان تحمل‌ها به 90 قسمت برسیم”.
اما برنامه مثلث شیشه ای با اجرای رضا رشیدپور در سی و پنجمین برنامه متوقف شد و رشیدپور از اتمام پخش این برنامه خبر داد.
از شب تا مثلث
گردانندگان برنامه “مثلث شیشه ای” که از اردیبهشت ماه گذشته آغاز شد، پیش از این دو برنامه “شب شیشه‌ای” و “عبور شیشه‌ای” را در کارنامه داشتند که اتفاقا در آنها هم انتقاداتی را از مسولان بیان می کردند.
با این حال توقیف برنامه رضا رشید پور سابقه دارد. او پیش از این در آذرماه گذشته در گفتگو با روزنامه اعتماد ملی به فشارهای موجود بر این برنامه اشاره کرده بود. روزنامه اعتماد ملی هم در مقدمه این مصاحبه نوشته بود: “صداوسیمای جمهوری اسلا‌می ایران با وجود یدک‌کشیدن عنوان پرطمطراق «رسانه ملی»، آشکارادر طول سال های گذشته اردوگاه سیاسی و فرهنگی طیفی خاص از جامعه بوده که وابستگی و نزدیکی بیشتری با دولت داشته‌اند. در این میان اما گاه روزنه‌های تنفسی هم برای بخش‌های منتقد جامعه در ساختار صد در صد دولتی تلویزیون به وجود آمده. از جمله در یکی دو سال گذشته و با آغاز مدیریت ضرغامی در صدا و سیما برای بی‌بهره نماندن از «ژست روشنفکری و تساهل» هم که شده گاه شاهد پخش برنامه‌هایی از شبکه‌های تلویزیونی بوده‌ایم که بسیار فراتر از آستانه تحمل و حتی خطوط قرمز پررنگ صدا و سیما بوده‌اند. «رضا رشیدپور» با «شب شیشه‌ای»اش از جمله استثناء‌های اینچنینی در سال‌های اخیر بوده‌اند که تریبون انحصاری تلویزیون را هر چند برای ساعاتی در اختیار کسانی قرار دادند که مخاطب این رسانه عادت کرده بود چهره آنها را هرجایی ببیند جز بر صفحه تلویزیون. با وجود این و حتی با وجود استقبال چشمگیر عمومی از پخش برنامه‌ای با ویژگی‌های برنامه رشیدپور در صدا و سیما که می‌کوشید با صراحت و شفافیت بیشتر، مسائل و شخصیت‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی را به چالش بکشد ادامه این روند تازه در صدا و سیما همانطور که از قبل هم انتظارش می‌رفت از سوی جناح سنتی حاکم بر رسانه به اصطلا‌ح ملی تحمل نشد و برنامه مشابهی که رشیدپور برای فصل پاییز برای شبکه پنج سیما تهیه کرد بود به شکلی غیرمنتظره و بدون هیچگونه توضیحی از سوی مسوولا‌ن تلویزیون در همان شب اول پخش، توقیف شد.“
میهمانان پر دردسر
آنچه اینک به عنوان بهانه توقیف برنامه “مثلث شیشه ای” بیان شده به نقل از برخی سایت ها، “میهمانان پر دردسر” است. سایت برنا که روز گذشته در این مورد گزارشی منعکس کرده، معتقد است با دلایل موجود، توقف “مثلث شیشه ای” زیاد هم غیرمنتظره نبود زیرا اصولاً در کشور ما نقد و نقدپذیری جایگاه خوبی ندارد و بیشتر افراد تمایل چندانی به این موضوع ندارند که زیر ذره بین نقادانه قرار بگیرند.
نگاهی به میهمانان دعوت شده در این برنامه هم شاهد خوبی بر این مدعاست. در یکی از برنامه های شب شیشه ای چنانکه روزنامه کارگزاران گزارش کرده حضور “علی عبدالعلی‌زاده” وزیر مسکن دولت خاتمی، بازتاب گسترده‌ای در افکار عمومی داشت و بسیاری واقعیت‌ها درباره تبعات سیاست‌های اقتصادی دولت بر بازار مسکن و تورم لجام‌گسیخته در این بخش را آشکار ساخت. عبدالعلی‌زاده در این برنامه با اشاره به کارنامه دولت خاتمی در بخش مسکن و اعلام اینکه در طول فعالیت هشت‌ساله دولت خاتمی قیمت مسکن در تهران تنها دوبرابر شد، از پنج برابر شدن قیمت مسکن طی سه سال فعالیت دولت نهم خبر داد.
وی همچنین از اقدامات تبلیغاتی دولت در بخش مسکن و تلاش دولت برای مداخله در این بخش، به شکلی صریح و کارشناسی انتقاد کرد. گفتنی است موثر بودن انتقادات عبدالعلی‌زاده از دولت باعث شد، مجری برنامه چندین بار از ”بی‌طرف” بودن برنامه خود و آمادگی “مثلث شیشه‌ای” برای دعوت از مدیران دولتی جهت دفاع از سیاست‌های موجود در بخش مسکن سخن بگوید.
از جمله دیگر میهمانان این برنامه داوود دانش جعفری بود که اندکی بعد از برکناری از سوی دولت احمدی نژاد، در این برنامه حاضر شد و سخنانی را در انتقاد از دولت بیان کرد. غیر از این محمد هاشمی، برادر هاشمی رفسنجانی هم در این برنامه شرکت کرد که آن نیز موجب اعتراض طرفداران دولت شد.
همچنین در یکی از برنامه های مثلث شیشه ای، اظهارات یکی از مربیان فوتبال بر علیه معاون رییس جمهور جنجال آفرین شد. وقتی از فیروز کریمی نظرش رادر مورد مهندس علی آبادی پرسیدند، گفت: “جناب آقای علی‌آبادی مدیری بسیار دانا، توانا و هوشمند و موفق در شهرداری تهران بودند!” این پاسخی بود که رشیدپور مجری برنامه هر چه تلاش کرد، نتوانست، خنده‌اش را مهار کند.
علاوه بر این، حجت‌الاسلام جواد حاج‌علی‌اکبری، رئیس سازمان ملی جوانان نیز در این برنامه به نوشته سایت برنا، “مورد انتقاد شدید” واقع شد. همچنین به نوشته تابناک، مجری برنامه به صراحت وی را مورد انتقاد قرار داد: مجری “مثلث شیشه‌ای” در دقایق آغازین این برنامه، با اشاره به مصاحبه پیشین حاج‌علی‌اکبری از او پرسید که چرا اینترنت را در سیطره شیطان خوانده است؟
اما نکته دیگر، حضور علی شمخانی در برنامه مثلث شیشه ای بود. وی در یکی از این برنامه ها به صراحت گفت کهبنی صدر خیانت نکردپس از این بود که روزنامه کیهان در شماره روز شنبه 4 خردادماه در خبری ویژه مدعی شد: “این فرمانده دفاع مقدس در برنامه تلویزیونی در اظهاراتی تعجب برانگیز بنی صدر را از اتهام خیانت در جنگ تبرئه کرد!“
پیش از این هم منتقدان دولت بخاطر انتقادات مجری این برنامه از دولت، اتهاماتی بر علیه این برنامه طرح کرده بودند. به نوشته روزنامه جوان “برنامه مثلث شیشه ای که چندی است هر شب با اجرای رضا رشیدپور از شبکه پنج سیما( شبکه تهران ) پخش می شود جدای از محتوای آن موجب برخی اعتراضات به دکور این برنامه شده است که تاکنون از سوی سازندگان آن پاسخی داده نشده است؛ از جمله اعتراضاتی که تاکنون به این برنامه صورت گرفته نوع و ترکیب طراحی صحنه آن است. از جمله این نمادها مثلث است که از اصلی ترین سمبل های یک گروه فراماسونری است و در دکور برنامه مثلث شیشه ای دیده می شود”.
به نوشته این روزنامه، هرم نیز از اصلی ترین نمادهای شیطان پرستان و فراماسونرهاست. همچنین این روزنامه نزدیک به سپاه پاسداران نوشت: “رنگ قرمز و ترکیبش با زرد از اصلی ترین سمبل های این گروه جعلی است که در دکور استفاده فراوانی از این رنگ ها و ترکیبش شده است.” روزنامه جوان همچنین نوشته بود: “رنگ قرمز صندلی و میز مجری و میهمان بسیار شبیه طیف قرمز مورد استفاده در سمبل ها و نمادهای شیطان پرستان می باشد.“
چنین بود که این برنامه جمعه شب توقیف شد. در انتهای برنامه هم مجری به کنایه گفت: “الان مهم‌ترین وظیفه‌ی همه‌ی ما تلاش برای صرفه‌جویی در مصرف برق است، چون برنامه‌ی ما خیلی روشن بود، برق زیادی مصرف می‌شد.”