روزنامه کیهان دیروز در سرمقاله خود با عنوان “نگاه ما به تحولات اوکراین” نوشت: “تاثیر درازمدت تحولات منطقه اوکراین و تاثیر شکل‌گیری منازعه‌ای میان غرب و روسیه آنقدر فراگیر است که منافع و موقعیت ملی ما را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. […] از منظر ملی روسیه بخش زیادی از نگرانی‌های امنیتی و سیاسی خود را با کمک ایران حل می‌کند و متقابلا ایران نیز از حمایت روسیه در پرونده سوریه، لبنان، عراق، افغانستان، هسته‌ای و… استفاده می‌کند. علاوه بر این در این ماجرا به هر حال روسیه پنجه در پنجه دشمن ما یعنی غرب دارد خود این ماجرا هم ما را وادار می‌کند که از شکست دشمن خود خشنود باشیم ولو این که انتقاداتی هم به طرف روس داشته باشیم.”
نویسنده کیهان تاکید کرده بود: “ما به عنوان یک کشور برون‌نگر که سرمنشأ بسیاری از تحولات جهانی هستیم و کم نیستند تحلیلگرانی که می‌گویند مقاومت جدی ۳۵ ساله ایران به روس‌ها آموخته است که می‌توان با قدرت در برابر غرب ایستاد و آن را وادار به عقب‌نشینی و انفعال کرد با این وصف ما باید تحولات اوکراین را به منزله یک فرصت مهم تلقی کرده و از آن برای بسط قدرت و نفوذ خود استفاده کنیم. “
بحران اوکراین از همان ابتدا برای جمهوری اسلامی معنای داخلی داشت. موضع رسانه‌های تندرو داخلی نشان می‌داد که آینده ماجرای اوکراین، فارغ از اینکه اساسا ایران چه منافعی در این کشور داشته باشد، به نگرانی حکومت تبدیل شده است.
رابرت فیسک، تحلیل‌گر روزنامه ایندیپندنت هفته قبل در مقاله‌ای به بررسی شباهت‌های شرایط بحرانی سوریه و اوکراین پرداخته و نوشته بود: “هیچ کس در خاورمیانه مانند بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه، تراژدی خشونت‌بار اوکراین را با حرارت زیاد و نگرانی عمیق زیر ذره‌بین قرار نمی‌دهد.”
او اضافه کرده بود: “اگر فشار آمریکا و اتحادیه اروپا ادامه یابد، آیا پوتین به حمایت از یانوکوویچ ادامه می‌دهد؟ آیا کمک به یانوکوویچ ارزش یک جنگ سرد جدید را دارد؟ اگر این چنین باشد، خیال اسد آسوده خواهد بود: روسیه به سوریه پشت نخواهد کرد زیرا این اتفاق نشان خواهد داد که ممکن است کرملین به راحتی به «اوکراین روسی» خود نیز پشت کند. اما اگر آمریکا اوکراین را به روسیه ببخشد تا در ازای آن پوتین دست از حمایت از اسد بردارد چه اتفاقی می‌افتد؟ “
به نظر می‌رسد، همانگونه که بشار اسد حوادث اوکراین را با نگرانی دنبال می‌کند، آیت‌الله خامنه‌ای هم منتظر است تا نتیجه نهایی کار را ببیند.
بی جهت نبود که مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری و از محافظه‌کاران تندرو ایران، هفته پیش گفت: “اتفاقی در اوکراین افتاده، بعضی ها در روزنامه جوری تیتر می زنند که گویا مسئله ای داخلی اتفاق افتاده. یک شخصی چیزی می گوید تتیر اول می شود و عکسهای رنگی بزرگ در لوگوی فلان روزنامه با عکس و رنگ همان حرکت سیاسی که در آن کشور اتفاق افتاده است؛ به نحوی که آنها احساس پیروزی می کنند و اگر اتفاقی و تحول سیاسی در جایی اتفاق افتاده تبدیل به موضوعی داخلی می کنند. عده ای هم به نوعی گزارش می دهند یا تیتر می زنند که گویا چیزی از دست داده اند و عزادار هستند. واقعا جای تعجب است.”
او تاکید داشت: “کشور و نظام ما قابل مقایسه با اینجاها نیست؛ نه کسانی که حال و هوای دیگری دارند امر برایشان مشتبه شود و نه دوستان ملت و انقلاب و نظام احساس نگرانی و دغدغه داشته باشند.”
در همین حال، روز چهارم اسفند همزمان با سقوط دولت در اوکراین، روزنامه وطن‌امروز این حوادث را “دموقراضه” خوانده و نوشته بود: “ پایتخت اوکراین با کودتای خیابانی غربگرایان سقوط کرد.”
چند روز بعد و در روز هشتم اسفند نامه سرگشاده رئیس انصار حزب الله تبریز به هاشمی‌رفسنجانی منتشر شد که در آن با تاکید بر اینکه ایران اوکراین نیست، آمده بود: “سخنان و مواضع‌تان در سایت جنابعالی و سایت‌های همسوی‌تان را مشاهده کردم و تکرار فتنه جدید را که احتمالا با کپی‌برداری از فتنه اوکراین، توسط جریان‌تان در حال وقوع است را پیش‌بینی می‌کنم. همانطوریکه رمز فتنه شما و هم دستانتان در۸۸ تقلب بود، این بار هم رمز فتنه‌تان افراط است.”
او اضافه کرده بود: “اما بنده به صراحت می گویم اینجا اوکراین نیست و جریان مقاومت جریان افراطی نیست. ما حزب الله هستیم […] شما که همواره خود را وفادار به امام و یار حضرت آقا می‌دانید، انتظار است تا از همراهی فتنه‌گران امتناع کرده و به حزب‌الله این لشکر همیشه سرافراز حق بپیوندید. بنده بعنوان طلبه‌ای کوچک شما را امر به معروف می‌کنم تا به حزب الله بپیوندید و عاقبت شوم بسیار نزدیک خود را به خیر تبدیل کنید.”
او هاشمی‌رفسنجانی را تهدید هم کرده: “آقای بهرمانی، امام خامنه‌ای میزان اعتدال و حق است. تا با ایشان هستید و پشت سر ایشان حرکت می‌کنید مطمئن باشید در خط امام (ره) و در صف انقلاب هستید و عاقبت به خیر خواهید شد. اما همین که کوچکترین فاصله‌ای پیدا کنید دچار افراط عجیبی شده‌اید و این بار در صورت وقوع هرگونه فتنه‌ای، حزب الله، افراطی‌های واقعی که الان شما نیز در صف آنان هستید، [را] از صفحه روزگار محوخواهد کرد.”
از طرفی دیگر، هفته‌نامه ۹ دی طی یادداشتی با عنوان “اینجا ایران است، نَه اوکراین!” که دهم اسفندماه منتشر شد، آورده بود: “اینجا، ایران، مردم تفاوت میان توهّم و حقیقت را می‌دانند و فریب دروغی به نام تقلب را نمی‌خورند، اینجا، ایران، مردم خود را از فتنه‌گران که به دنبال براندازی نظام هستند جدا می کنند تا خس و خاشاک با سیل چهل میلیونی مردم شسته شود، اینجا، ایران، مردم فریب سوءاستفاده از رنگ و بخصوص رنگ مقدس سبز سادات را نمی‌خورند، اینجا، ایران، مردم به دنبال محاکمه فتنه گران هستند، نه آزادی آنها از حصر، با هر سابقه و پست قبلی فتنه گر، […] اینجا، ایران، مردم ضامن و حافظ نظام جمهوری اسلامی هستند؛ هم مشابهت سازی دوگانه گورباچوف-یلتسین را برای پیش‌بینی فروپاشی ایران عزیز و هم آزمایشگاه دانستن اوکراین برای ایران را توهّم غرب می دانند.”
در همین حال سیمای جمهوری اسلامی نیز در اخبار و تحلیل‌های خود، حوادث اوکراین و فراری شدن رئیس‌جمهور سابق آن را کودتای غربگرایان می‌نامید. مساله اوکراین تنها از جانب محافظه‌کاران نیست که همانند مساله‌ای داخلی پیگیری می‌شود. اصلاح‌طلبان و نیروهای نزدیک به آنان نیز حوادث اوکراین را بی‌ارتباط با مسائل داخلی ایران نمی‌دانند.
برای نمونه دیروز صادق زیباکلام در یادداشتی که به شکل نامه سرگشاده منتشر کرد، از رویکرد رسانه‌های تندرو داخلی در مورد تحولات اوکراین عذرخواهی کرد. او خطاب به مردم اوکراین نوشته بود: “علی‌رغم آنکه روسیه با زور و نقض تمامیت خاک کشور شما و زیر پا گذاردن همه عهد و میثاق‌های بین‌المللی به کشور شما تجاوز نموده و قیام مردم شما را “کودتا و راهزنی” نامیده، مع ذالک رسانه‌ها و نظریه‌پردازان و کارشناسان دولتی در ایران سخن از طرحها و نقشه‌های غربی‌ها برای نفوذ و حضور در اوکراین می‌نمایند. با اینکه دنیا شاهد بحرکت درآمدن تانک‌های روسیه در خیابان‌های کریمه می‌باشد، مع‌ذالک محافل دولتی در ایران سخن از تهدیدات نظامی ناتو علیه روسیه و مردم اوکراین می‌نمایند.”
زیباکلام در پایان نوشته خود تاکید کرده بود: “بدانید که همچون مردم آزادیخواه روسیه که علیه سیاست‌های تجاوزکارانه کشورشان در اوکراین در خیابان‌های مسکو دست به اعتراض و تظاهرات زدند، دل بسیاری از مردم آزادیخواه و حق‌طلب ایران هم با مردم اوکراین است.”
