چند روز پس از افزایش قیمت نان٬ و گرانی دیگر کالاهای ضروری٬ موجی مبنی بر “تحریم خرید نان و شیر برای سه روز” جامعه‌ی ایرانی را در خود گرفته است.
گرچه هنوز مشخص نیست که این دعوت به تحریم خرید نان و شیر٬ از چه منبعی بوده٬ اما به نظر می‌رسد که بازتاب زیادی در میان جامعه داشته است.
علاوه بر نوشته‌های مختلف در دنیای مجازی و شبکه‌های اجتماعی و دعوت از مردم برای تحریم خرید این کالاها٬ گفته می‌شود که در روزهای گذشته هزاران پیامک نیز با مضمون این تحریم٬ میان شهروندان رد و بدل شده است.
در یکی از این پیامک ها نوشته شده: “شنبه، یکشنبه، دوشنبه در اعتراض به گرانی و تورم نان و شیر خریداری نمی‌کنیم. فقط سه روز با هم متحد باشیم. برای کمک به هموطنان کم درآمد و آسیب پذیرمان. لطفا اطلاع رسانی کن هموطن”.
به نظر می‌رسد گستردگی اطلاع‌رسانی درباره‌ی این مساله آن‌قدر زیاد بوده که خبرگزاری ایسنا و برخی روزنامه‌ها نیز مجبور شدند پیرامون آن اظهارنظر کنند.
این اعتراض پس از آن رخ می‌دهد که هفته‌ی گذشته برای چندمین بار قیمت نان - که از کالاهای اساسی در سبد خانوار است - در ایران افزایش یافت. بالا رفتن قیمت‌ها در ماه‌های گذشته٬ با اعتراض بسیاری از مسوولان و مراجع‌تقلید مواجه شده و آن‌ها دولت را در این زمینه مقصر معرفی کرده‌اند.
برخی از حامیان طرح تحریم نان و شیر٬ نوشته‌اند که قصد آن‌ها تلاش برای همبستگی بیشتر میان مردم و مطرح کردن مطالبه‌ای غیرسیاسی است.
در همین حال برخی نیز نوشته‌اند که این طرح از آن‌جا آغاز شد که “عده‌ای از مادران ایرانی در پی افزایش قیمت شیر و نان طی حرکتی که از بطن جامعه است و گروه سیاسی‌ای در آن دخالتی نداشته خواهان تحریم ۳ روز خرید شیر و نان شده‌اند و از همه مردم ایران خواسته‌اند به این موج متصل شوند”.
وب‌سایت خبرنگاران سبز نیز با انعکاس این خبر می‌نویسد: “سکوت را بشکنیم و در اولین قدم با اتحاد به یاد فقرا و مستمندان و قشر کارگر و متوسط جامعه که در این فصل از تاریخ کشور به نان شب نیز محتاج شده‌اند از خرید “نان و شیر” در سه روز اول هفته آتی به تاریخ سوم چهارم و پنجم تیر ماه خودداری کنیم”.
یک صفحه فیسبوک هم با عنوان “اعتراض” تشکیل شده که این تحریم را با عنوان جنبش بزرگ اعتراض به گرانی تبلیغ می‌کند.
در این میان اما گزارش‌های متفاوتی از سطح شهر پیرامون اجرا یا عدم اجرای این تحریم منتشر شده است. یک کاربر فیسبوک نوشته است: “داستان ایرانی جماعت اینه که اون سه روز رو خرید نمی‌کنه اما روز قبلش می‌ره ۳۰ تا نون و ۳۰ تا شیر می‌خره برای اون سه روز”.
از نظر موافقان این طرح٬ حسن فراخوان آن بوده است که تنها محدود به فضای مجازی نشده و توسط اس.ام.اس برای مردم ارسال شده است. آن‌ها همچنین می‌گویند که در برخی از نقاط شهر٬ مردم در این‌باره با یک‌دیگر گفت‌وگو می‌کردند.
یکی از این افراد نوشته است: “من امروز از جلوی سه نانوایی در نقاط مختلف تهران رد شدم. همه‌ی ان‌ها هم خلوت‌تر از روزهای عادی بودند و میزان مشتری‌ها به طرز محسوسی کاهش پیدا کرده بود”.
شهروند دیگری نوشته است: “قبل از ظهر منطقه سپهد قرنی، بعد از ظهر ایرانشهر و آخر شب دیباجی از چند سوپر مارکت در مورد شیر پرسیدم که همه از ماجرای تحریم خبر داشتند. در منطقه سپهد قرنی و ایرانشهر٬ فروشنده‌ها گفتند که میزان فروش کمتر از حد معمول بوده است”.
دیگر شهروندان نیز در نقاط مختلف تهران هم‌چون ولی‌عصر٬ شمیران٬ عباس‌آباد و … گفته‌اند که میزان خرید نان یا شیر در این مناطق کمتر از روزهای گذشته بوده است. آماری که به گفته‌ی ان‌ها پس از گفت‌وگو با نانوایی‌ها یا سوپرمارکت‌ها به دست آمده است.
اما این همه‌ی داستان نیست. کم نیستند افرادی که اساسا این حرکت را قبول ندارند یا آن را از همان ابتدا شکست خورده و مربوط به مناطق خاصی توصیف می‌کنند. یکی از این افراد نوشته است که وقتی درباره‌ی این مساله با برخی از دوستانش در جنوب شهر تهران صحبت کرده٬ آن‌ها او را مورد تمسخر قرار داده‌اند.
کاربر دیگری هم نوشته است این طرح محدد به فضای مجازی است و در منطقه‌ی آن‌ها هیچ تفاوت خاص و محسوسی درباره‌ی خرید نان و شیر وجود نداشته است.
در نخستین روز این اعتراض٬ گزارش‌های ضد و نقیضی از سطح شهر تهران در این‌باره منتشر شده است. برخی این حرکت را موفقیت‌آمیز توصیف کرده و برخی شکست‌خورده می‌دانند. اما یکی از کاربران در این زمینه نوشته است: “هدف از تحریم سه روزۀ نان و شیر، ورشکست کردن بقالی‌ها نیست. هدف حتی از کار انداختن چرخهای اقتصادی دولت هم نیست. هدف فقط و فقط نشان دادن اعتراض هست. هدف این است که به دولتی‌ها نشان بدهیم که از مدیریت نابخردانۀ آن‌ها به تنگ آمده‌ایم. بنابراین، حتی اگر در روزهای قبل نان و شیر ذخیره کرده باشند، هیچ اشکالی ندارد. چون قرار نیست کسی از گرسنگی بمیرد. قرار نیست نانوایی‌ها ورشکست بشوند. قرار است شنبه، یکشنبه و دوشنبه، نانوایی‌ها خالی باشند و بقالی‌ها برای شیر‌هایشان مشتری نداشته باشند”.
آیا بخش ناراضی جامعه‌ی ایران قادر خواهد بود با این شیوه اعتراض خود را به شیوه ی مدیریت دولت نشان دهد؟ این سوالی است که آینده به آن پاسخ خواهد داد.
