کوروش سلیمی
مهدی کلهر مشاور جنجالی محمود احمدی نژاد در سالگرد ارسال نامه رییس جمهور به جورج بوش، نامه ای که بی جواب ماند و کاخ سفید با بی اعتنائی تمام آن را فاقد ارزش پاسخگوئی دانست بخش های تازه از تفکرات دولتمردان را نسبت به مسائل مختلف و از جمله همین نامه افشا کرد.
شهرت کلهر از آن روست که در میان مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری با یک تلویزیون ماهواره ای سخن گفت. وی که تمام شایعات درباره روحیات تندروانه محمود احمدی نژاد را تکذیب کرد و وعده داد اگر وی به ریاست جمهوری انتخاب شود خوانندگان لوس آنجلسی هم بتوانند به کشور بازگردند، در کوتاه مدت با نگاه منفی جناح محافظه کار روبرو شد به همین جهت دو شب مانده به انتخابات احمدی نژاد اعلام داشت که مشاوری به نام مهدی کلهر ندارد. اما دو ماه بعد از انتخاب به ریاست جمهوری او را به عنوان نماینده خود در شورای صدا و سیما برگزید و اینک مدتی است که روزنامه های هوادار دولت همان سمت را که گفت و تکذیب شد در مورد وی به کار می برند، مشاور رسانه ای رییس جمهور.
سخنان تازه کلهر در گفتگوی وی با خبرنگاران روزنامه ایران اظهار شده که اول از وی پرسیده اند چرا آقای احمدی نژاد نامه بوش را در ۲۰ اردیبهشت ارسال کرد؟ کلهر گفت از این که چرا ۲۰ اردیبهشت بوده و ۲۱ یا ۱۹ اردیبهشت نبوده من هم دلایل خاصی ندارم. و بعد شروع کرد که:
این نامه خیلی عمیق تر از آنی است که ما فکر کنیم که با یک دور روخوانی می توانیم محتوای این نامه را ادراک کنیم. من همین طور که این نامه را دارم مطالعه می کنم می بینم که هر بخشی از این نامه که شما روی آن متمرکز شوید و آن را باز کنید حتماً به کتاب های زیادی خواهید رسید که تعجب می کنید چرا این کتاب ها نانوشته است. یک مسأله ساده آن را عرض می کنم. ۱۱ سپتامبر واقعاً چه بود؟ هندی ها در اولین برخورد گفتند که این بیشتر یک سینمای هالیوودی بود که ما بعداً دیدیم و شنیدیم که دو کارگردان مشهور هالیوود در طراحی یازده سپتامبر نقش داشتند. بعدها ما جسته گریخته شنیدیم که نشست هایی گذاشته شده تا ۱۱ سپتامبر را طراحی کنند در هلند، سنگاپور و چند کشور بوده است.
اسرائیل خبر داشت
به گفته مشاور رسانه ای: مردم دنیا دیدند که اسرائیل از مدت ها پیش از ۱۱ سپتامبر اطلاع داشته است و این اطلاعات نیز منتشر شد که رجال سیاسی آمریکا در ۱۱ سپتامبر فاصله بسیار زیادی با نیویورک داشتند و به تدریج خیلی از صفحه ها و فصل های کتاب ۱۱ سپتامبر سانسور و بایکوت شد و این نشان می دهد که برخلاف تبلیغات غرب که این تمدن بسیار آشکار و شفاف است و همه چیزش درست و راست است. اصلاً چنین نیست و خود این ادعا یک دروغ بزرگ است. به نظر من این نامه برخلاف آن چیزی که گفته شد اصلاً بمب دیپلماتیک نبود ولی یک دسته گل فرهنگی و گفتمانی برای بشریت و آینده بود.
کلهر تاکید کرده: من فکر می کنم آقای بوش صادق ترین رئیس جمهور ایالات متحده است که صورت و سیرت او با هم تطبیق دارد. یعنی من اصلاً در بطن ایالات متحده چند تا رویکرد و نگاه نمی بینم. آقای بوش تنها رئیس جمهوری است که کاملاً با صداقت آنچه را که در بطن آن نظام امپریالیستی وجود دارد را بر زبان می آورد و عرضه می کند به همین جهت بهترین موقع برای مذاکره زمانی است که او را در موضع صداقت ببینید، حداقل در اعلام مواضع خود چون در هر کجا که شما بخواهید وارد گفتمان شوید اولین شرط این است که طرف روبروی شما حداقل صداقت نسبی داشته باشد. اصلاً اینطور نیست کارهایی که آقای بوش انجام می داد اگر رئیس جمهور دیگری بود انجام نمی گرفت این اشتباه است ولی ممکن بود که او منافقانه عمل کند. یک چهره ای خیلی زیبا از خود عرضه کند ولی جنایاتی که در ویتنام انجام شد را انجام دهد.
خبرنگار روزنامه ایران پرسیده شما به این منطق هم صحه می گذارید که مثلاً با دشمنی که همه تفکر استعماری و سلطه گرایانه خود را نسبت به کشور شما، دولت شما، عیان کرده می شود وارد گفت وگو شد و این گفت وگو ثمر هم داشته باشد؟ کلهر جواب داده: من اصلاً این تصور را ندارم که این نامه برای آقای بوش نوشته نشده است. من این موضوع را برای خیلی از همکارهای غیرایرانی خودم عرض کرده ام. گفتم این نوع نگاه ها، نگاه هایی است که قضایا را منحرف می کند. اتفاقاً مخاطبش کاملاً آقای بوش و دولت آمریکاست. بعد از دولت آمریکا، علما و دانشمندان آمریکایی هاست، بعد اروپایی هایند که پیرو آمریکا هستند و بعد هم ملت های دنیا. چون اگر شما وارد شوید به آن اصطلاحی که ما داریم - به در بگوییم تا دیوار بشنود - آقای کوفی عنان برای خودش بسیار مشکلات دارد. سازمان ملل و مدیریت آن کم مشکل ندارد و باید مشکلات خودش را به او گفت.
خبرنگار روزنامه خبرگزاری جمهوری اسلامی صراحت مشاور رییس جمهور را خیلی قابل تحسین خوانده و گفته خب آقای احمدی نژاد در ورود به فضای ذهنی رئیس جمهوری آمریکا به عنوان مقام اول تصمیم گیر حتی در جهان غرب چه هدفی را دنبال می کند؟
پیامبر و ابوسفیان
پاسخ مشاور رییس جمهور چنین است: من تصور می کنم هدف در این نامه روشن است. خبرنگار می پرسد:
یعنی می شود درصدی احتمال داد که آقای احمدی نژاد دنبال تغییر دیدگاه آقای بوش بودند؟ کلهر که در پاسخ سئوال قبلی گفته بود احمدی نژاد می داند که نظر بوش تعییر کردنی نیست بنابراین نامه را تنها برای او ننوشته این بار نظر خود را عوض می کند و می گوید حتماً این طور است، اگر یک چنین چیزی نباشد، یک عمل غیرصادقانه است. شما نگاه کنید پیامی که پیامبر اکرم (ص) در زمان رسالت خودشان مطرح می کنند با افرادی است که هم اکنون در تاریخ روشن است که جنگ های شدیدی به راه انداخته اند. حداقل به خود ابوسفیان نگاه کنید. ابوسفیان ۲۲ بار با پیامبر(ص) جنگید، ولی بالاخره در همین ابوسفیان تردید به وجود آمد و با درصدی دعوت پیامبر(ص) را پذیرفت و در فتح مکه خانه ابوسفیان به عنوان یک مأمن برای مردم انتخاب شد. از این نگاه من تصور می کنم نامه صرفاً سیاسی نیست، خیلی بالاتر از سیاست است. نامه واقعاً ارشادی و مصلحانه است.
خبرنگار می پرسد آقای دکتر! همانطور که گفتید نباید منتظر تبعات و نتایج سیاسی آن بویژه در کوتاه مدت بود اما نامه حاوی پیام های انتقادی بود بنابراین آیا نشانه ها یا علائمی دیده می شود که نشان دهد جامعه غربی یا حداقل بخش هایی از آن جامعه پیام های این نامه را به شکلی که شما گفتید دریافت کرده اند؟ کلهر معتقد است: به عنوان جواب کوتاه باید بگویم بله و من نشانه هایی را در همان ابتدا دریافت کرده ام . برای خودم خیلی جالب بود که در همان فرصت کم در روزهای اول خانم رایس این نامه را فلسفی و تاریخی ارزیابی کرد که در همان زمان کوتاه یک ارزیابی درستی بود. به این که مجموعه دولت آمریکا و نومحافظه کاران و صهیونیسم و شرکای اروپایی آنها چه اعمالی انجام بدهند کاری ندارم. ولی خود این که این ارزیابی صورت گرفت این نشانه خوبی است. معنی اش این است که آنها فهمیدند این نامه باید در کدام حوزه ها مورد مباحثه قرار گیرد.
کارکرد هنری
خبرنگار ادامه می دهد که با این حال این نامه از یک مصدر صادر شده که جایگاه سیاسی و نماینده یک ملت است؟ پاسخ او این است که: بله، من عرض کردم که این نامه درست است که سطحش بالاتر از سیاست است ولی این به این معنا نیست که روی سیاست سایه نیندازد یا کارکردها و کاربردهای سیاسی نداشته باشد. این نامه هم کارکردهای سیاسی هم اقتصادی و هم علمی و هم معتقدم هنری خواهد داشت. مثلاً راجع به انرژی هسته ای چیزی ذکر نشده ولی راجع به چیز بزرگتری ذکر می شود و پرسش شده است که چرا وقتی در گوشه ای از دنیا در علم و صنعت پیشرفتی صورت می گیرد شما را نگران می کند؟
در همین بخش مشاور رسانه ای رییس جمهور از یک جلسه مخفیانه خبر می دهد که سال گذشته یکسری از حقوقدانان برجسته اروپایی در بلژیک برپا شد “گفته بودند که این جمهوری اسلامی و شکل حکومت از حکومت های مشروطه که آنها در اروپا به وجود آورده اند بهتر عمل می کند. شما می دانید که ما حکومت مشروطه را از غربیها گرفته ایم حتی این سه قوه را از آنها گرفته ایم و آنها معتقدند که این از تثلیث مسیحیت است خوب باشد ما دنبال سازوکار برای تقسیم امور بودیم. به هر صورت جمهوری اسلامی می تواند به عنوان یک الگوی حکومتی برای کشورهای مسیحی پیشنهاد شود. یعنی شکل حکومت.
در پایان این گفتگوی مفصل خبرنگار پرسیده منتقدان سیاسی و حزبی در داخل مطرح می کنند که جایگاه ریاست جمهوری و کرسی که آقای احمدی نژاد در آن نشسته جایگاهی نیست که این بحث های بین المللی را طلب کند؟ کلهر پاسخ می دهد از آنها باید سؤال کرد که چطور آقای خاتمی وقتی گفت وگوی تمدنها را مطرح کرد همه تأیید کردند و تشویق کردند. این همان عملیاتی شدن گفت وگوی تمدنهاست آن یک شعار انفعالی در برابر برخورد تمدنها بود. اما این یک حرکت فعالانه است. آینده بهتر نشان خواهد داد که این یک حرکت ریشه ای و روبه جلوست.