اصلاحیه روحانی بر نظرات خامنه ای در مورد زنان

بهروز صمدبیگی
بهروز صمدبیگی

» رئیس جمهوری اسلامی: اعتقاد غلط را پای دین و اسلام ننویسید

تنها یک روز پس از سخنان رهبر جمهوری اسلامی در مخالفت با برابری زن و مرد، رییس‌جمهوری تاکید کرد که “نه زن برتر است و نه مرد بالاتر”. این برای بار دوم است که حسن روحانی با فاصله‌ای کم، سخنانی متفاوت با شخص اول کشور ابراز می‌کند. روحانی حتی عنوان کرده که “برخی از آزادی زن به معنای مشروع اسلامی می‌ترسند ولی لطفا این ترسشان را پای اسلام و قرآن ننویسند”. همزمان وبسایت رسمی اکبر هاشمی رفسنجانی نیز دو سخنرانی از او در دهه ۶۰ منتشر کرده که فحوای آن با نظرات آیت‌الله خامنه‌ای در مورد نقش و جایگاه زنان متفاوت است.

 

“نه زن برتر است و نه مرد بالاتر”

حسن روحانی روز یکشنبه، ۳۱ فروردین ماه در “همایش ملی زنان، نقش‌آفرینان عرصه اقتصاد و فرهنگ” که به مناسبت روز زن برگزار شده بود، شرکت و سخنرانی کرد. روحانی را در این همایش، صاحبه روحانی، همسرش، شهین‌دخت مولاوردی، معاون امور زنان و خانواده، حسن فریدون، دستیار ویژه و محمد نهاوندیان رییس دفتر رییس جمهوری همراهی می‌کردند.

رییس‌جمهوری اسلامی، حضور زنان در عرصه اجتماع را نه یک تهدید که یک فرصت دانست و خواستار آن شد که “ اگر اشکالی در گوشه‌ای است به خود بانوان ما واگذار کنید و بگذارید خود آنها حل و فصل کنند. با خشونت و تکبر با زنان عزیز جامعه ما برخورد نکنید”.

او تاکید کرد که “ما طبق معیارهای اصیل اسلامی، نه مرد را جنس اول می‌دانیم و نه زن را جنس دوم” و اینکه “نه زن برتر است و نه مرد بالاتر”.

روحانی دولت “تدبیر و امید و نظام جمهوری اسلامی” را “مرهون حضور فعال زنان آگاه و مشارکت‌جو در صحنه اجتماع و پای صندوق آرا” دانست و افزود: “من به عنوان یک حقوقدان و به عنوان مسئول دستگاه اجرایی کشور اعتراف می‌کنم که هنوز کاستی‌های فراوانی در زمینه احقاق حقوق زنان و عدالت جنسیتی وجود دارد.”

او همچنین آیت‌الله خمینی را فردی معرفی کرد که “زن را از گوشه خانه با حجاب و عفت به صحنه جامعه آورد” و : “ آن کسی که جلو متحجران ایستاد که می‌خواستند در دانشگاه تهران در کلاس‌ها بین دختر و پسر دیوار بکشند، امام راحل(ره) بود”.

رییس‌جمهوری اسلامی با بیان اینکه “آنهایی که از آزادی زن به معنای مشروع اسلامی‌اش و از حضور زن و از تعالی زن می‌ترسند یا ایده و اعتقادی دارند لطفا این اعتقاد غلط را پای دین و اسلام ننویسند”، توضیح داد که “تربیت فرزندان و رسیدگی به امور خانه و رییس خانه بودن” با “حضور در جامعه و رسالت‌های اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی” در تضاد نیست.

این دومین بار است که حسن روحانی در فاصله‌ای کوتاه سخنانی بیان می‌کند که اگر به معنای مخالفت با اظهارات رهبر جمهوری اسلامی گرفته نشود، لااقل با آن همسو نیست. پیش از این در اسفند ماه 92، دو روز پس از اینکه رهبر جمهوری اسلامی اعلام کرد نگران “مساله فرهنگ” است؛ رییس جمهوری اسلامی بدون اشاره مستقیم به آیت‌الله خامنه‌ای، نگرانی ها را حاصل رو‌ش‌های غلط گذشته دانست که در ۳۵ سال گذشته نتوانسته نگرانی بزرگان درباره فرهنگ را برطرف کند.

روحانی حتی اظهارات صریح‌تری هم داشت و طرح سئوال کرد: “چرا ما نتوانستیم بعد از ۳۵ سال کاری کنیم که بزرگان ما از شرایط فرهنگی جامعه ما رضایت داشته باشند؟ اشکال از کجاست؟ اگر با فشارها و شیوه‌های پلیسی مساله فرهنگی حل شده بود که امروز نباید بعد از گذشت آن سال ها باز هم نگران فرهنگ جامعه باشیم.”

 

هاشمی و مخالفت با خانه‌نشینی زنان

وبسایت رسمی اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام ساعاتی هم در همان روزی که آیت‌الله خامنه‌ای در جمع “بانوان برگزیده کشور” سخنرانی داشت و برابری جنسی را غلط نامید، یک سخنرانی وی مربوط به سال ۱۳۶۷ را با عنوان “تکلیف خانم ها فقط خانه داری نیست” منتشر کرد.

در این سخنرانی که گویا متن آن تاکنون منتشر نشده، رییس مجلس وقت گفته بود: “اگر فکر کنیم که همه وقت فعال خانم‌ها باید صرف خانه‌داری و بزرگ کردن چند بچه شود، این با عقل و منطق و واقعیت‌های زندگی منطبق نیست. استعداد خانم ها خیلی بیشتر از اینهاست. دوران خشکه مقدسی ها بسرآمده است و آنها نباید فکر نکنند که این افتخار و خدمت است که پای زنان و دختران را از مدرسه و تحصیلات عالی ببرند و کوتاه کنند.”

او همچنین تاکید کرده بود که “حتی اگر خانم ها قصد کار بیرون از خانه هم نداشته باشند، باز هم نیاز دارند یک مادر و همسر تحصیل کرده باشند و حداقل یک حرفه و تخصص را فرا بگیرند”.

یک روز بعد نوبت به انتشار یک سخنرانی منتشر نشده دیگر رسید که هاشمی رفسنجانی در آن عنوان کرده بود: “ منع اجتماعی زنان را قبول ندارم، در همه موارد فعالیت های علمی و صنعتی، فنی و هنری و خیلی چیزهای دیگر نقش زن و مرد می تواند مثل هم باشد البته موارد خاصی هم هست که در فقه مطرح است که قابل بحث است”.

از دیگر مطالب این سایت در دو روز گذشته، انتشار عکسی با عنوان “ حجابهای متفاوت در دیدار هاشمی” است که در آن زنان دیدار کننده با هاشمی، برخی چادر به سر دارند و برخی مانتو با مقنعه یا شال پوشیده‌اند؛ برخلاف زنان دیدار کننده با رهبر در جلسه اخیر که تقریبا همگی چادری‌اند.

 

سخنان جنجالی خامنه ای

رهبر جمهوری اسلامی روز شنبه، در جمع “صد‌ها نفر از زنان فرهیخته و نخبه” “برابری جنسی زن و مرد” را “کاملا غلط” خواند و گفت اشتغال از مسائل اصلی مربوط به زنان نیست و مسئله خانواده در اولویت قرار دارد. به اعتقاد آیت‌الله علی خامنه‌ای اگر کسی، مساله زن را جدا از خانواده مورد بررسی قرار دهد در فهم مسئله و تشخیص علاج آن، دچار اختلال می‌شود.

او که به مناسبت روز زن سخن می‌گفت با اشاره به ویژگی‌های دختر پیامبر اسلام، از زنان خواست تا عفت، طهارت، شوهرداری، فرزندداری و سیاست فهمی او را الگوی خود قرار دهند. آیت‌الله خامنه‌ای همچنین دیدگاه غرب درباره زن را “کلیشه‌ای و متحجر” دانست و گفت باید از آن “در مسائلی نظیر اشتغال و برابری جنسی کاملاً فاصله بگیریم.”

وی ضمن دفاع از کاهش سهمیه زنان برای ورود به برخی از رشته‌های دانشگاهی، آن را “ضد عدالت” ندانسته و گفت: “نباید رشته‌های تحصیلی و مشاغلی که متناسب با طبیعت زنان نیست به آنان تحمیل شود.”

علی خامنه‌ای همچنین این سؤال را مطرح کرد که “با کدام منطق باید زنان را، که خداوند آنان را از لحاظ جسمی و عاطفی برای منطقه ویژه‌ای از زندگی آفریده است در عرصه هایی وارد کنیم که آنها را دچار رنج و سختی می کند؟”

او همچنین برابری جنسی زن و مرد را از “حرف‌های کاملا غلط غرب” دانست و اضافه کرد: “اینکه‌ زنان برخی مشاغل را به عهده نگیرند، هیچ ننگ و نقصی نیست، بلکه چیزی غلط است که متناسب با طبیعت الهی زن نباشد.”

چهارشنبه‌ هفته گذشته هم عالی‌ترین مقام قضایی جمهوری اسلامی گفته بود:“در اسلام و جمهوری اسلامی اجحافی در حق زنان نشده است.”