سیمون تیسدال
تصمیم شش کشور عضو شورای همکاری کشورهای خلیج فارس در راه اندازی یک پروژه مشترک به ظاهر معصومانه انرژی هسته ای شاهد دیگری است بر این مدعا که برنامه های هسته ای ایران ، چه خوش خیم و چه بد خیم، میتواند به تکثیر و توسعه سلاح های کشتار جمعی در خاورمیانه دامن زند.
فعالیت های کشور های هسته ای نظیر ایالات متحده، روسیه، و انگلستان و نیز نگرانی عمیق در میان کشورهای غیر متعهد و غیرهسته ای مانند اندونزی و آرژانتین همه این نگرانی را تشدید کرده است که ابزار اصلی سازمان ملل در این زمینه یعنی پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای(ان پی تی) دیگر جوابگو نیست.
کشور های خلیج فارس، عربستان سعودی، بحرین ، کویت، عمان، قطر، و امارات متحده عربی درست مانند ایران اعلام کرده اند که فن آوری هسته ای را صرفا برای “ مقاصد صلح آمیز” بکار خواهند برد. این اولین بار نیست که فکر بمب عربی مطرح می گردد. مصر، الجزایر، وعربستان سعودی هم قبلا تصمیم خود را برای توسعه انرژی هسته ای غیر نظامی اعلام کرده بودند.
تصمیم شورای همکاری کشورهای خلیج فارس درلحظه تشدید تنش میان ایران شیعه و اعراب سنی خلیج فارس
بر سر هرج و مرج در لبنان و عراق، خود میتواند هشداری باشد به دولت بوش برای رها کردن پیشنهادات “گروه بررسی مسائل عراق” درمورد ملایمت سیاست ایالات متحده در قبال ایران.
این تصمیم از سوی دیگر پیامی است به روسیه که هنوز در مورد قطعنامه شورای امنیت در مورد ایران با انگستان و فرانسه نزاع میکند. این قطعنامه که این هفته نهایی خواهد شد با فشار روسیه تعدیل شده است و به زحمت بیانگر نظرات مشترک ایالات متحده و اروپا خواهد بود.
قطعنامه فروش یا انتقال فن آوری هسته ای و موشکی را به ایران ممنوع میسازد. دیپلمات های ایرانی میگویند این مساله مهم نیست چرا که ایران هم اکنون موشک های زیادی در اختیار دارد. آنها در عین حال تهدید به تلافی نموده و می گویند: “ اگر سازمان ملل تحریم کند آنگاه تجارت با انگستان، فرانسه، و آلمان را تحریم خواهیم مرد. پاسخ ما سریع و متناسب خواهد بود.”
پایبندی روسیه هم به ان پی تی خود زیر سئوال است. سرگی ایوانف، جانشین احتمالی ولادیمیر پوتین، هفته پیش مفتخرانه ماموریت ایجاد نوع متحرکی از موشک هسته ای توپول-ام را اعلام کرد. این موشک قادر است هدف هایی در فاصله 10000 کیلومتر را نابود سازد و در اصل در پاسخ برنامه “جنگ ستارگان” تولید شده بود.
از طرف دیگر با اعطای مجوز فروش سوخت و رآکتوروفن آوری هسته ای به هند از سوی کنگره آمریکا، در واقع عدم پیروی هند از پیمان ان پی تی عملا بخشوده شده و جای آن را همکاری استراتژیک با واشنگتن (بخوان همکاری ضد چین) و امتیازات تجاری گرفته است.
به عوض حرکت در جهت خلع سلاح عمومی، بنا برمفاد پیمان ان پی تی ، ایالات متحده در پی تولید سلاح های هسته ای کوچک است و انگستان نیز در صدد جایگزین کردن موشک های ترایدنت. کره شمالی هم به مقصود خودرسیده است. حاصل این وضع آن است که کشور هایی مانند برزیل و افریقای جنوبی که اهداف هسته ای خود را کنار گذاشته اند، ممکن است در روش خود تجدیدنظر کنند.
یک جانبه نگری آمریکا به قول ژان دو پرز در “رای مخالف دادن به قطعنامه پیشنهادی ژاپن در زمینه لزوم حذف کامل سلاح های هسته ای” به خوبی به چشم می خورد. بسیاری دیگر از تدابیر خلع سلاح عمومی نیز توسط آمریکا متوقف شده است. این معیار های دوگانه کم کم وجود ان پی تی را بی معنی ساخته است. آنچه مسلم است نظام منع گسترش سلاح های هسته ای دچار بحران عمیقی شده است.
گاردین – 12 دسامبر 2006