از هر دری

نویسنده
مرضیه حسینی

جشنواره دولتی تئاتر فجر فردا  آغاز می شود

پیتر بروک ودهها نامدار ایرانی تحریم ، فقط سه نفر در خدمت

از صاحب نامان نمایش  فقط امیررضا کوهستانی،آتیلا پسیانی وچیستا یثربی در جشنواره حضور دارند.

بیست وهشتمین جشنواره بین المللی تئاترفجر با عدم حضور هنرمندان صاحب نام از2 تا11 بهمن ماه سال جاری درسالن های آمفی تئاتر های تهران آغاز به کار می کند.

درحالی که تنها یک روز تا برپایی جشنواره بین المللی تئاتر فجر درتهران  باقی مانده است بسیاری از کارگردانان بزرگ نمایش ایران درمواجهه با بزرگترین رویداد تئاتری سال ، دست به تحریم های گسترده ای زده اند. بنا به گزارش های رسیده، تا این لحظه عده زیادی از هنرمندان تئاتردراعتراض به روی کارآمدن دولت کودتا وجریانات پس از انتخابات درخیابان های تهران ازشرکت دراین دوره جشنواره سرباز زده وبا انتشار بیانیه های مختلف حضوردر فستیوال تئاتر فجر را تایید سیاست های دیکتاتورمابانه دولت دهم دررژیم جمهوری اسلامی ایران توصیف نموده اند.

 

با طراحی روند “تحریم جشنواره “از سوی هنرمندان ، دبیرخانه فجرتبلیغات خود برای شرکت گروهها را دوچندان کرد وحسین پارسایی به عنوان دبیرجشنواره وسکاندار اموراجرای سیاست های وزارت ارشاد درمرکز هنرهای نمایشی تلاش زیادی را درجهت جذب گروهها به بدنه فستیوال انجام داد.راه اندازی سایت ووبلاگ های متعدد تبلیغاتی،جذب برگزیدگان جشنواره های مختلف تئاتری در طول سال،فراهم آوردن امکانات مالی گوناگون برای جلب توجه بزرگان هنرنمایش درایران ،اعلام فراخوان گسترده درمیان کشورهای  اروپایی وآسیایی و…ازجمله مواردی بود که دبیرخانه فجر را درتکاپومقابله  با تنگنای پیش روی قرار داد.

 

بزرگترین تحریم هنری

با اعلام خبر حضور “پیتربروک” ، کارگردان بزرگ فرانسوی - بریتانیایی با نمایش “مفتش بزرگ”درجشنواره تئاترفجر توجه بسیاری از موافق ومخالفان دولت به این موضوع جلب شد تا حامیان فرهنگی دولت از حضوراین کارگردان به عنوان نقطه عطف همه فستیوال های فجریاد کنند.به این ترتیب  صدها تن ازحامیان جنبش سبزدرحوزه تئاتر با تنظیم وارسال نامه درفیس بوک های شخصی  به این کارگردان عدم حضور وی درتهران را خواستار شدند. مخاطب این نامه به پیتر بروک است ، اما همه گروه‌های تئاتر خارجی که قصد شرکت در جشنواره تئاتر فجر را دارند مورد خطاب قرار می‌دهد،د رنامه آمده است: «تردید نکنید که برگزار کنندگان جشنواره شما را تنها برای آراستن جشنواره‌ای می‌خواهند که امسال با بحران آشکاری از سوی هنرمندان و مخاطبان مواجه است.» این گروه 28 نفره خطاب به بروک نوشته اند:«فکر می‌کردیم از رویدادهایی که هر روز در سرزمین ما در جریان است آگاه هستید و همین امر سبب می‌شود تا موضعی جدی در برابر آن اتخاذ کنید.»

 

درانتهای این خطابه هنرمندان معترض ایرانی نوشته اند:“با توجه  به این که مردمان ما مردمی مهمان نوازند، ازشما وهمه همکاران خارجی درنقاط مختلف دنیا پوزش طلبیده “واعلام می داریم: «این بار از حضورتان در جشنواره فجر خوشحال نخواهیم شد و به آن معترضیم.»

آن سوترمارکو رنکوف، یکی از اعضای اصلی گروه پیتر بروک، در یک مصاحبه  به رادیو فردا می گوید: «تمامی اعضای گروه معتقد بودند که در این مقطع انجام چنین پروژه‌ای صحیح نیست و در حال حاضر پرونده این موضوع بسته شده است.

هرگز به توافق نهایی برای اجرای نمایش مفتش بزرگ در ایران نرسیده بودیم. دعوت‌نامه‌ای از سوی جشنواره تئاتر ایران دریافت کرده بودیم و صحبت‌های رایجی انجام شده بود، اما به نتیجه نرسیده بود.از جشنواره تئاتر در ایران خواسته بودیم در این مورد تا رسیدن به موافقت نهایی خبری را منتشر نکنند.»

بنابراین ستاد برگزاری  جشنواره دراطلاعیه ای عدم حضور بروک درایران را این چنین عنوان کرد: «دعوت از نمایش مفتش بزرگ به کارگردانی پیتر بروک بازتاب‌های متفاوتی در پی داشته است و برخی حضور نمایش ایشان را در ایران برنمی‌تابند. ستاد برگزاری جشنواره علی‌رغم تمهیدات قبلی ضمن پوزش، اجرای این اثر را با توافق گروه به زمانی دیگر موکول کرد.»

 

جمعی از تحریم کنندگان داخلی

بهرام بیضایی،محمد چرم شیر،حسن فتحی،افروز فروزند،نصرالله قادری،قطب الدین صادقی،علی رفیعی،حمید سمندریان،محمد رضایی راد،حمید امجد،علی اصغردشتی،محمودعزیزی،محمد حاتمی،مسعود دلخواه،محمدرضا خاکی،محمد باقر قهرمانی،هومن برق نورد وناصر حسینی،بهزاد فراهانی ازجمله کارگردانانی هستند که اجرای آثار خودرا منوط به زمان بهتری اعلام کرده اند.

 

گروههای تکراری ودست چندم

شرکت گروههای درجه دوم وسوم کشورهایی همچون چین،ارمنستان،تاجیکستان،ایتالیا،کره جنوبی،آذربایجان،لهستان،سوییس که درسال های گذشته نیز با آثار ضعیفی درفجر حضور داشتند نیزنتوانست توجه تماشاگران ایرانی را به خود جلب کند تا مسئولین برگزاری جشنواره برای فروش بلیط واستقبال مخاطبان  از طرفندهایی همچون تخفیف های ویژه وتمدید ارائه بلیط ها خبردهد.

 

جوانان جویای نام

تنها چهره های شاخص جشنواره بیست وهشتم تئاترفجرامیررضا کوهستانی،آتیلا پسیانی وچیستا یثربی هستند که با قرارهای قبلی ووعده های مساعد اجرای عمومی آثارشان منوط به شرکت در فستیوال قرار گرفتند.اغلب گروههای ایرانی حاضر درجشنواره از میان جوانانی هستند که جویای نام بوده ودراین دوره برای نخستین بار است که نمایشی را ارائه داده اند.