هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود، ولی این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند.
P.O.Box 94000 creteil cedex
France10014
قفل های ایرانی (مصور، رنگی)
نویسنده: پرویز تناولی
156 ص، تهران: انتشارات بن گاه، 1386، چاپ اول
کتاب «قفل های ایران» حاصل تجربیات و اندوخته های یک دوران چهل ساله است. نویسنده تلاش کرده است که در این کتاب نقشی را که قفل در فرهنگ، هنر و صنعت ما داشته، تصویر کند. او نشان می دهد که چگونه وجود همین قفل ها، بخش از خلاء مجسمه سازی در ایران را پر می کند و نقش مهم قفل در صنایع اولیه را آشکار می سازد. نکته دیگری که نویسنده به آن می پردازد، در هم تنیدن قفل های ایرانی با باورهای مردم و نیازهای معنوی آنان است؛ در هم تنیدنی که جاذبه های بی مانندی به این دست ساخته ها بخشیده و جایگاه ویژه ای در فرهنگ مردم ایران به آنها داده است. کتاب با تصاویر و طرح های زیبا از قفل های سنتی ایران در دوره های مختلف همراه است.
چهره پنهان عشق
نویسنده: سیامک گلشیری
152 ص، تهران: انتشارات مروارید، 1386، چاپ اول
تمام وقایع رمان «چهره پنهان عشق» در زمانی حدود پنج ساعت اتفاق می افتد؛ یعنی از حدود هفت صبح تا ساعت دوازده ظهر، یا کمی دیرتر یا زودتر. هر چند به وضوح گفته نمی شود که داستان در چه مکانی اتفاق می افتد، اما پیداست که ماجرا در شمال تهران (مثلا نیاوران یا کاشانک) روی می دهد. محور این رمان اگر چه یک داستان عاشقانه است اما نویسنده تنها به روایت آن بسنده نکرده است. سه موضوع به موزات هم در رمان پیش می روند و باعث به وجود آمدن یک روایت چند صدایی می شوند. اگر چه تمام حوادث رمان از طریق اول شخص روایت می گردد، اما نویسنده در داستا ن حضور ندارد و این یکی از ویژگی های مهم اغلب کارهای «سیامک گلشیری» است.
مادر نخل (مجموعه داستان)
نویسنده: عدنان غریفی
97 ص، تهران: نشر چشمه، 1386، چاپ اول
این کتاب، مجموعه ای از هشت داستان کوتاه «عدنان غریفی»، نویسنده خوزستانی مقیم کشور هلند است. «غریفی» که از نویسندگان نوگرای دهه 1340 به حساب می آید، در همان سال ها، با همراهی «احمد محمود»، «نسیم خاکسار»، «ناصر تقوایی» و برخی دیگر، داستان نویسی جنوب ایران را که از ویژگی های آن پرداختن به ادبیات اقلیمی و توجه به باورهای بومی بود، پی گرفت. در اغلب داستان های کتاب «مادر نخل»، چه آنهایی که تاریخ نگارش آنها به دهه 1340 باز می گردند و چه آنهایی که به نظر می رسد در سال های اخیر نوشته شده اند، موضوع هایی هم چون فقر، نکبت، خرافات و ناامنی، جلوه ای ویژه دارند. این داستان ها، گوشه ای از زندگی، فرهنگ و مصایب مردم جنوب کشورمان را به تصویر می کشند.
مجلس شورای اسلامی، دوره اول
نویسنده: اکبر خوش زاد
328 ص، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1386، چاپ اول
اولین دوره مجلس شورای اسلامی، در یکی از بحرانی ترین دوره های پس از انقلاب، یعنی خرداد سال 1359 افتتاح شد. این مجلس که نمایندگانش غالبا از نیروهای نسل اول انقلاب محسوب می شدند، با چالش های بزرگی سیاسی که در برابر انقلاب اسلامی قرار گرفتند، مواجه شد. حل و فصل بحران گروگان گیری در سفارت آمریکا، انتخاب نخست وزیر در دوران ریاست جمهوری «بنی صدر»، طرح عدم کفایت سیاسی «بنی صدر» و مسائل مربوط به جنگ از عمده ترین چالش هایی بود که مجلس اول پشت سر گذاشت و در کتاب حاضر با ذکر جزئیات بسیار مورد بررسی قرار گرفته است.
ها کردن (مجموعه داستان پیوسته)
نویسنده: پیمان هوشمندزاده
88 ص، تهران: نشر چشمه، 1386، چاپ دوم
این کتاب، مجموعه چند داستان پیوسته از داستان نویس جوان، «پیمان هوشمند زاده» است که طی چند ماه که از انتشار آن می گذرد، مراحل چاپ سوم را پشت سر می گذارد. چهار داستان این مجموعه، هر چند جدا از هم شکل گرفته اند اما خط سیر واحدی دارند. تمام داستان ها در فضای آپارتمان یک زن و شوهر روی می دهند. راوی برای بیان مسائل و مشکلاتی که با زنش دارد، ماجراها را عقب می برد و این امکان را برای خواننده خود فراهم می کند که از طریق همین تصاویر بتواند در جریان داستان قرار بگیرد.
مقدمه ای بر مارکس و انگلس به قلم لنین
ترجمه: فروزان گنجی زاده
124 ص، تهران: نشر چشمه، 1386، چاپ اول
در این گزیده کوتاه، بر حسب ترتیب تاریخی، تعدادی از مقالات مشهور «ولادیمیر ایلیچ لنین» و قطعات برگزیده ای از آثار او که به رویکرد تاریخی و سیر تکامل تدریجی مارکسیسم می پردازد، آمده است. بخش اعظم این مجموعه، شامل رساله ای درباره «کارل مارکس» و آموزه های اوست که «لنین» آن را برای «فرهنگنامه روسی» نوشته است. او نوشتن این رساله را در ماه ژوئیه 1914، در حین اقامت خود در «گالیسیا» و پیش از وقوع جنگ جهانی اول آغاز کرد و در نوامبر همان سال در سوئیس به پایان رساند. روی هم رفته، این گزیده های کوتاه از آثار «لنین» را می توان مقدمه ای اجمالی برای غنا بخشیدن به میراث «مارکسیسم» دانست. این مجموعه با رساله «لنین» درباره «انگلس» آغاز می شود که مدت کوتاهی پس از مرگ «انگلس» در سال 1895 نوشته شده است.
اطلس تاریخی ایران (از ظهور اسلام تا دوران سلجوقی)
نویسنده: رضا فرنود
104 ص، تهران: نشر نی، 1386، چاپ اول
این کتاب، اطلسی از تاریخ ایران در فاصله ظهور اسلام تا استیلای ترکان سلجوقی، یعنی فاصله زمانی میان قرن هفتم تا یازدهم میلادی (قرن اول تا پنجم هجری) است. در این دوره مهم، ایرانیان به بازتولید فرهنگ و تمدنی جدید پرداختند. عقاید و مذاهب ایرانی با اسلام درهم آمیختند و ادیان و مذاهب این منطقه تا دوره کنونی را پی ریختند، فارسی دری در همین دوره تثبیت شد و متفکران و ادیبان و فیلسوفان بزرگی که در این دوره ظهور کردند، اساس آنچه را که امروزه فرهنگ ایرانی می دانیم، پی افکندند. در کتاب «اطلس تاریخی ایران»، وقایع این پنج قرن در قالب مجموعه ای از نقشه های تاریخی نشان داده می شود. هر نقشه با متن نسبتا کوتاهی همراه است که وقایع تاریخی مهم آن دوره را شرح می دهد. بدین صورت، بررسی تحولات مختلف این دوره از منظری کلی و در عین حال دقیق میسر می شود و با درک بعد مکانی این تحولات، تداخل و تاثیرشان بر یکدیگر بهتر نمایان می شود.
آذربایجان ولیعهد نشین (تاریخ سیاسی، اجتماعی در عصر قاجار)
نویسنده: ابراهیم پورحسین خونیق
348 ص، تبریز: انتشارات شایسته، 1386، چاپ اول
در این کتاب، گوشه هایی از تاریخ سیاسی و اجتماعی آذربایجان در دوره قاجاریه، با استفاده از منابع داخلی و خارجی و به ویژه بر اساس اسناد معتبر بازمانده از آن دوره، بررسی شده است. نویسنده هدف خود را از تدوین این مجموعه «روشن کردن دوباره موضوعات با تکیه بر اسناد و تصاویر» می داند. اسناد و تصاویر گردآوری شده در این کتاب گویای این حقیقت است که چگونه سلسله قاجار، حیات منطقه آذربایجان را در زمان خود، تحت شعاع قرار داده و باعث به وجود آمدن حوادث و مصایب بزرگی در این منطقه گردیده است. عناوین بعضی از مباحث کتاب عبارتنداز: «آذربایجان در زمان آقا محمد خان قاجار»، «آذربایجان در دوره سلطنت فتحعلی شاه: 1212 تا 1260 ه. ق»، «علل شکست سپاهیان ایران از روس و پیامدهای آن»، «سیاست استعماری دولت های اروپایی در قبال آذربایجان»، «گوشه ای از زندگی امیرکبیر در آذربایجان»، «آذربایجان در زمان سلطنت ناصرالدین شاه»، «ولایتعهدی مظفر الدین شاه در آذربایجان»، «نظم و نظمیه در دوران قاجار»، «معماری دوره قاجاریه»، «آداب و رسوم مردم در زمان قاجاریه»، «لباس مردم در عصر قاجاریه» و …