دوماه پس از تصویب کلیات طرح انتقال پایتخت از تهران به نقطه ای دیگر و درحالیکه این طرح با مخالفت دولت حسن روحانی و همچنین تعداد زیادی از اعضای مجلس روبه رو شده، مشاور ارشد رهبر جمهوری اسلامی در امور نظامی با اعلام اینکه “اصلا تهران بیصاحب است و معلوم نیست رئیس تهران چه کسی است” و اعلام وجود مشکلات امنیتی در تهران، به حمایت از این طرح پرداخت.
سرلشگر پاسدار یحیی (رحیم) صفوی مشاور نظامی آیت الله خامنه ای در جریان نشستی تحت عنوان “بررسی مقدماتی طرح انتقال پایتخت” گفت: “ایجاد امنیت در مرکزیت سیاسی برابر با امنیت ملی ایران است و از این نظر امنیت تهران امنیت ایران محسوب میشود چنانچه وقتی کیف سقوط کرد اوکراین سقوط کرد.”
فرمانده سابق سپاه پاسداران افزود: “مرکزیت کشور باید از حوادث غیر مترقبه از جمله سیل و زلزله مصون باشد تهران ۱۲ گسل دارد که تهدید بزرگی برای پایتخت به شمار میرود و این ضعف در مسائل مختلفی مانند مسئله زمین، هوا و… کامل شده است. مرکزیت کشور باید عمق استراتژیک داشته باشد و در زمان صفویه به این دلیل اصفهان به عنوان مرکز کشور انتخاب شد که عمق استراتژیک ایران بود.”
این مقام ارشد نظامی با گفتن اینکه “وحدت مدیریت شهری وجود ساختارها و نهادهای اطلاعاتی و امنیتی است و وجود نهادهای قانونمند عملیاتی از شاخصهای امنیتی است که مرکزیت سیاسی ایران باید آن را داشته باشد” تاکید کرد که “وجود عزم و اراده ملی و وجود دولتی مقتدر که بتواند در مدت زمان مناسبی به این امر اهتمام ورزد مهم است.”
مشاور ارشد رهبرجمهوری اسلامی همچنین اضافه کرد: “وضع قوانین کنترلی نهادها و ارگانها در زمینه جذب نیروهای غیر بومی، ایجاد قطبهای جاذب به منظور توزیع جمعیت ایران و توزیع قدرت تصمیمگیری مرکز سیاسی تهران به استانداریها که حتی بتواند تصمیمات اقتصادی را خود در مواقع لازم وضع کنند از دیگر مواردی است که باید در انتقال پایتخت مدنظر قرار گیرد.”
او با اشاره به اینکه “در تهران وحدت مدیریت نداریم و اصلا تهران بیصاحب است و معلوم نیست رئیس تهران چه کسی است استاندار؟ وزیر کشور؟ شهردار؟” نسبت به مشکلات امنیتی در تهران انتقاد کرد.
رحیم صفوی همچنین با اعلام اینکه” طرحی از سوی وزارت کشور دنبال میشود که به دنبال تقسیم کشور به ۴۱ استان است” گفت:“خداوند یک عقل و علم و فکر درست و حسابی به ما بدهد که بتوانیم این کشور و ملت را اداره کنیم.”
کلیات طرح انتقال پایتخت ۳ دی ماه سال جاری با ۱۱۰ رای موافق، ۶۷ رای مخالف و ۱۰ رای ممتنع در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. تصویب این طرح درحالی بود که علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی این موضوع را نشدنی اعلام کرده و گفته بود: “انتقال پایتخت بار مالی دارد و این بار مالی هم بسیار سنگین است. در این طرح منابع تامین هزینه انتقال پایتخت دیده نشده از این رو این مساله برای شورای نگهبان قابل قبول نیست.”
در همین روز مجید انصاری معاون پارلمانی حسن روحانی نیز پس از تصویب کلیات این طرح در مجلس تاکید کرده بود که دولت با این طرح مخالف است.
او گفته بود: “اینکه گفته می شود کشور ما بر روی کمربند زلزله است، هیچ استانی از زلزله مصون نیست، اگر پایتخت سیاسی و اداری از تهران منتقل شود آیا جان میلیون ها انسان تهرانی در حدی نیست که برای آن تصمیم گیری کنیم و باید فقط به فکر مصون ماندن دستگاه های سیاسی و اداری باشیم؟”
مجید انصاری با گفتن اینکه درباره این طرح باید نظر رهبر جمهوری اسلامی پرسیده شود همچنین گفته بود: “این سئوال مطرح است که آیا امکان انتقال همه قوا، دستگاه ها، نهادهای امنیتی، صدا و سیما و نیروهای مسلح که مدنظر نمایندگان است، امری شدنی است؟ فرودگاه، راه آهن، بازار و مرکز اقتصادی بسیاری در تهران ایجاد شده که امکان انتقال آن سخت است.”
آنگونه که از اظهارات اخیر مشاور نظامی رهبر جمهوری اسلامی بر می آید او وهمچنین فرماندهان نهادهای نظامی امنیتی موافق اجرای طرح انتقال پایتخت و تمرکز زدایی از تهران هستند.سپاه پاسداران نهاد نظامی تحت اختیار رهبر جمهوری اسلامی نیز پیش از این مرکزیت و فرماندهی خود را از تهران به مراکز استانها انتقال داده است.
در مرحله اول تحولات ساختاری سپاه پاسداران، پس از انتصاب سرلشکرپاسدار محمدعلی (عزیز) جعفری و تشکیل سپاه های استانی با تایید آیت الله علی خامنه ای از سال ۱۳۸۷ فرماندهی نیروهای مقاومت بسیج بصورت کامل در اختیار وی قرار گرفته است. پس از ادغام لشکرهای مختلف سپاه پاسداران ۲۹ سپاه استانی برای ۲۹ استان کشور و ۲سپاه ویژه برای شهر تهران و استان تهران (سپاه سید الشهدا و سپاه محمد رسول الله) با هدف مقابله با “تهدیدهای درون مرزی و برون مرزی علیه کشور” تشکیل شد. در سال ۹۰ نیز با جدا شدن کرج از تهران سپاه استانی کرج تحت عنوان امام حسن مجتبی نیز به این تعداد افزوده شد.
طرحی که محمدعلی جعفری آن را طرح “موزاییک دفاعی” نام نهاده و در این رابطه معتقد است که “کشور را به موزاییک های دفاعی تقسیم کرده” و “به موجب آن هر گاه و در هر کجای کشور اتفاق و یا تهدیدی صورت گیرد، از همان موزاییک دفاعی برای مقابله با آن استفاده می شود.”
مقامات نظامی و امنیتی به ویژه پس از اعتراضات مردمی به نتیجه انتخابات مناقشه برانگیزهمواره از مشکلات امنیتی در تهران انتقاد کرده اند.
محمدعلی جعفری فرمانده سپاه پیش از این در دی ماه ۱۳۹۰ گفته بود: “مسائل امنیتی در تهران بزرگ حساسیت و اهمیت ویژهای دارد و دشمن نسبت به ایجاد ناامنی در تهران برزگ حساب ویژهای باز کرده است که باید در این خصوص دقت کنیم و در تهران مسائل امنیتی را در کنار مسائل فرهنگی جلو ببریم.”
پیش از او نیز حسین همدانی فرمانده برکنار شده سپاه محمدرسول الله در تیرماه سال ۹۰ به صراحت از «ضعف امنیتی» سپاه در تهران خبر داده و گفته بود: “متاسفانه در زمینههای مختلف در شهر تهران دچار عقبافتادگی هستیم و سرمایهگذاری نکردهایم. به عنوان مثال چرا باید اجازه دهیم هنوز مشکلات امنیتی در تهران داشته باشیم در حالیکه تهران دارای ظرفیت و توانمندی بالا و سرمایههایی چون بسیجیان است.”
در روایت هایی که پس از سرکوب اعتراضات مردمی در سال ۸۸ و ۸۹ از تعداد زیادی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران و نزدیکان آنها از جمله حسین همدانی، علی فضلی و محمدرضا نقدی، بهرام حسینی مطلق و سعید قاسمی منتشر شد آنها گفته بودند در شهرهایی همچون تهران، کرج و قم که شاهد ناآرامی های گسترده ای بودند، یا خیلی ها “پشت سر آقا نبودند” و یا سپاه و نهاد های امنیتی دچار مشکلات شدید امنیتی و نزدیک به سقوط بودند.