جرم گفتمان سازی در برابر ولی فقیه

نویسنده
جلال یعقوبی

» اختلاف درباره تقابل روحانی و خامنه ای

حسن روحانی در ماه های اخیر سخنانی گفته که با روایت رسمی حاکم در ایران، و گاه با سخنان رهبر جمهوری اسلامی تفاوتهایی داشته است. برای نمونه او اوایل اردیبهشت ماه در دومین گزارش تلویزیونی خود درباره مذاکرات هسته ای گفت: “خوش‌بینی در دنیای سیاست یا بدبینی خیلی معنا ندارد و باید واقع‌بین باشیم.” او تاکید داشت: “با شناختی که از دنیا و مسئله دارم بدبین نیستم اما اینکه در ۶ ماه می‌توان به توافق رسید یا زودتر بسته به این است که آنها برای تعامل آماده باشند و کشور ما آمده است با تعامل سازنده و منطق صحبت کند البته فشار بر خود را نپذیرفته و نخواهد پذیرفت.” این سخنان در تقابل با اظهارات سیدعلی خامنه ای تلقی شد که چند ماه قبل از آن گفته بود: “ تصور برخی دولتمردان دولت قبلی و همچنین برخی دولتمردان دولت فعلی این است که اگر ما در قضیه هسته ای، با امریکا مذاکره کنیم، موضوع حل می شود. من هم به دلیل اصرار آنها بر مذاکره درخصوص موضوع هسته ای، گفتم مخالفتی ندارم اما همان موقع هم تاکید کردم که خوشبین نیستم.”

بعد از سخنان روحانی گروهی از راستگرایان تندرو از اظهارات رئیس جمهوری اسلامی ابراز نگرانی کرده و آنرا در تناقض با سخنان رهبر جمهوری اسلامی ارزیابی کردند. از جمله مهدی کوچک زاده نماینده تهران در یادداشتی با عنوان “الفبای سیاست” نوشته بود: “من مانده ام که بالاخره از جناب حقوقدان بپذیرم که «خوشبینی و بدبینی در دنیای سیاست معنا ندارد و باید واقع‌بین باشیم.» یا اینکه «نسبت به مذاکرات بدبین نباشیم؟!!» مگر نفرمودند خوش بینی و بدبینی در سیاست معنا ندارد؟ پس دیگر بدبین نبودن چه معنایی می تواند داشته باشد؟!!!آقای حقوقدان! مولای ما که در دو جمله متوالی در یک پاراگراف، تناقض اینچنین آشکار ندارد و به مذاکرات خوشبین نیست.”

 در همان زمان یکی از وبلاگ های وابسته به “افسران جنگ نرم” هم در یادداشتی از تقابل راهبردی دو گفتمان “خوشبینی و بدبینی در عالم سیاست معنا ندارد” و “من به مذاکره خوشبین نیستم” خبر داده و نوشته بود: “این سئوال با شنیدن این جمله در ذهن یک انقلابی نقش می بندد که : پس تکلیف این جمله چه می شود: من به مذاکره خوشبین نیستم”.

اما این سخنان تنها موردی نبود که به معنی تقابل دیدگاه های روحانی و خامنه ای تلقی شد. سی ام فروردین گذشته آیت الله خامنه ای طی سخنانی “برابری جنسی زن و مرد” را از جمله حرفهای کاملاً غلط غرب دانست و گفت: “برابری همیشه به معنای عدالت نیست، عدالت همیشه حق است، اما برابری گاه حق است و گاه باطل.” او سلامت، امنیت و آرامش زن در خانواده را مساله اصلی دانست و اضافه کرد: “برخلاف برخی دیدگاهها، اشتغال از مسائل اصلی مربوط به زنان نیست البته اشتغال و مدیریت مادام که با مسئله اصلی یعنی خانواده منافاتی پیدا نکند، ایرادی ندارد.”

روز بعد حسن روحانی طی سخنانی حضور زنان در صحنه‌های اجتماعی را فرصت دانست و نه تهدید. او گفت: “مگر وقتی پدر به جامعه می‌آید، وظیفه و پدری و مسئولیت پدری را فراموش می‌کند. مادر هم به جامعه اگر آمد مسئولیت مادری، وظیفه مادری را فراموش نخواهد کرد.”

 او اضافه کرد: “زنان باید دارای فرصت برابر، مصونیت برابر و حقوق اجتماعی برابر باشند. ما برای اینکه در مسیر راه به مقصد برسیم راهی طولانی در پیش داریم. اقدامات بسیار ارزشمندی برای زنان در زمینه علم و دانش و تحصیل، در زمینه کار اشتغال و تحقیق فراهم شده است.” این سخنان نیز در تقابل با اظهارات سیدعلی خامنه ای تلقی شد.

سیدعلی خامنه ای چندی پیش طی سخنانی گفته بود: “گاهی شنیده میشود کسانی در گوشه‌وکنار وقتی صحبت از هدایت و راهنمایی و بیان حقایق دینی و مانند اینها میشود، میگویند آقا، مگر ما موظّفیم مردم را به بهشت برسانیم؟ خب بله؛ بله، همین است. فرق حاکم اسلامی با حکّام دیگر در همین است: حاکم اسلامی میخواهد کاری کند که مردم به بهشت برسند.”

چند روز بعد حسن روحانی گفت: “بگذاریم مردم خودشان راه بهشت را انتخاب کنند، نمی‌توان به زور و شلاق مردم را به بهشت برد!”

روزنامه کیهان که این سخنان روحانی را تیتر اول خود کرده بود، در گزارش خود از سخنان روحانی آن را “اظهاراتی قابل تامل” نامید.

اختلاف نظر که بالا گرفت و برخی روحانیون محافظه کار به روحانی پاسخ دادند که وظیفه حکومت بردن مردم به بهشت است، او در یک سخنرانی دیگر گفت: “دولت دینی خوب است اما دین دولتی را نمی دانم” او تاکید کرد: “دین را نباید دست دولت بدهیم دین دست علما، مراجع، فرهیختگان و دلسوزان است و آنان باید دین را تبلیغ کنند.”

این سخنان هم در تقابل با اظهارات سیدعلی خامنه ای تفسیر شد که اوایل ریاست جمهوری حسن روحانی گفته بود: “ما مسئولیت شرعی داریم، مسئولیت قانونی داریم در قبال فرهنگ کشور و فرهنگ عمومی کشور. و البته می‌بینیم در بعضی از مطبوعات، نوشته‌ها، گفته‌ها، بعضی‌ها با عنوان[کردن] «دین دولتی» و «فرهنگ دولتی» میخواهند نظارت دولت را محدود کنند و تخریب کنند و به‌اصطلاح یک اَنگ غلطی و مخالفتی به آن بزنند که آقا، اینها میخواهند دین را دولتی کنند، فرهنگ را دولتی کنند! این حرفها یعنی چه؟ دولت دینی با دین دولتی هیچ فرقی ندارد.”

در این جا بود که سایت صراط وابسته به سپاه پاسداران در یادداشتی به مقایسه سخنان رئیس جمهور و رهبر جمهوری اسلامی پرداخت و با اشاره به اظهارات حسن روحانی نوشت: “این در حالی است که رهبر معظم انقلاب ۱۹ آذر سال گذشته در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن تاکید بر اینکه «دولت دینی با دین دولتی هیچ فرقی ندارد» تاکید کردند که «دولت، وظیفه برای ترویجِ بیشتر [دین] دارد».”

یکی از کاربران سایت زیر این یادداشت نوشته است: “این دولت هم مثل دولت های ننگین سازندگی و اصلاحات فقط به فکر ارزان کردن چند قلم کالای اساسی هست مثل قند و شکر و… و اصلا کاری به دین و فرهنگ ندارند این بی حیایی های جامعه از دولت ننگین اصلاحات شروع شد. آقای فریدون قسمی که خوردید به این زودی یادتان رفت شما باید حافظ مذهب رسمی و حقه شیعه باشید بعد میگید کار دولت نیست. از نظر شما کار دولت فقط مذاکره با شیطان هست. امام راحل فرمودند : مواظب باشید انقلاب دست نا اهلان نیافتد. که متاسفانه…”

روزنامه راستگرای وطن امروز نیز در یادداشتی با عنوان “دین دولتی مقدمه‌ای بر استبداد سکولاریستی” نسبت به اظهارات روحانی اعتراض کرد و نوشت: “اگر چه پاسخ‌های کافی برای این نظریه در نظام اندیشه سیاسی امام خمینی و همچنین مقام معظم رهبری طرح و توسعه‌یافته و عملا با تطبیق وضعیت سیاسی در جمهوری اسلامی مجالی برای حمایت از این تفسیر‌ها باقی نمی‌ماند اما همچنان این نگرانی‌ها وجود دارد که چنین تفاسیری را چه کسانی در اختیار رئیس‌جمهور می‌گذارند.”

با اینهمه برخی تریبون های محافظه کاران از اینکه دیگر راستگرایان از تقابل میان روحانی و خامنه ای سخن میگویند، ابراز تاسف کرده اند. از جمله سایت الف وابسته به احمد توکلی در یادداشتی با عنوان “ماجرای بهشت اجباری و تقابل سخنان رهبری و رئیس جمهور” نوشته است: “برخی تلاش می کنند به هر تقدیر و به هر ابزار رئیس جمهور را مقابل رهبری انقلاب نشان دهند. این اقدام بی سرانجام اخیرا در موضوع به بهشت فرستادن مردم و نقش حکومت صورت گرفته است. پیشتر نیز جملاتی از رئیس جمهور به صورت گزینشی انتخاب و مقابل سخنان رهبری قرار گرفته بود تا نشان دهند دو رویکرد متقابل در نظام اسلامی شکل گرفته است و باید مقابل آن ایستاد. غافل از اینکه این دوگانه سازی حاکمیت عارضه ای جبران ناپذیر برای نظام خواهد داشت؛ چنانچه اولین کسی که نسبت به این رفتار غیر اخلاقی تذکر داده اند رهبری انقلاب بوده اند.”

حجت الاسلام محسن غرویان نیز در گفتگویی با سایت انتخاب گفت: “تقابلی بین رهبر معظم انقلاب و دکتر روحانی وجود ندارد و ایشان به صورت رسا از رئیس جمهور حمایت کرده اند.” او با تاکید بر اینکه “القای تقابل بین رهبری و رئیس جمهور شیطنت دشمنان است” اضافه کرد: “باید بسیار دقیق باشیم که فریب این شیطنت ها را نخوریم، مطبوعات نیز باید مواظبت کنند که شیاطین نتوانند هدف شومشان را پیش ببرند.”

با اینهمه ظاهرا همه راستگرایان چنین اعتقادی ندارند. آیت الله عباس کعبی، عضو مجلس خبرگان رهبری اخیرا در دیدار جمعی از حقوقدانان بسیجی استان قم گفته است: “گفتمان سازی در برابر گفتمان ولی فقیه یک تخلف حقوقی است. رئیس جمهور حقوقدان بداند این گفتمان سازی در برابر گفتمان رهبری جرم حقوقی است.” او اضافه کرده: “به عنوان نمونه رهبری در خصوص مذاکرات می‌گویند ما به این مذاکرات خوش بین نیستیم اما برخی‌ها می‌گویند ما نسبت به آن خوش بین ایم یا عنوان اینکه هنر ارزشی و غیر ارزشی نداریم یا اینکه عده‌ای بگویند علوم انسانی خط قرمز ندارد در حالی که مقام معظم رهبری معتقدند که علوم انسانی باید اسلامی شوند و یا اینکه رهبری به اقتصاد درون زا اعتقاد دارند، اما عده‌ای مسائل اقتصادی را به خارج گره می‌زنند، این موارد نمونه‌ای است از گفتمان سازی در برابر گفتمان رهبری که رئیس جمهور حقوقدان باید بداند این گفتمان سازی جرم حقوقی است.”