ایران؛ نفوذ سیاسی و پرداخت نقدی

نویسنده

» تحلیل نیوزویک از پول در معادلات سیاسی

سامی یوسف زای

 

طرفداران نفوذ تهران در کابل صف کشیده اند. گزارش هفته گذشته نیویورک تایمز مبنی بر تحویل کیسه های پول نقد به ارزش میلیون ها دلار از سوی مقامات ایران به عمر داودزی، رئیس دفتر کرزای، تنها نمونه کوچکی از اصل ماجراست. کرزای وقوع این ماجرا را تأیید کرد اما نگرانی های موجود در خصوص فساد را رد کرد و گفت این پول برای “تأمین هزینه های مختلف و کمک به مردم” هزینه شده است. این در حالی است که نیوزویک مطلع شده است که دریافت پول نقد تنها به دفتر کرزای محدود نمی شود. در واقع ایرانی ها برای پیشبرد اهداف تهران، تقریباً به طور معمول به مقامات افغانی، نمایندگان مجلس، سیاستمداران و رهبران دینی پول نقد پرداخت می کنند.

البته همه مقامات ارشد افغانی این عمل را بدون اشکال نمی بینند. یک وزیر سابق دولت و یک مقام سابق دیگر دولت که نخواستند نامشان فاش شود، به نیوزویک گفتند رنگین دادفر سپنتا، وزیر امور خارجه وقت افغانستان در سفر ماه مارس سال گذشته به ایران، به مقامات این کشور گفته بود چادرهای سیاهی را که زنان ایرانی به سر می کنند، از دیرباز دوست داشته است. سپس هنگامی که سپنتا در آستانه ترک ایران بود، یک مقام وزارت خارجه ایران چادر کادو پیچیده شده ای را به رسم هدیه برای همسر سپنتا، به وی داد. وقتی سپنتا و همسرش در خانه این بسته را گشودند، با 50,000 دلار اسکناس های نو روبرو شدند. سپنتا بلافاصله دریافت این هدیه را به کرزای اطلاع داد و پیشنهاد استرداد این مبلغ را به رئیس جمهور داد. منابع نیوزویک می گویند کرزای از سپنتا خواست درباره هدیه پول نقد سکوت کند تا ایرانی ها خجالت زده نشوند. وی به سپنتا توصیه کرد از این پول برای پیشبرد برنامه های وزارت خارجه استفاده کند.

نیوزویک با سپنتا تماس گرفت و او دریافت این پول را تأیید کرد. البته وی به جز اعلام اینکه پول را به خزانه داری افغانستان تحویل  داده، جزئیات بیشتری ارائه نکرد. وحید عمر سخنگوی کرزای گفت: رئیس جمهور و سپنتا “موافقت کردند که این پول باید به خزانه داری واریز شود و از طریق کانال های رسمی هزینه شود. این وجه مورد استفاده شخصی هیچکس قرار نگرفته است.”

مقام سابق دولت افغانستان گفت تقریباً هرگونه تماس و دیداری میان مقامات ایرانی و افغانی، با تحویل کیسه پول نقد از سوی ایرانی ها همراه می شود. ضمناً ایران با سیاستمداران متعلق به دو گروه قومی خاص تاجیک و هزاره، چنان روابط عمیقی برقرار کرده که گستره آن فراتر از پرداخت های نقدی است. ایران از ائتلاف بزرگ تاجیک و هزاره در شمال افغانستان که در دهه 1990 علیه طالبان می جنگید، حمایت کرده است و روابط نزدیک خود با فرماندهان آنها، نظیر کریم خلیلی، معاون دوم کرزای را حفظ کرده است. افغانی های با نفوذ و از جمله مقام سابق یاد شده در هیأت دولت افغانستان می گویند کابینه کرزای میان طرفداران ایران، به رهبری خلیلی و طرفداران آمریکا، به رهبری عمر زاخیلوال، وزیر امور اقتصادی تقسیم شده است. البته تهران، دراین میان، دست بالا را دارد.

 

منبع: نیوزویک- 30 اکتبر