۱۱ سال پیش، به روایت مردم منطقه، ۱۸ نفر و بنا به گزارش قضایی 5 نفر را با الهام از تعالیم آیتالله مصباح یزدی و امکانات و مجوزهای فرماندهی بسیج کرمان، به قتل رساندند. با وجود اعتراف صریح به قتل، جز یکی، بقیه بسیجیهای دستگیر شده بیشتر این سالها را آزاد بودند تا اینکه سرانجام دیوان عالی کشور پس از چند بار نقض پرونده، سرانجام حکم اعدام چهار تن را صادر کرد. غلامعلی ریاحی وکیل یکی از “اولیای دم” پرونده این خبر را اعلام کرده است؛ پروندهای که به “قتلهای محفلی کرمان” مشهور شد و از قاتلان به نیروهای خودسر تعبیر میکردند. اما مشخص نیست که چرا رسیدگی به پرونده یک جمع کوچک خودسر این همه سال به طول انجامیده است و آیا در نهایت، رییس قوهقضاییه مجوز اعدام آنان را صادر میکند یا نه.
بسیجیان پایگاه علی اصغر مولا
کشف قتلهای محفلی کرمان به پاییز سال ۱۳۸۱ برمیگردد؛ زمانی که سید محمد خاتمی در راس قوه مجریه و آیتالله هاشمی شاهرودی در راس قوه قضاییه قرار داشت. ابتدا،وقتی یک زوج جوان ناپدید شدند و یک ماه بعد جسدهای متلاشی شده آن دو توسط حیوانات وحشی را در خارج از شهر پیدا کردند،به نظر میرسید یک حادثه جنایی معمولی باشد. مهندس محمدرضا نژادملایری و شهره نیکپور، فارغالتحصیل رشته حقوق، قصد ازدواج داشتند و در دوران نامزدی با اطلاع خانوادهها به منظور خرید خانهای برای زندگی مشترکشان رفته بودند. اما تماس شهره با مادرش از طریق موبایل محمدرضا، دیگر تکرار نشد تا با گذشت یک روز، خانواده شهره در تاریخ ۲۸ آبان، مفقود شدن این زوج را به کلانتری اطلاع دادند. یک ماه گذشت و کشف اجساد پاره پاره و اتوموبیل به آتش کشیده شده مرد جوان هم گرهی را باز نکرد تا اینکه در اسفند ماه همان سال، ردیابی موبایل محمدرضا، ماموران را به محمدحمزه مصطفوی، ۲۱ ساله، طلبه مدرسه الهادی قم و فرمانده بسیج پایگاه علی اصغر مولا رساند. حمزه در آن سال، سربازی خود را در مرکز کنترل فرماندهی نیروی انتظامی کرمان میگذراند. او خیلی زود قتل زوج جوان را پذیرفت و محمد یاعباسی و محمد سلطانی دو بسیجی همدست خود را هم معرفی کرد. شاید حمزه دلیلی برای مقاومت و ترس از عقوبت نمیدید، چرا که بعدها مشخص شد هر سه نسبتهای فامیلی با مقامهای محلی استان دارند و در بسیج، با وجود جوانی، افرادی با نفوذ هستند.یاعباسی، ۲۰ ساله و جانشین فرمانده پایگاه بسیج علی اصغر مولا بود و سلطانی ۱۹ ساله هم عضو همین پایگاه و سرباز قرارگاه سیدالشهداء سپاه پاسداران.
حتی گفته میشود که ماموران خود برای دستگیری این دو جوان بسیجی اقدام نکردند و حمزه را فرستادند تا پس از صحبت با دوستانش، آنها را برای تسلیم و اعتراف راضی کند. به این ترتیبب توافق سه دوست بر روی صرفا به گردن گرفتن قتل زوج جوان صورت گرفت. آنها بعدا در دادگاه عنوان کردند که این زوج را به دلیل رابطه نامشروع و اینکه هنوز به طور رسمی زن و شوهر نبودهاند، به قتل رساندهاند.
در حین بررسی و تشکیل پرونده، یک بسیجی دیگر این پایگاه به نام علی ملکی، ۲۴ ساله هم دستگیر شد و از آنجایی که از توافق صورت گرفته بین دوستانش خبر نداشت، به سه قتل دیگر هم اعتراف کرد و دو بسیجی دیگر هم دستگیر شدند. تا سال بعد که نوبت به برگزاری دادگاه رسید، برخی رسانهها از افزایش تعداد مقتولان تا ۱۸ نفر هم خبر دادند تا طبق اعترافات متهمان، تنها پنج فقره قتل مورد بررسی قرار بگیرد.
مصیب، یکی از مقتولان بود که در شهریور ماه ۸۱ به اتهام فروش مواد مخدر از سوی این گروه دستگیر و پس از ضرب و شتم شدید با سنگ، زنده به گور شده بود. یک هفته بعد، محسن کمالی را هم به اتهام فساد اخلاقی ربوده و در باغی خفه کرده بودند. سومین مورد اعتراف مربوط به زنی به نام جمیله بود که به اتهام فساد اخلاقی دستگیر شده و چون متاهل بوده، ابتدا سنگسارش کرده و سپس جسدش را در بیابانهای اطراف شهر رها کرده بودند.
استناد به حکم مصباح یزدی
حضور ۶ بسیجی متهم به قتل در این پرونده به خودی خود حاد و امنیتی محسوب میشد اما اعترافات متهمان بر این حساسیت اضافه کرد. بنا بر اعلام وکیل محمدحمزه مصطفوی و محمد یاعباسی در دادگاه اول که به ریاست قاضی امیریتبار برگزار شد، هر دوی آنها سمت رسمی فرمانده و جانشین فرمانده پایگاه مقاومت علی اصغر مولا و کارت و احکام ممهور به مهر ناحیه مقاومت بسیج کرمان را به همراه داشتند.
علاوه براین عاملان قتلهای کرمان در جریان تمامی دادگاههای خود اقرار کردند که علاوه بر در اختیار داشتن محل پایگاه بسیج علی اصغر مولا، از امکانات و ادوات دیگر بسیج از جمله چهار دستگاه بیسیم، خودرو، دستبند استفاده میکردند.
آنها به صراحت اعلام کرده بودند که هدفی شرعی از ارتکاب قتلها داشته و با تاسی از سخنان آیتالله مصباح یزدی و به هدف مبارزه با مفاسد اجتماعی دست به کار شدهاند. حمزه در دادگاه عنوان کرد که “آیت الله مصباح یزدی در مسجد امام حسن مجتبی در تاسوعای سال ۸۰ (۸ فروردین سال ۱۳۸۰) فرموده بود که وظیفه افراد امر به معروف و نهی از منکر است اگر طرف نپذیرفت در نوبت دوم باید او را به مقامات قضایی معرفی کرد و متعاقباً اگر این فرد به اعمال سابقه خود ادامه داده آمر به معروف حق دارد او را بکشد”.
این بسیجی ها حتی وقتی در کشتن زوج جوان مردد میشوند، حمزه با قرآن استخاره میکند که خوب میآید و محمد سلطانی هم با تسبیح استخاره میکند که جوابش را موید همین نظر میگیرد.
حتی پای محمد رئوفینژاد، فرمانده وقت لشکر ۴۱ ثارالله سپاه و محمدعلی شجاع حیدری فرمانده وقت ناحیه بسیج کرمان هم به میان آمد و متهمان ادعا کردند از سوی آنها تشویق و ترغیب به انجام قتلها شدهاند. پس از آن بود که شایعات در مورد حضور و نقشآفرینی فرماندهان سپاه و بسیج بالا گرفت و احتمالا به همین دلیل بود که غلامحسین حیدری، رئیس وقت دادگستری کرمان پیش از برگزاری دور نخست دادگاه از رییس قوهقضاییه کسب تکلیف کرد. آیتالله شاهرودی در پاسخ، دستور به پیگیری قاطعانه داد و تاکید کردکه روشن شود آیا قتلها “خودسرانه” بوده یا اینکه پای آمر یا آمرانی هم در میان است.
در جریان دادگاه، فرماندهان سپاهی و بسیجی که نامشان از سوی متهمان عنوان شده بود به عنوان “مطلع” حاضر شدند اما ادعاها علیه خود را انکار کردند. از آیتالله مصباح یزدی هم استعلام شد ولی او در پاسخ نوشت فتوایی نداده اما هرچه در سخنرانی کرمان گفته “استنساخ از منابع معتبر فقهی بوده است”.
دادگاه اول، به ریاست علی امیری تبار، محمدحمزه مصطفوی را به اتهام شرکت در چهار فقره قتل به قصاص و اعدام در ملاءعام و به دلیل ۶ فقره آدم ربایی به ۱۵ سال حبس محکوم کرد. او همچنین به دلیل سرقت اموال مقتولان به سه سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد.
علی ملکی، متهم ردیف دوم به اتهام مشارکت در چهار فقره قتل به چهار بار قصاص و مشارکت در ربودن آنها به ۱۵ سال حبس و به دلیل رابطه نامشروع به ۹۹ ضربه شلاق محکوم شد.
برای متهم ردیف سوم به نام سلیمان جهانشاهی به اتهام مشارکت در سه فقره قتل، قصاص و اعدام در ملاءعام و به دلیل پنج فقره آدم ربایی، ۱۵ سال حبس، و سه سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق برای سرقت اموال مقتولان درنظر گرفته شد.
سه متهم بعدی هم همگی به اعدام و برخی مجازاتهای دیگر محکوم شده بودند اما دیوان عالی کشور با این استدلال که متهمان با اعتقاد به “مهدورالدم” مقتولان بودن این قتلها را انجام دادهاند، آنها را مشمول مجازات قصاص ندانست و حکم را نقض کرد. پرونده برای بار دوم به شعبه همعرض به ریاست عبدالرضا پرویزی رسید و او این بار متهمان ردیف اول و دوم را به قصاص محکوم و بقیه را تبرئه کرد. این بار هم دیوان عالی کشور حکم را نقض کرد و قاضی مجید دوستعلی، ریاست سومین دادگاه را برعهده گرفت. قاضی سوم برای علی ملکی حکم اعدام و برای پنج متهم دیگر حبس ابد صادر کرد اما این حکم هم توسط شعبه ۳۱ دیوان عالی کشور نقض شد تا برای چهارمین بار دادگاه تجدید و محمدحسین مقبلی عهدهدار قضاوت شود. او این بار همه متهمان را تبرئه کرد که این حکم با اعتراض اولیای دم مواجه شد ولی این بار دیوان عالی، اعتراض را وارد ندانست.
به روایت غلامعلی ریاحی وکیل خانواده شهره، پس از صدور حکم تبرئه تعدادی از متهمان پرونده قتلهای محفلی کرمان، هیات عمومی اصراری کیفری دیوان عالی کشور تشکیل جلسه داد و ضمن نقض حکم قصاص یکی از متهمان که به تنهایی به قصاص محکوم شده بود، صدور حکم برائت تعدادی دیگر از متهمین را بر خلاف قانون و موازین شرع تشخیص داد.
به گفته او, وکلای خانواده مقتولان از رئیس قوه قضاییه خواستند تا با استفاده از اختیارات خود و با “اعمال ماده ۱۸” تقاضای اعاده دادرسی کند، که “بر این اساس و با دستور رئیس قوه قضاییه، شعبه ۱۰۶ دادگاه جزایی کرمان رسیدگی مجدد به اتهامات پنج نفر از متهمان را در ارتباط با قتل محمدرضا نژادملایری و شهره نیکپور” را در دستور قرار داد.
اکنون و پس از ۱۱ سال، در حالی که پنج متهم آزادانه به زندگی خود ادامه میدادند، حکم اعدام چهار تن از آنان به تایید رسیده و به تازگی مجددا بازداشت شدهاند.
ریاحی در مورد آخرین وضعیت پرونده میگوید: “تا آنجا که اطلاع دارم اولیای دم دعوت شدهاند تا چنانچه همچنان بر تقاضای قصاص باقی هستند پرونده برای استیذان یعنی صدور اجازه حکم قصاص نزد رییس قوهقضاییه فرستاده شود و بعد از آنکه ایشان اجازه اجرای حکم را صادر کنند حکم قصاص درباره محکومان اجرا خواهد شد. “