در حالی که بنا به گزارش رسانه های مستقل داخلی، قیمت کالاهای اساسی و نیز اقلام خوراکی با شیبی تند در حال افزایش است، نمایندگان مجلس و برخی از فعالان اقتصادی علت این افزایش قیمت ها را عدم اجرای به موقع و کامل هدفمندسازی یارانه ها و نیز بی انضباطی دولت دانسته اند. این کابوس که دولت قصد اجرای قانون را ندارد بار دیگر بر سر اصولگرایان سایه انداخته است.
کنفرانس خبری محمود احمدی نژاد که پیش از این گفته بود جزئیات مسائل اجرائی قانون هدفمندسازی را در آن اعلام خواهد کرد، بر ابهام ها افزود. وی با بیان این که “خود من هم منتظر روزی هستم که قانون هدفمند سازی اجرا شود”، باعث تعجب خبرنگاران و رسانه ها شد.
به این ترتیب هم اکنون از یکسو افزایش نرخ تورم پیش از اجرای طرح منجر به نارضایتی عمومی شده و از دیگر سو با سخنان اخیر احمدی نژاد، تمامی گمانه زنی ها درباره زمان و نحوه اجرای این قانون با ابهام های بیشتری مواجه شده است.
آینده، یک سایت مستقل منتقد دولت دو روز قبل و پیش از آنکه احمدی نژاد نیز از “انتظار” اش برای اجرای قانونی که هم اکنون 9 ماه تاخیر در اجرای آن دارد، خبر دهد، به نقل از یک منبع “آگاه” دلیل عدم اجرای قانون را نگرانی از احتکار کالاها اعلام کرد.
غلامرضا مصباحی مقدم، رئیس کمیسیون ویژه تحول اقتصادی مجلس که بارها به افزایش قیمت و شوک تورمی پیش از اجرای طرح هشدار داده بود به جمع بی خبران از زمان اجرای این قانون پیوست و با انتقاد از دولت به گزارش مهر گفت: “اینکه چرا قانون اجرا نمی شود و قیمت جدید حامل های انرژی را دولت اعلام نمی کند، نکته ای است که ما نیز از آن بی خبریم اما به هر حال تاخیر در اجرای این قانون تورم انتظاری در جامعه را افزایش می دهد و این به صلاح مردم نیست.”
وی با اشاره به بی توجهی دولت به قانون افزود: “دولت طبق وعده هایی که داده بود قرار بود در نهایت آبان ماه این قانون را اجرا کند و ما از آن زمان منتظر افزایش قیمت حامل های انرژی بودیم اما با گذشت آبان ماه هم این مورد اجرا نشده است”.
مصباحی مقدم برای چندمین بار تاکید کرده است که “ما انتظار داریم در فرصت باقی مانده تا پایان سال این قانون به طور دقیق اجرا شود”.
احمدی نژاد در همین احوال به جای آن که به گفته یک نماینده اصولگرای مجلس از مردم و مجلس عذرخواهی کند و در مورد تاخیر در اجرای قانون عذرتقصیر بخواهد از طریق دوربین سیما در چشم مردم نگریست و ادعا کرد کسانی که درباره زمان اجرای قانون می پرسند قصد دارند احتکار کنند.
در همین زمان که علائم نشان می دهد وحشت و بی خبری اعضای کابینه را هم در برگرفته بحث سئوال از رییس دولت بار دیگر مطرح شده است گرچه مصباحی مقدم هم به باهنر پیوسته و گفته همچون علی مطهری طرح سوال از احمدی نژاد را یکی از راهکارهای عملی درباره اجرای قانون می داند اما “فضای جامعه” را برای طرح سوال “نامساعد” ندانسته است. در راهروهای مجلس چنین شایع است که وقتی امضای درخواست سئوال از رییس جمهور به حد نصاب نزدیک شد بار دیگر پیامی از بیت رسید که با اشاره به حساسیت اوضاع وقت را مناسب تشخیص نداد.
نمایندگان مجلس و طراحان سوال از احمدی نژاد در حالی طرح سوال از احمدی نژاد را به تاخیر انداخته اند که وی در کنفرانس خبری اش از این اقدام مجلس استقبال کرده است.
علاوه بر مصباحی مقدم، جهانبخش امینی عضو کمیسیون انرژی نیز روز گذشته از احتمال “افزایش سرسام آور قیمت ها” به دلیل نحوه اجرای قانون هدفمندسازی سخن گفته. ایلنا از قول وی نوشته “ این که این قانون تا چه اندازه تبعات تورمی دارد مشخص نیست و بستگی به مدیریت کلان دولت در مرحله اجرا دارد. اگر دولت بتواند هزینه مواد اولیه و سوخت را به خوبی مدیریت نماید و کنترل بازار را در دست گیرد می تواند تا اندازه‌ای از شتاب اولیه تورم حاصل از اجرای این قانون بکاهد و در غیر این صورت تورم اولیه سرسام آور خواهد بود”.
سعید لیلاز، تحلیلگر اقتصادی ای که چندی پیش و پس از ماه ها از زندان آزاد شده است نیز در یادداشتی در سایت “فرارو” به “بی انضباطی” دولت در امور مالی اشاره کرده و نوشته است: “هدفمندسازی باعث افزایش تورم نمی‌شود، بلکه این بی‌انضباطی مالی دولت است که اثرات تورمی به جا خواهد گذاشت”.
نگرانی ها درباره انفجار تورمی ناشی از نحوه اجرای قانون در حالی مطرح می شود که بنا به گزارش ایسنا، احمدی نژاد در برابر این هشدارها در کنفرانس خبری خود گفته است: “فکر نمی‌کنم که اصلاح قیمت‌ها به تورم انتظاری دامن بزند. چنان‌چه تاکنون نزده است و اجرای طرح تا امروز در مقایسه با 26 کشور دیگری که این طرح را اجرا کرده‌اند در شرایط بهتری قرار دارد و این هم به خاطر حمایت‌ها و همراهی‌های مردم از این طرح است”. این سخن درباره اجرای قانون زمانی بر زبان آمده که احمدی نژاد خود از زمان اجرا ابراز بی اطلاعی کرده ست.
نگرانی ها درباره امکان آن که دولت پس از صرف هزینه ای که اجازه اش را گرفت از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها سر باز زد زمانی به صورت جدی در امده که سایت آینده در گفت و گو با یک “منبع آگاه” از زبان وی مدعی شده است: “نظر رییس دولت بر این است که افزایش قیمت حامل های انرژی که در طرح مجلس پیش بینی شده است، موجب شکست طرح خواهد شد چرا که این افزایش مردم را نسبت به طرح بدبین خواهد کرد. در قانون مجلس پیش‌بینی شده است که دولت باید 50 درصد درآمد ناشی از حذف یارانه انرژی را به مردم پرداخت کند و براین اساس اگر دولت بخواهد همین مبلغ ماهیانه 40 هزارتومانی فعلی را به مردم پرداخت کند نیز ناگزیر خواهد بود در طول سال 60 هزارمیلیارد یارانه انرژی را حذف کند که بار تورمی سنگینی ایجاد خواهد کرد. همچنین گفته می‌شود نظر احمدی‌نژاد براین است که دولت همه مبلغ یارانه‌های نقدی را از محل افزایش قیمت‌ها تامین نکند و از محل منابع خود به مردم پرداخت کند و به تدریج یارانه‌ها حذف شود”.
او افزوده است: “در طول ماه های اخیر با قوت گرفتن زمزمه‌های اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها، بسیاری از عناصر سودجو اقدام به خرید انبوه و انبارکردن کالا جهت فروش پس از اجرای طرح و موج گرانی احتمالی پس از آن کردند. این احتکار گسترده که موجب بلیعده شدن حجم بزرگی از کالاهای موجود در بازار شده بود، امکان اختلال در اجرای طرح را فراهم می‌کرد و احمدی نژاد با تعویق طرح می کوشد تا نقشه آنان را به شکست بکشاند”.
آینده در پایان گزارش خود نوشته است: “اکنون پس از 9 ماه، همچنان اجرای طرح به تعویق افتاده و مشخص نیست چه زمانی احتکارگران متنبه و اجرای طرح آغاز خواهد شد”.
تردیدها در مورد نیت دولت از به تاخیر انداختن اجرای قانون وقتی بیش تر شد که محمود احمدی نژاد به فاصله یک روز از اعترافش به “انتظار” برای اجرای طرح، در جمع عده ای که درمحل سخنرانی وی درساری حضور داشتند از واریز دو برابر یارانه به حساب شهروندان خبر دهد. بی آن که منبع آن را مشخص کند.
با این حال او با وجود اعلام واریز دو برابر یارانه به حساب شهروندان، زمان این واریز را اعلام نکرد.
بنا به نوشته فارس، احمدی نژاد گفته است: “ما در گام اول این طرح هستیم و انشاالله با اجرای کامل طرح پرداختی به مردم بیش از 2 برابر خواهد شد. یعنی حداقل 2 برابر این رقم به حساب مردم واریز خواهد شد”.
ادعای قرار داشتن در گام اول دو هفته بعد از آن که رییس دولت گفت نود در صد قانون اجرا شده است به مجموعه تناقض های گفتاری وی افزوده شد همچنین که سخن گفتن از “فتنه انگیزی اطین” برای جلوگیری از اجرای هدفمندی یارانه ها.
