سفر امروز آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری‌اسلامی، به شهر قم، پیش از آغاز خبرساز شده است. در حالی که پیش از این هم شایعاتی درباره این سفر مطرح شده بود، اکنون و در آستانه انجام این سفر، وزن شایعات همچنان از اخباربیشترست.
در این میان اما، اخباری که رسانه‌های اصول‌گرا منتشر می‌کنند، نشان از آن دارد که برخی از خبرهای پشت‌پرده سایت‌های نزدیک به جنبش سبز در این زمینه، چندان دور از واقعیت نبوده است.
پیش از این برخی اخبار حکایت از آن داشت که سفر رهبر جمهوری اسلامی، به قم به تاخیر افتاده، گرچه سایت شیعه آن‌لاین درباره سفر رهبر جمهوری اسلامی نوشته است که “گفته می شود قبلا دهه کرامت به عنوان زمان این سفر تعیین شده بود که با تغییر برنامه این سفر از پایان این دهه آغاز می شود” اما اخبار سایت‌های نزدیک به جنبش سبز حکایت از آن داشت که علت تاخیر در انجام این سفر، مخالف برخی مراجع قم برای شرکت در مراسم استقبال آیت‌الله خامنه‌ای بوده است.
اما به راستی، دلیل سفر رهبر جمهوری‌اسلامی به شهر قم چیست؟
مرجعیت، فتنه و رهبری
آن‌گونه که سایت‌های نزدیک به اصول‌گرایان نوشته‌اند، آیت‌الله خامنه‌ای تاکنون چندین سفر غیررسمی به شهر قم داشته است: “به غیر از سفر رسمی و 9 روزه آیت الله خامنه ای به قم که در سال 1374 انجام شد، ایشان سفرهای غیررسمی زیادی نیز به قم داشته اند که در آنها علاوه بر زیارت، به دیدار با مراجع و علما پرداخته اند.”
این سفرهای غیررسمی، در واقع تایید همان اخبار رسانه‌های نزدیک به جنبش سبز است که خبر از دیدار محرمانه آیت‌الله خامنه‌ای با مراجع قم داده بودند: “آیت الله خامنه ای از جمله در چند ماه گذشته دو سفر به قم داشتند که در یکی از آنها با آیات عظام صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی و در سفر دیگر با آیات عظام شبیری زنجانی و جوادی آملی ملاقات کرده اند.”
در آن زمان برخی اخبار حاکی از آن بود که سفرهای غیررسمی رهبر جمهوری‌اسلامی به شهر قم و دیدار با مراجع، برای کسب حمایت آنان از وی، اعلام مرجع تقلید بودن آیت‌الله خامنه‌ای و همچنین موضع گیری درباره اعتراضات پس از انتخابات است که مسئوولان جمهوری‌اسلامی، آن را “فتنه 88” می‌نامند.
برخی شایعات تایید نشده نیز حکایت از آن داشت که وی در این سفرها، به دنبال اخذ مجوز اجتهاد و مرجعیت برای فرزند خود، سیدمجتبی خامنه‌ای، بوده است. فرزندی که برخی رسانه‌ها از وی به عنوان جانشین بعدی آیت‌الله خامنه‌ای و از افراد متنفذ بیت رهبر جمهوری‌اسلامی نام می برند.
پیش از این برخی رسانه‌ها اعلام کرده بودند که علی لاریجانی، رییس مجلس و مرتضی مقتدایی رییس مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، به بیوت آیاتی چون صافی گلپایگانی، وحید خراسانی، شبیری زنجانی و جوادی آملی مراجعه و درخواست صدور گواهی اجتهاد برای مجتبی خامنه‌ای را مطرح کردهاند؛ مساله‌ای که با مخالفت آنان رو به رو شده است.
اینک نیز آن‌گونه که رسانه‌های رسمی اعلام کردهاند، رهبر جمهوری‌اسلامی در قم با مراجع تقلید، دیدار خواهد داشت.
سفر آیت‌الله خامنه‌ای به شهر قم، در حالی صورت می‌گیرد که پس از فوت آیت‌الله منتظری در آذرماه گذشته، ماموران حکومتیآذرماهآذرماه س
دفتر قائم‌مقام سابق رهبری و مرجع‌تقلید را پلمب کردهاند. همچنین بنا بر اعلامیه “جامعه مدرسین حوزه علمیه قم”، که از یاران نزدیک آیت‌الله خامنه‌ای تشکیل شده، آیت‌الله صانعی، دیگر “مرجع تقلید” نیست و به دنبال درگیری‌های رخ داده، به دفتر وی آسیب وارد آمده وبرخی از دفاتر وی نیز در شهرهای دیگر پلمب شده اند؛همان طور که سایت‌های اطلاع‌رسانی آیت‌الله صانعی، آیت‌الله بیات‌زنجانی و آیت‌الله دستغیب، فیلتر شده اند. برخی منابع غیررسمی اعلام کردهاند که مراجع قم نسبت به این مسئله اعتراض کرده و آن را موجب “وهن مرجعیت” دانسته‌اند.
با این حال آیت‌الله نوری‌همدانی از مراجع تقلید قم، با استقبال از سفر رهبر جمهوری‌اسلامی به شهر قم، گفته است: “ما بر این عقیده‌ایم که خداوند برای سرنوشت مردم ارزش قایل است، و هیچگاه سرنوشت مردم را به دست فرد عادی نمی‌سپارد. بلکه سرنوشت مردمش را به دست پیامبر و یا امام جانشین آن می سپارد. امام غایب شد، سرنوشت حکومت باید به دست ولی‌فقیه متعهد، باتقوا، مدیر، شجاع، مثل آیت‌الله خامنه‌ای بیفتد، زیرا خداوند می خواهد سرنوشت مردمش به دست افراد صالح باشد”
امام جمه موقت قم همچنین اعلام کرده است: “طلاب و فضلای حوزه علمیه قم، پیشاپیش مردم غیور و متدین قم به استقبال از نایب ولی عصر(عج) و ولی امر مسلمین می روند”.خبری که می تواند تاییدی براین شایعه باشد که عده‌ای از طلاب برای استقبال از آیت‌الله خامنه‌ای، در چهل کیلومتری قم مستقر شده‌اند. به ویژه آنکه یکی از مسوولان اداره اوقاف قم هم گفته است: “۷ هزار و ۵۰۰ مبلغ اوقاف و امور خیریه برای دیدار رهبر معظم انقلاب لحظه شماری می‌کنند تا ایشان را رویت کنند. “
حجت‌اسلام، آیت‌الله، امام
اما طولانی‌ترین سفر رهبر جمهوری اسلامی، در دوران زعامت خود، به نظر برخی تحلیل‌گران، نقطه آغاز اعلام مرجعیت عام وی، و همچنین نقطه شروعی برای پروژه تبدیل وی به “امام خامنه‌ای” است.
پیش از محمدعلی رامین، معاون مطبوعاتی وزیرارشاد، از رسانه‌ها خواسته بود درباره رهبر جمهوری‌اسلامی، از لفظ “امام” استفاده کنند؛ مساله‌ای که با عدم استقبال رسانه‌ها رو به رو شد. اما اینک شایع شده است که برخی تحرکات، نشان از آن دارد که همراهان رهبر جمهوری‌اسلامی قصد دارند در مذهبی‌ترین شهر ایران، که از دیرباز جایگاه مرجعیت شیعه بوده است، جشن مرجعیت رهبر جمهوری‌اسلامی را برپا کنند. شاید به همین دلیل باشد که روزنامه رسالت- نزدیک به حزب موتلفه، که در میان مراجع سنتی نفوذ دارد ـ سفر اخیر رهبر جمهوری‌سلامی را “مهم” توصیف می‌کند و مینویسد: “این سفر با سایر سفرهای استانی معظم له قدری متفاوت است.”
این سفربه ویِژه از این رو “قدری متفاوت” است که اواخر تـــیرماه امسال، رسانه‌های خبری استفتایی از آیت‌الله خامنه‌ای را به نقل از سایت دفتر او پیرامون “التزام به ولایت فقیه” منتشر کردند که رهبر جمهوری اسلامی التزام به این اصل را “واجب شرعی” دانسته و خود را به صورت غیرمستقیم “مجتهد جامع‌الشرایط”، “جانشین امام زمان در زمان غیبت” و همچنین “شعبه‌ای از ولایت ائمه اطهار” و “ولایت رسول خدا” نامیده و خاطرنشان ساخته بود که اطاعت از دستورات حکومتی، نشانگر “التزام کامل به ولایت فقیه” است.
از سوی دیگر، تنها چند روز پیش از سفر ایت‌الله خامنه‌ای به شهر قم، شماری از مبلغان حوزه علمیه قم با امضای طوماری خواستار انتشار رساله وی شدند. این افراد گفته‌اند که پس از درخواست مکرر مردم از مبلغان سازمان اوقاف و امور خیریه در سفرهای تبلیغی، خواستار چاپ رساله مقام رهبری شده اند.
این افراد در بیانیه خود آورده‌اند: “به اطلاع آن فقیه یگانه می‌رساند ما فرزندان کوچک شما در حوزه علمیه قم که در فصل‌های تبلیغی از سوی سازمان اوقاف و امور خیریه به سراسر کشور اسلامی اعزام می‌شویم با درخواست‌های جدی و مکرر سیل امت اسلامی مبنی بر دریافت رساله عملیه حضرتعالی مواجه هستیم و علاوه بر آن خود نیز عاجزانه و مجدانه این خواسته به حق را که نیاز جدی فرزندان خمینی کبیر است، تکرار می‌نماییم و از پیشگاه آن پیشوای عظیم متضرعانه درخواست می‌نماییم اجازه چاپ رساله عملیه برای بهره‌مندی مقلدان را صادر کرده تا به این درخواست نیازمندانه امت اسلامی در این عصر کنونی که دغدغه منتظران مهدی آل محمد(عج) است توجه شده باشد.”
اکنون و در حالی که جمهوری اسلامی درگیر جنبش سبز است، هاشمی رفسنجانی به عنوان رییس مجلس خبرگان و رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام درمقابل نامه‌هایی که به وی برای استیضاح رهبری نوشته شده، سکوت کرده و بسیاری از مراجع از دولت مورد تایید آیت‌الله خامنه‌ای ناراضی هستند، باید دید آیا رهبر جمهوری اسلامی قادر است در سفر طولانی خود به قم، به همه اهداف اش دست یابد و قدرت فائقه را از آن خود کند یا خیر؟ ده روز دیگر شاید بتوان با قاطعیت به این سئوال پاسخ گفت.
