همزمان با از سرگیری حملات هوایی عربستان سعودی و متحدان عربی اش علیه مواضع حوثی ها در یمن، پس از آتش بسی کوتاه، فرمانده کل سپاه خواستار کنار گذاشتن شدن “ملاحظات” در خصوص ریاض شده و سقوط آل سعود را پیش بینی کرده ومعاون وزیر خارجه نیز از بی پاسخ نماندن سیاست های ریاض سخن گفته است.
فرمانده سپاه پاسداران در تازه ترین اظهارات خود به طور تلویحی خواستار ورود نظامی جمهوری اسلامی برای مقابله با تهاجم عربستان سعودی به یمن شده است. سردار محمد علی جعفری که روز دوشنبه در مسجد جامع دانشگاه بقیه الله سپاه سخنرانی می کرد، گفته: “عربستان با پررویی، بیشرمی، وقاحت و زیر پا گذاشتن تمام اصول اسلامی به یک کشور مسلمان که بهدنبال نفی نظام سلطه و استقلال است حمله کرده و بدون هماهنگی با جاهای دیگر، آنجا را بمباران میکند.”
وی در اینجا از لزوم کنار گذاشتن “ملاحظات ” گفته و تصریح کرده است: “اگر ملاحظاتی برخی مسئولان ما دارند و حرفی نمیزنند بهخاطر مقاطع گذشته است که این (ملاحظات) باید شکسته شود چرا که آنها با بمبارانی که انجام دادند ملاحظات را شکستند.”
به نظر می رسد اشاره وی به سیاست های دولت حسن روحانی است که مواجهه نظامی و مستقیم ایران در بحران یمن را نوعی صف آرایی کامل در برابر عربستان سعودی و متحدانش در منطقه می داند و از آن حذر کرده است. پس از آغاز جنگ جواد ظریف وزیر خارجه، دیپلماسی را بهترین روش برای پایان بخشیدن به درگیری ها در یمن دانست.
عربستان از ابتدای ماه گذشته پس از درخواست رئیس جمهور یمن از این کشور به همراه ائتلافی شامل کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، اردن و مصر حملات هوایی شدیدی را علیه مواضع شورشیان انصارالله ( حوثی ها ) در یمن آغاز کرده است. این حملات باعث کشته شدن خیل عظیمی از غیرنظامی ها و آواره شدن صدها هزار یمنی شده تاجایی که سازمان ملل اعلام کرده احتمال بروز فاجعه انسانی در یمن بسیار بالا است.
ناظران نبردهای خونبار در یمن را بخشی دیگر از رقابت های جمهوری اسلامی و عربستان برای نفوذ بیشتر سیاسی و نظامی در خاورمیانه می دانند. جمهوری اسلامی در حال حاضر نفوذ بالایی در عرصه سیاسی کشورهایی همچون عراق، سوریه و لبنان دارد.
سردار جعفری دیروز در اظهارات خود صراحتا آرزوی سقوط پادشاهی آل سعود در ریاض را هم مطرح کرده : “آل سعود در معرض اضمحلال و سقوط است و تحلیلگران منطقهای و فرامنطقهای از این موضوع سخن گفتهاند که امیدواریم این مهم محقق شود.”
فرمانده سپاه همچنین تسلط مردم یمن بر کشورشان را اتفاقی “مهم و تعیینکننده” دانسته و پیشبینی کرده است: “انشاءالله موج بعدی این اتفاقات منجر به سقوط آل سعود خواهد شد.”
جمهوری اسلامی در سال های نخست پس از پیروزی انقلاب ۵۷ از لزوم “صدور انقلاب” به کشورهای مسلمان در خاورمیانه سخن می گفت؛ موضوعی که باعث خشم بسیاری از دولت های عربی و حمایت آن ها از ارتش صدام حسین در جریان نبرد هشت ساله با عراق شد.
همچنین از سال ۸۹، همزمان با وزیدن نسیم بهار عرب که به طوفانی علیه دیکتاتورهای در منطقه بدل شد، آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی بار ها از “بیداری اسلامی” سخن گفته و طغیان مردم در کشورهای مختلف خاورمیانه را ادامه انقلاب اسلامی توصیف کرده است.
نزاع جدید در یمن به طور جدی از اوایل پاییز گذشته آغاز شد، عده زیادی از شیعیان یمن در اعتراض به شرایط سخت اقتصادی دست به تظاهرات زدند، نیروهای مسلح شیعه حوثی ـ موسوم به انصارالله ـ نیز به این ناآرامی ها پیوستند و به فتح پایتخت و محاصره مقر ریاست جمهوری مبادرت کردند. وعده های منصور هادی، که پس از بهار عرب جانشین دیکتاتور یمن شده بود، برای بهبود اوضاع از سوی حوثی ها جدی گرفته نشد و آن ها توانستند صنعا را به طور کامل فتح کنند و پس از آن به بندر عدن در جنوب این کشور هجوم ببرند.
دولت یمن و عربستان سعودی می گویند تهران مستقیما از شورشیان حوثی حمایت می کند و قصد استیلا بر منطقه با حاکم کردن نیروهای نزدیک به خود را دارد. عربستان سعودی مرز زمینی و دریایی با یمن دارد و حکومت یک گروه شیعه مخالف با سیاست های ریاض در بیخ گوش عربستان را خطری استراتژیک برای خود تلقی می کند.
با این حال سردار جعفری، تهاجم عربستان را با رفتارهای اسرائیل در فلسطین مقایسه کرده و افزوده :” امروز عربستان خائن پا جا پای اسرائیل صهیونیست گذاشته است و هرچه زمان میگذرد ما شاهدیم که دست مخالفین انقلاب اسلامی در حال رو شدن است.”
دو هفته پیش از این اظهارات، آیت الله خامنه ای ـ رهبر جمهوری اسلامی ـ نیز رفتار آل سعود را با “جنایت” های اسرائیل مقایسه کرده و در اظهاراتی تند گفته بود: “قطعا بینی سعودی ها به خاک مالیده خواهد شد. ما با سعودی ها اختلافات متعددی در مسائل گوناگون سیاسی داریم؛ اما این را همیشه می گفتیم که سعودی ها در کار سیاست خارجی شان یک وقار و متانتی نشان می دهند؛ این وقار و متانت را هم از دست دادند. چند جوان بی تجربه، امور آن کشور را در دست گرفتند و دارند آن جنبه توحش را غلبه می دهند بر جنبه متانت و ظاهرسازی.”
هفته گذشته به نظر می آمد دیپلماسی و گفتگوهای غیر رسمی میان تهران و ریاض باعث آتش بس در یمن خواهد شد. شامگاه سه شنبه، چند ساعت پس از آنکه معاون خاورمیانه جواد ظریف ـ– وزیر خارجه ـ– از پایان حملات عربستان خبر داد، سخنگوی ارتش عربستان هم بر این خبر صحه گذاشت و خبر آتش بس را رسانه ای کرد.
موضوعی که ناظران آن را برآمده از توافق احتمالی پشت پرده میان تهران و ریاض توصیف کردند، اما طولی نکشید که جنگنده های عربستان و دیگر کشورهای ائتلاف باز هم بمباران مواضع مختلف در یمن را در دستور کار قرار دادند. در زمان اعلام آتش بس، آل سعود تصریح کرده بود که در صورت تحرکات گروه شیعه حوثی در خاک یمن، نیروی ائتلاف آنها را بار دیگر مورد هدف قرار خواهند داد.
عربستان عقب نشینی نکردن حوثی ها از برخی مواقع را علت از سرگیری آتش بازی ناوگان هوایی خود اعلام کرده است.
در همین حال معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه با انتقاد از تشدید حملات ریاض گفته است: “عربستان حق ندارد برای دیگران در منطقه تعیین تکلیف کند.”
حسین امیر عبدالهیان هشدار داده است: “رفتار ریاض در محاصره یمن و ممانعت از ارسال کمکهای انساندوستانه بدون واکنش نخواهد ماند”
چهار اردیبهشت ماه نیز، سردار محمدرضا نقدی، در اظهاراتی تند خاطرنشان کرده بود: “رژیم آل سعود در گرداگرد خود در محاصره مجاهدین اسلام است و اگر حرکتی کند این محاصره تنگتر میشود.”
فرمانده سپاه در سخنرانی خود در همایش بسیجیان تهران گوشزد کرده بود: “هنر آمریکاییها و رژیم صهیونیستی و آل سعود کودککشی است و هنر دیگری ندارند.”
ناظران می گویند اظهارات این چنین نظامیان جمهوری اسلامی که نقش پررنگی در تعیین سیاست خارجی نظام در منطقه خاورمیانه دارند، در کنار ادامه علاقه عربستان سعودی به بمباران هوایی، احتمالا وضعیت انسانی در یمن را وارد وضعیت قرمز تری نیز خواهد کرد.