مقابله وزارت علوم و دانشگاه احمدی‌نژاد

نویسنده
مریم کاشانی

» برنامه دانشگاه ایرانیان برای پذیرش دانشجو اعلام شد

یکی از مسئولان وزارت علوم دیروز در مصاحبه با خبرگزاری دولتی ایرنا با اشاره به اقدامات دانشگاه احمدی‌نژاد، گفت: “این دانشگاه همچنان غیرقانونی است، ما بارها اعلام کرده‌ایم که دانشگاه ایرانیان مجوزهای لازم برای جذب دانشجو و راه اندازی رشته‌های تحصیلی را ندارد. این اقدام دانشگاه ایرانیان کامل غیرقانونی است از این رو نیاز است که مراجع قانونی و قضایی با این روند برخورد کنند.”

معاون حقوقی و امور مجلس وزارت علوم، هم به این خبرگزاری گفته بود: “دانشگاه ایرانیان قطعا بدون مجوز وزارت علوم نمی‌تواند اقدام به جذب دانشجو کند و چنین اقدامی برخورد قانونی در پی خواهد داشت.”

به این ترتیب دانشگاهی که محمود احمدی‌نژاد به کمک دوستانش تاسیس کرد تا پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری‌ آن را فعال کند، دچار مشکل شده است. این دانشگاه اواخر بهمن اطلاعیه‌ای منتشر کرد که بر اساس آن “طرح پیش ثبت نام داوطلبان تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشدودکترا را در ۱۹ رشته” آغاز می‌کرد. از جمله رشته‌های تحصیلی که قرار بود در این دانشگاه آغاز به کار کند، اقتصاد، حقوق، علوم سیاسی، مهندسی صنایع و علوم پایه پزشکی اعلام شده بود.

اطلاعیه مزبور، واکنش وزارت علوم را در پی داشت. سیدحسین حسینی مدیر کل دفتر گسترش آموزش عالی، به خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، گفته بود: “به تازگی اعلام شده است که وزارت علوم در دانشگاه ایرانیان نماینده‌ای دارد و همچنین بیان شده که دانشگاه ایرانیان به استناد مجوزهای قبلی قصد پذیرش دانشجو دارد، در صورتی که این مسائل صحت ندارد و از سوی شورای گسترش آموزش عالی مجوز دانشگاه ایرانیان صادر نشده است.”

اما دانشگاه جامع ایرانیان هم اطلاعیه‌ای صادر کرد و اظهارات مدیر کل دفتر گسترش آموزش عالی را غیرقانونی دانست. در اطلاعیه مزبور آمده بود: “اظهارات تکراری و خلاف واقع یکی از مدیران کل معاونت آموزشی وزارت علوم فاقد مبنای قانونی واحتمالا براساس ملاحظات دیگری صورت گرفته که برماپوشیده است؛ همچنین پیش ثبت نام از متقاضیان در رشته‌های مختلف کاملا قانونی و حق مسلم و خدشه ناپذیر این دانشگاه بوده که تا موعد مقرر و اعلام شده ادامه خواهد یافت و بدیهی است پس از انجام این مرحله نحوه برگزاری آزمون ورودی و ثبت نام قطعی وزمان آغاز دوره‌های آموزشی متعاقبا اعلام خواهد شد.”

روزنامه جمهوری اسلامی همان روز در خبری نسبت به اطلاعیه این دانشگاه اعتراض کرده و نوشته بود: “رفتارهای خلاف قانون احمدی‌نژاد که در دوران ریاست جمهوری وی شهره شده بود، بعد از پایان ریاست جمهوری هم ادامه دارد. دانشگاه ایرانیان، متعلق به احمدی‌نژاد، اعلام کرده است نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مبنی بر غیرقانونی بودن طرح پیش ثبت نام این دانشگاه را قبول ندارد!”

جنجال بر سر دانشگاه ایرانیان مدتهاست که آغاز شده است. گرچه اولین‌بار طرح تاسیس این دانشگاه را رحیم مشایی داده بود، اما به دلیل حساسیت‌هایی که به او وجود داشت، محمود احمدی‌نژاد خود پیش قدم شد و درخواست مجوز تاسیس این دانشگاه را به شورای عالی انقلاب فرهنگی برد. گفته می‌شد که در آخرین جلسه شورایعالی انقلاب فرهنگی در دولت دهم با ایجاد این دانشگاه موافقت شده است. احمدی‌نژاد هم در آخرین گفت‌وگوی تلویزیونی خود خبر از راه‌اندازی این دانشگاه داد و با اعلام شماره حسابی از مردم خواست که به دانشگاه ایرانیان کمک کنند. او در همان برنامه تلویزیونی گفته بود: “پول این دانشگاه از آسمان می‌آید؛ البته من و همکارانم که این دانشگاه را تأسیس کردیم چیزی نداشتیم و به همین دلیل یک ساختمان موقتی از دولت برای این کار گرفتیم. البته مختصر کمک‌هایی از جاهای مختلف دریافت کردیم، اما تأسیس دانشگاه هزینه‌های فراوانی دارد و به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم این دانشگاه را به دوش مردم بیاندازیم؛ از خدا خواستم راهی باز کند که همه مردم در این زمینه مشارکت کنند و دانشگاه برای کسی نباشد.”

چند روز بعد مشخص شد که او چگونه “مختصر کمک‌هایی از جاهای مختلف” دریافت کرده است. روزنامه جمهوری‌اسلامی چهارم شهریور ماه در خبری افشا کرده بود: “از نهاد ریاست جمهوری خبر می‌رسد مبلغ یکصد و شصت میلیارد ریال در آخرین روز دولت گذشته از حساب ریاست جمهوری برداشت شده است. مسئولین جدید نهاد در جریان پیگیری این اقدام به سرنخ‌هائی رسیده‌اند که ممکن است در روزهای آینده به اطلاع عموم برسد. ایجاد دفاتر برای مسئولین سابق و تأسیس دانشگاه توسط آنان از جمله مواردی هستند که در فهرست این پیگیری‌ها قرار دارند.”

چند روز بعد از انتشار این خبر، روابط عمومی دانشگاه ایرانیان با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد که این پول کمک دولتی بوده و “در دولت‌های نهم و دهم هزاران نفر و صدها نهاد عمومی و غیر دولتی از این کمک‌ها استفاده کرده‌اند.” اطلاعیه مزبور همچنین خبر داده بود که “در عین استحقاق قانونی کامل دانشگاه برای استفاده از کمک مورد اشاره، به منظور پاسداشت از جایگاه والای تلاش مقدس علمی و جلوگیری از ایجاد کمترین شائبه و هر گونه بهانه‌جویی کمک مذکور به حساب نهاد ریاست جمهوری بازگردانده شده است.”

همان روزها ادامه دادند.

در روزهای بعد فشارها افزایش یافت. اوایل مهرماه سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس از ارجاع پرونده دانشگاه ایرانیان به دادستان عمومی و انقلاب تهران خبر داد. مصطفی افضلی‌فرد، سخنگوی این کمیسیون، گفته بود که تاسیس این دانشگاه توسط احمدی‌نژاد “بر اساس ماده ۵۹۸ قانون مجازات اسلامی” از مصادیق هزینه‌ در غیر از امور معین برای مقام رئیس جمهوری بوده و از این نظر قابل پیگرد قانونی است. چندی بعد دادستان دیوان محاسبات ایران هم اعلام کرد که دادخواست پرونده برداشت ۱۶ میلیارد تومانی از حساب دولت برای دانشگاه ایرانیان، صادر شده است.او معتقد بود که برداشت مبلغ ۱۶ میلیارد تومان از حساب دولت، “نفع شخصی” بوده است.

از طرفی، علی مطهری، نماینده تهران در گفتگویی با سایت فرارو گفته بود: “ بنده معتقدم شورای عالی انقلاب فرهنگی نباید اجازه تاسیس دانشگاه ایرانیان را با توجه به این که آقای مشایی یکی از ارکان این دانشگاه خواهد بود به آقای احمدی نژاد می‌داد؛ چون قطعا این دانشگاه یک پایگاه برای ترویج تز مکتب ایران و سایر افکار انحرافی آقای مشایی و مصداق مسجد ضرار خواهد شد. ” او خواستار لغو امتیاز این دانشگاه بود.

احمدی‌نژاد و دوستانش نگاهی ویژه به دانشگاه خصوصی دارند. یکی از مهمترین رویارویی‌های محمود احمدی‌نژاد در دوران ریاست‌جمهوری‌اش، در برابر دانشگاه آزاد بود. او معتقد بود که این دانشگاه ابزار مالی مهمی در دست رقیب سیاسی اوست و در طول چند سال کوشید تا آن را از دست رقیب خارج کند. با اینکه در فرایندی چند ساله موفق شد که عبدالله جاسبی رییس دانشگاه آزاد و متحد هاشمی رفسنجانی را کنار بزند، اما از آنجا که رئیس جدید دانشگاه نیز در جمع نزدیکان احمدی‌نژاد نبود، خواسته او بطور کامل محقق نشد. درروزهای پایانی دولت دهم، درگیری احمدی‌نژاد با فرهاد دانشجو، رئیس جدید دانشگاه آزاد نیز علنی شده بود. از جمله در اواسط مرداد ۱۳۹۲، سندی منتشر شد که بر اساس آن سرپرست بازرسی ویژه ریاست‌جمهوری در نامه‌ای به احمدی‌نژاد از تخلفات مالی و سوءاستفاده‌های شخصی رئیس جدید دانشگاه آزاد پرده برمی‌داشت. احمدی‌نژاد در سال آخر ریاست‌جمهوری‌اش چنان تضعیف شد که گفته می‌شد اقداماتی برای طرح عدم کفایت او نیز صورت گرفته است. به همین دلیل دیگر توان برخورد با کسانی را که خود منصوب کرده بود، نداشت. او نه موفق شد رئیس‌دانشگاه آزاد را برکنار کند. نه درباره روسای دانشگاه‌های دولتی تهران و تربیت مدرس کاری از پیش برد و نه دستورات او درباره خانه سینما مورد اعتنا قرار گرفت. حلقه یاران احمدی‌نژاد به چند تن کاهش یافته بود.

نگاه احمدی‌نژاد به دانشگاه خصوصی، با توجه به الگوی دانشگاه آزاد، او را بر آن داشت که در روزهای پایانی ریاست‌جمهوری‌اش، خود اقدام به تاسیس دانشگاهی خصوصی کند.

روزنامه شرق بعد از برکناری فرهاد دانشجو از ریاست دانشگاه آزاد در یادداشتی با عنوان “دانشگاه آزاد، سراب احمدی‌نژاد” نوشته بود: “ناکامی احمدی‌نژاد در دانشگاه آزاد اسلامی اگر بیشتر از فرهاد دانشجو نباشد، قطعا کمتر نیست. بزرگ‌ترین دانشگاه غیرانتفاعی کشور، هشت سال بخشی از توان حرفه‌ای خود را صرف مقابله، سیاسی‌کاری و آفند و پدآفند با خواست کسی کرد که در رویای تصرف دانشگاه آزاد اسلامی بود.”

به نظر می‌رسد که رویای تصرف دانشگاه آزاد، اکنون به رویای تاسیس دانشگاه خصوصی تبدیل شده است.