ربایش در یمن، بازداشت در مصر

نویسنده
شیرین کریمی

» دردسرهای ماموران جمهوری اسلامی در خاورمیانه

همزمان با ربوده شدن یک دیپلمات جمهوری اسلامی در پایتخت یمن توسط افرادی ناشناس، نیروهای امنیتی مصر نیز به دفتر شبکه ماهواره ای متعلق به جمهوری اسلامی یورش برده  و رئیس آن را بازداشت کرده اند. در همین حال رئیس مجلس و سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی مخالفت کامل خود را با از سرگیری مذاکرات میان فلسطین و اسرائیل ابراز کرده اند.

نور احمد نوبخت، نام دیپلمات جمهوری اسلامی که روز گذشته در پایتخت یمن توسط افراد ناشناس ربوده شد؛خبری که عباس عراقچی سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد و احتمالا به منازعات میان تهران و صنعا دامن خواهد زد. یکی از مقامات سفارت جمهوری اسلامی در صنعا گفته این سفارتخانه از طریق یک شاهد عینی از موضوع آدم ربایی باخبر شده است. بر اساس گزارش ها وی در یکی از محله های جنوبی صنعا در حال تردد بوده که مهاجمان مسلح به زور او را از اتومبیل پیاده کرده و با خود به مکان نامعلومی برده اند.

یمن در سال های اخیر بارها و بارها جمهوری اسلامی را متهم به جاسوسی و انتقال اسلحه در این کشور کرده است. پاییز گذشته وزارت دفاع یمن در وب سایت رسمی خود خبر داد که یک حلقه جاسوسی جمهوری اسلامی در این کشور کشف شده که وظیفه آن وارد کردن ادوات نظامی به خاک این کشور ۲۳ میلیون نفری بوده است.

در این خبر آمده بود اعضای شبکه مذکور، به عنوان سرمایه‌گذارانی که قصد تأسیس کارخانه دارند، وارد یمن شده بودند.گرچه وزارت دفاع یمن هویت این افراد را منتشر نکرده اما گفته می شود عموما این وظایف به پرسنل سپاه پاسداران سپرده می شود.

براساس اخبار منابع یمنی،محموله های مذکور از مدت ها پیش از طریق خلیج عدن به یمن وارد می شدند اما در یکی از بازرسی ها مشخص شده که این واردات مقاصد نظامی دارد. کنداب یا خلیج عَدَن خلیجی است در جنوب یمن که از سمت جنوب با کشور سومالی همسایه است. مخالفان شیعه دولت یمن نیز در جنوب این کشور مستقر هستند.

جمهوری اسلامی از خاندان حوثی در شمال یمن حمایت می‌کند؛ طایفه‌ای شیعه که به طور مسلحانه علیه دولت مرکزی در یمن می‌جنگد. مبارزان حوثی یا شباب المومنین نام خود را از رهبرشان حسین بدرالدین حوثی گرفته‌اند؛ کسی که هشت سال پیش توسط ارتش یمن کشته شد. شمار این نیرو‌ها بین ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ نفر برآورد شده است و عمدتا در شمال غربی یمن و در استان صعده سکونت دارند.

گفتنی است در سال ۸۶ نیز جمال السلال، سفیر یمن در ایران در پی تصمیم مقامات این کشور برای اعتراض به آنچه حمایت مادی و معنوی جمهوری اسلامی ازشیعیان یمن خوانده شد، تهران را ترک کرد.

پاییز سال گذشته وزارت خارجه یمن نگرانی خود از حمایت جمهوری اسلامی از شورشیان حوثی را چنین بازگو کرده بود: “ما نسبت به پیامد های ناگوار درروابط میان دو کشور، درصورت پخش اکاذیب از سوی رسانه های ایرانی وتحریک کردن حوثی ها علیه یمن و حمایت از آنها در صعده، به ایران هشدار می دهیم.”

جمهوری اسلامی اتهام دخالت در یمن و نفوذ شبکه های جاسوسی سپاه قدس در این کشور را نپذیرفته؛ سخنگوی سفارت جمهوری اسلامی در یمن دو ماه پیش در این ارتباط گفته بود: “این بحث جدیدی نیست. آنها دو سال و نیم پیش نیز اعلام کرده بودند که کشتی ایرانی را گرفتند که حامل اسلحه است. اسناد آن کشتی موجود است و هیچ اسلحه ای در کار نبود. اینها تنها تبلیغات رسانه ای است و ما با شگردهای آنها آشنا شده ایم.”

با این حال روز یکشنبه تهران در غیاب سفیر یمن ، کاردار این کشور را به وزارت خارجه احضار کرده  تا توضیحات لازم را از وی جویا شود. از سوی دیگر به گزارش خبرگزاری فارس علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه در تماس تلفنی با ابوبکر القربی –همتای یمنی اش- ، ضمن محکوم کردن این عمل غیرانسانی، خواستار اقدامات جدی دولت یمن جهت آزادی وی شد.

 

بازداشت رئیس العالم در مصر

همزمان در جریان ناآرامی های کشور مصر نیز ، رئیس شبکه ماهواره ای و عربی زبان العالم – وابسته به جمهوری اسلامی – در قاهره بازداشت شده است.  دو روز پیش نیروهای سازمان نظارت بر رسانه های مصر ضمن بازداشت احمد سوفی ، همچنین اموال و لوازم دفتر العالم را نیز ضبط کردند. مقامات مصری نداشتن مجوز را دلیل اقدام علیه این شبکه ماهواره ای متعلق به جمهوری اسلامی عنوان کرده اند. سوفی می گوید از مسئولان مصری درخواست مجوز کرده ولی با مخالفت آنها مواجه شده است.

تهران با قاهره نیز روابط خوبی ندارد. در حالیکه تهران می کوشید روابط دوستانه ای با محمد مرسی رئیس جمهور مخلوع این کشور برقرار کند ،با کودتای دو هفته پیش در مصر که با پشتیبانی میلیونی مخالفان اخوان المسلمین و دخالت ارتش به فرجام رسید ، جمهوری اسلامی با وضعیت تازه ای روبرو شد.

مقامات جمهوری اسلامی و رسانه های نزدیک به حاکمیت  مواضع ضد و نقیضی در این ارتباط اخذ کردند.در حالیکه سخنگوی وزارت خارجه به انتقاد از اقدام ارتش پرداخته بود،صالحی، رئیس وی  از ارتش مصر تمجید کرد. در فضای رسانه ای هم کیهان به شدت از مرسی انتقاد کرد اما سایت الف خواستار دفاع جمهوری اسلامی از اخوان المسلمین شد.

در تازه ترین اظهارات، سه روز پیش آیت الله احمد جنتی در خطبه های دوم نماز جمعه تهران در اظهاراتی بحث برانگیز دعا کرد “خداوند عقلی به مصری ها بدهد.”

دبیر شورای نگهبان با اذعان به اینکه امیدهای نظام در مصر برآورده نشده ادامه داد: “ما امید داشتیم این انقلاب به ثمر برسد و حکومت اسلامی، انقلابی و ضد آمریکایی بر سر کار بیاید اما همه آن به هم ریخته است.”

 روابط تهران و قاهره پس از آنکه انور سادات پیمان صلح میان مصر و اسرائیل را امضا کرد، تیره و همزمان با پناه دادن به محمدرضا پهلوی در سال ۱۳۵۸ قطع شد.

 

مذاکرات صلح مشکوک است

اما درگیری های جمهوری اسلامی با دولت های خاورمیانه به یمن و مصر ختم نمی شود. دیروز رئیس پارلمان نیز واکنش تندی به تکاپوهای دولت خودگردان فلسطین و دولت اسرائیل برای از سرگیری مذاکرات صلح نشان داد. علی لاریجانی گفت: “اقدامات مشکوک در طراحی سازش جدید در فلسطین در حال وقوع است.”

لاریجانی که عموما مواضع بسیار تندی در خصوص غرب و اسرائیل دارد، در سخنان روز یکشنبه اش هشدار داد :” نیروهای انقلابی باید با هوشیاری جلوی این شیطنت جدید را بگیرند، از تجربه‌های این دو سال و اندی در منطقه استفاده کنند و فریب ژست‌های دورغین را نخورند.”

به نظر می آید در شرایطی که جمهوری اسلامی سال ها است با دولت خودگردان فلسطین، به رهبری محمود عباس رابطه خوبی ندارد، مخاطب لاریجانی سازمان حماس باشد که در نوار غزه مستقر است. گرچه روابط دوستانه با حماس هم پس از آغاز جنگ داخلی سوریه و  خروج نیروهای حماس از سوریه در اعتراض به سرکوب مخالفان توسط بشار اسد، کدر شده است. تهران از حماس انتظار داشت تا از دیکتاتور سوریه حمایت و مواضع خود را همچون حزب الله با جمهوری اسلامی هماهنگ کند.

محمود عباس رهبر فلسطینی ها بازگشت اسرائیل به مرزهای قبل از جنگ ۱۹۶۷ را پیش شرط اصلی صلح می داند. فلسطینی ها همچنین خواستار برچیدن شهرک هایی هستند که پس از سال ۱۹۶۷ اسرائیل به طور غیر قانونی در سرزمین های متعلق به فلسطین بنا کرده است.

جمهوری اسلامی اما عموما از سرسخت ترین فلسطینی ها هم شرایط سخت تری برای حمایت از گفتگو ها میان فلسطین و اسرائیل دارد و می گوید باید تمامی فلسطینی هایی که از سال ۱۹۴۸ آواره شده اند و در کشورهای دیگر زندگی می کنند به فلسطین بازگردند و بعد بر اساس یک همه پرسی نظر خود را اعلام کنند.

در همین ارتباط دیروز عباس عراقچی هم با انتقاد از این گفتگو ها خاطرنشان کرد: “با  توجه به تجربه و شناخت ما از رژیم اشغالگر صهیونیستی، این رژیم اساسا آمادگی پرداخت هزینه های صلح را ندارد، چرا که ماهیت و حیات این رژیم در جنگ طلبی نهفته است.”

وی همچنین با اعلام رسمی مخالفت تهران با تلاش ها برای از سرگیری مذاکرات گفت: “جمهوری اسلامی ایران در کنار گروه های فلسطینی مخالفت خود را با طرح پیشنهادی مزبور اعلام می‌کند و اطمینان دارد رژیم اشغالگر صهیونیستی به هیچ وجه اصل عقب نشینی از اراضی اشغال شده را قبول نداشته و ندارد.”

وی اشاره ای نکرد منظورش کدام گروه های فلسطینی است. این در حالی است که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر دست راستی اسرائیل نیز روز شنبه تصریح کرد مذاکرات با فلسطینی ها “اهمیتی راهبردی” دارد. دولت اسرائیل همچنین برای نشان دادن حسن نیت،در روزهای اخیر تعدادی از زندانیان فلسطینی را آزاد کرده است.