تازه های کتاب ایران
سی سال محکومیت لاله زار
نویسنده: محمدرضا پولادوند
400ص، تهران: انتشارات جمهوری، 1389، چاپ اول
خیابان «لاله زار» در تهران، در دوره ای طولانی، نماد و سمبل نوگرائی و تجدد و روشنفکری در جامعه ایرانی بود. از اواسط عصر قاجار به ویژه از دوره «ناصرالدین شاه»، این خیابان مرکز گردشگری و تفریح و تفرج، و کانون رفت و آمد منورالفکرهای ایرانی شد. از این دوره به بعد، «لاله زار» به مرکز تئاترها، هتل ها، رستوران ها، کافه ها و مراکز شادی و تفریح در تهران تبدیل گردید. کتاب حاضر، گزارشی است درباره پیشینه تاریخی، اجتماعی و فرهنگی خیابان «لاله زار» و تحولات آن. این گزارش، خواننده را با خود به «لاله زار» قدیم می برد؛ او را با کوچه ها و مشاغل این خیابان خاطره انگیز آشنا می کند و تصویری دیدنی از بافت فرهنگی و اجتماعی «لاله زار» که بخشی از تاریخ معاصر ماست، در مقابل او قرار می دهد.
فردید از نگاه دیگران
گردآورنده: بکتاش منوچهری
368 ص، تهران: انتشارات قصیده سرا، 1388، چاپ اول
این کتاب شامل سه بخش است. بخش اول، مجموعه ای از نوشته ها و مقالات و مصاحبه های گوناگون(موافق و مخالف) درباره«احمد فردید» و آراء و اندیشه های اوست. در این بخش با عقاید و آراء«داریوش آشوری»،«علی ابوالحسنی»،«محمد مددپور»،«رضا براهنی»،«رضا داوری»،«عبدالکریم سروش»،«داریوش شایگان»،«احسان نراقی» و… درباره «فردید» آشنا می شویم. بخش دوم، قسمت هایی از دو داستان است که در هر یک از آنها، نویسنده شخصیتی را بر اساس ذهنیت خود از«احمد فردید» خلق کرده است. در داستان «آواز کشتگان» اثر «رضا براهنی»، شخصیتی به نام «استاد فیلسوف» وجود دارد که در شهر یزد متولد شده است، هیچ نوشته ای ندارد و در صحبت هایش دائما به اندیشمندی به نام «حی گر» که در واقع همان «هایدگر» است، استناد می کند. در فصلی از داستان«بهشت خاکستری»، نوشته «عطاء الله مهاجرانی» نیز، با شخصیتی به نام «استاد پیرزاده» مواجه می شویم که هیچ نوشته ای ندارد، شاگردان خود را بی سواد می داند، دائما بر اهمیت «اسماء» تاکید کرده و حتی برخی از جملات «فردید» را عینا تکرار می کند. بخش سوم کتاب فهرست جامعی ازکلیه نوشته ها، کتاب ها، مقالات و مصاحبه هایی است که در آنها نامی از «احمد فردید» ذکر شده است.
سازشناسی ایرانی: مصور، رنگی
مؤلفان: ارفع اطرایی، محمدرضا درویشی
256 ص، تهران: مؤسسه فرهنگی – هنری ماهور، 1388، چاپ اول
این کتاب که به مطالعه سازهای ایران می پردازد، بر اساس سطح نیاز و برنامه دوره متوسطه هنرستان های موسیقی کشور، طراحی و تالیف شده است. از این رو در همه موارد سعی در ایجاز و حتی حذف پاره ای مسایل فنی فراتر از سطح و نیاز هنرجویان دارد. کتاب شامل دو فصل است. فصل اول به مطالعه سازهای مورد استفاده در موسیقی دستگاهی – یا مبتنی بر موسیقی دستگاهی – اختصاص دارد. مؤلف این فصل، «ارفع اطرایی»، این گروه از سازها را، سازهای ملی ایران می نامد. فصل دوم کتاب که به وسیله«محمدرضا درویشی» تالیف شده است، به مطالعه و بررسی سازهای مورد استفاده در موسیقی اقوام و نواحی مختلف ایران می پردازد.
حقوق بشر در ایران باستان
مؤلف:ربابه عرب بدوی
مقدمه: محمود آخوندی اصل، محمدابراهیم باستانی پاریزی
392 ص، تهران: نشر علم، 1388، چاپ اول
در این پژوهش، مؤلف نشان داده است که حقوق بشر در ایران باستان، مورد حمایت کیفری بوده و از ضمانت اجرایی بالایی برخوردار بوده است. برای این منظور، او به قوانین مدون و آموزه های والای انسانی در ایران باستان پرداخته است؛ قوانین و آموزه هایی که شالوده فرهنگ و تمدنی بزرگ را در دوره «کوروش»، پادشاه بزرگ هخامنشی، پی ریخت. خواننده با مطالعه این گزارش تاریخی در می یابد که احترام به کرامت انسان ها و حقوق نخستین آنان،از جمله آزادی دین، تابعیت، ملیت، بیان، احترام به حقوق زنان و ممنوعیت برده داری، در ایران باستان پیشینه ای دیرینه داشته و رعایت می شده است.
شبانه های پدرم
نویسنده: جمشید طاهری
415 ص، تهران: انتشارات هیلا، 1388، چاپ اول
حوادث این رمان در دوره ای پرفراز و نشیب از تاریخ معاصر ایران روی می دهد:«رادیو از پل پیروزی می گفت. از چرچیل، روزولت، استالین. از این که ایران، این پل پیروزی، جنگ جهانی دوم را به پایان رسانده، و نیروهای شمال و جنوب، هنوز در شمال و جنوب بودند…» در کنار رویدادهای هولناک تاریخ، نهال نازک عشقی می روید و ستبر می شود. پی بردن به راز حضور گاه و بیگاه«شمس الملوک خانم»، زن زیبای پا به سن گذاشته، «سهراب» را گرفتار خود کرده است…
حرفه من خواب دیدن است: مجموعه داستان
نویسنده: فاطمه زارعی
82 ص، تهران: نشر چشمه، 1388، چاپ اول
مجموعه داستان«حرفه من خواب دیدن است»، روندی است از جان بخشیدن به رویاها و تلاش برای کشف لحظه های از یاد رفته راوی آن. نویسنده بیشتر از هر چیز، پای بند این است که هراس، وحشت و تصاویر درهم تنیده رویاها را بازنمایی کند و جهانی دیگر را بر اساس آن نشان دهد. داستان های کوتاه این مجموعه، فاصله ای است میان وحشت جهانی دیگر و دلهره ایستادن و روایت این وحشت. نویسنده در روایت این رویاها، به تثبیت واقعیتی می پردازد که از بین این همه رنگ و نور و وهم، خود را نشان می دهد.
سایه روشن: بیست ویک مقاله
نویسنده: مهری باقری
256 ص، تهران: نشر قطره، 1389، چاپ اول
این کتاب، بخشی از پژوهش های خانم«دکتر مهری باقری» در زمینه زبان و ادبیات و فرهنگ و اساطیر ایران است که در قالب بیست و یک مقاله گردآوری و تدوین شده. عناوین برخی از این مقالات عبارت اند از:«تحول چند گانه یک اسطوره هند و ایرانی»،«حکایت مرد آویزان در چاه»،«بازتاب یک مضمون فولکلوریک در حماسه ملی ایران»،«ملاحظاتی چند درباره وجه اشتقاق نام اوستا»،«باربد در ادبیات فارسی و حماسه ملی ایران»،«اصل بودایی یکی از تمثیل های مثنوی»،«توضیح برخی از لغات و اصطلاحات مغولی»،«نقش و اهمیت سنسکریت در بررسی تاریخ زبان فارسی»،«واژه های گسسته در فارسی میانه»،«طرز سخن خواجو» و«ملاحظاتی درباره شعر و موسیقی در ایران پیش از اسلام بر مبنای شواهد مذکور در آثار نظامی».
در جست و جوی صبح، در جاده های مه آلود: پنجاه داستان غیر متعارف
نویسنده: تورج رهنما
159ص، تهران: نشر چشمه، 1388، چاپ اول
این کتاب، مجموعه ای از پنجاه«داستان شعرگونه»، یا به روایت نویسنده، «قصه هنری» است. از ویژگی های مهم این قصه ها، درون مایه اجتماعی آنها و جوهر انتقادی شان است که به شکل های گوناگون،از جمله طنز، آشکار می شود. در این قصه ها، برخلاف قصه های عامیانه، زمان و مکان مشخص نیست؛ به گونه ای که به آنها ساختاری مانند رویا می دهد. قطعه های کتاب ،غالبا دارای اجزایی به هم پیوسته نیستند و در این مورد به خواب های ما شباهت دارند. «تورج رهنما»، استاد دانشگاه است و نویسنده و مترجم آثار متعددی در زمینه ادبیات امروز ایران و آلمان، به زبان های آلمانی و فارسی.
