جنایت و مکافات در اشتهای امریکایی
جنایت و مکافات
نویسنده: فئودور داستایفسکی
مترجم: پرویز شهدی
ناشر: کتاب پارسه
تعداد صفحه: ۶۵۹
شمارگان: ۱۱۰۰
قیمت: ۲۸۰۰۰ تومان
پرویز شهدی حدود ۶۰ سال پیش خلاصه‌ای از داستان “جنایت و مکافات” را ترجمه کرده بود.
جنایت و مکافات، اثر ماندگار داستایفسکی، پس از بازگشت از تبعید هولناک سیبری نوشته شده است و در آن به استادی هرچه تمام تر، جامعه و توده مردم روان شناسی و رفتارشناسی شده اند. توده کثیفی که در شرارت و جهالت غوطه ورند و انگیزه های پست و مادی آن ها را به سمت پرتگاه سقوط پیش می برد.
جنایت و مکافات چون دیگر آثار داستایفسکی به تکرار به زبان فارسی ترجمه شده اند. جنایت و مکافات را پیش از این دکتر مهری آهی، بهروز بهزاد، ع. شکیباپور، اسحاق لاله زاری، لوبا روایی نیا، احد علیقلیان، مریم امیری، آزاده پیراسته، محسن سلیمانی، اصغر رستگار، علی صحرایی، و… به زبان فارسی ترجمه کرده اند و باید دید که آیا پرویز شهدی خوانشی جدید و ترجمه ای بهتر از این رمان ارائه کرده است یا نه.
چهره مبهم
نویسنده: محمدهاشم اکبریانی
ناشر: آموت
تعداد صفحه: ۲۹۶
شمارگان: ۱۱۰۰
قیمت: ۱۲۰۰۰ تومان
ماجرا از جنگلی آغاز می شود که پسری به نام “خنده‌رو” به جشن عروسی کوه داماد و کوه عروس می رود؛ همیشه در این جشن، آتش‌بازی را در کوه بزرگ انجام می دادند که این بار با مخالفت کوه عروس، در کنار رودخانه جشن آتش می‌گیرند…”
به گفته ناشر، داستان نه کاملا رئال و واقعی است و نه مطلقا ذهنی و سورئال. داستان، همان‌قدر که در دنیای واقعی می‌گذرد در دنیای سوررئال هم گام می گذارد. پس انتظار آن را داشته باشید که شخصیت های این رمان را هر آن‌چه در اطراف شما هست تشکیل دهد؛ از انسان هایی با شکل های عادی و عجیب گرفته تا کوه و درخت و ماشین و…
ماجرا از جنگلی آغاز می شود که پسری به نام “خنده‌رو” به جشن عروسی کوه داماد و کوه عروس می‌رود. همیشه در این جشن، آتش‌بازی را در کوه بزرگ انجام می دادند که این بار با مخالفت کوه عروس، در کنار رودخانه جشن آتش می گیرند. کوه بزرگ از این کار ناراحت می شود و به داخل زمین می رود و از شهر سر درمی آورد که باعث خرابی شهر می شود. از “کویرچاه” کمک می‌گیرند تا کوه بزرگ به جنگل بازگردانده شود اما…
اکبریانی درباره رمان تازه منتشرشده‌اش به ایسنا، گفته است: رمان “چهره مبهم” درباره شخصیت هایی است که یکی از آن ها لبخند‌ها را از لب‌ها می دزدد و دیگری که به تدریج لبخند از لب هایش دزدیده می شود. البته داستان تنها به دو شخصیت خلاصه نمی شود.
او با بیان اینکه رمان فضایی سوررئال دارد، توضیح داد: در نوشتن رمان به دنبال استعاره نبودم. داستانی نوشته ام و در نگارش آن هیچ سمبل و نمادی مد نظرم نبوده است. داستان من غیررئال است، ولی این غیررئال بودن به معنی سمبلیک بودن آن نیست. شخصیت های کتاب می توانند کوه، چشمه و یا انسان هایی عجیب و غریب با‌شند.
قندان و نمکدان
نویسنده: دکتر محمد جعفری (قنواتی)
ناشر: نشر قطره
تعداد صفحات: ۱۸۰
شمارگان: ۱۰۰۰
قیمت: ۵۵۰۰ تومان
بسیاری از پژوهشگران به درستی گفته‌اند که به لحاظ شوخ طبعی و مزاح و ابداع لطیفه های مفرح کم تر ملتی را می توان با ایرانیان مقایسه کرد. خلق لطیفه های فراوان پیرامون موضوعات و پدیده های تازه مؤید این برداشت است. این کتاب مجموعه ای از لطیفه‌هایی است که مستقیم از زبان مردم گوشه و کنار ایران ثبت شده اند. بسیاری از این لطیفه ها را بزرگان ادب فارسی در آثار خود نقل کرده اند. پژوهشگر کوشش کرده است روایت های کتبی هر لطیفه را نیز نقل کند. در پیشگفتار کتاب نیز ضمن معرفی شخصیت های لطیفه های ایرانی تاریخچه مختصری از لطیفه پردازی در ادبیات فارسی بیان شده است که می تواند برای علاقه مندان این حوزه مفید باشد.
همچنین در اسفند سال گذشته به قلم قنواتی، تصحیح کتاب “جامع الحکایات” در حوزه ادبیات عامه مربوط به قرن ۱۰ و ۱۱ هجری منتشر شد. از کتاب “جامع الحکایات” حدود ۶۰ نسخه در کتابخانه های مختلف دنیا وجود دارد که تعداد داستان ها و همچنین روایت های آن ها با هم فرق دارد. بعضی از داستان های این نسخه ها شبیه هم هستند؛ ولی روایت های آن ها با یکدیگر متفاوت است.
از مزرعه
نویسنده: جان آپدایک
مترجم: سهیل سُمی
ناشر: ققنوس
تعداد صفحات: ۱۷۶
شمارگان: ۱۶۵۰
قیمت: ۷۰۰۰ تومان
جویی رابینسون مشاور تبلیغاتی ۲۵ ساله تصمیم می گیرد همراه همسر دوم و پسرخوانده اش به مزرعه مادری اش بازگردد. او در خانه مادرش سعی می کند مسیر زندگی خود را مرور کرده و مورد ارزیابی قرار دهد. فضای این روستا تا ۳ روز لبریز می شود از صدای ذهن این ۴ شخصیت! اما جستجوی عشق و امید به یافتن آرامش با بروز مصیبت جدید مسیری تازه پیدا می کند. “ما چهار نفر تنها بودیم. روی دیوارها غیبت یک نفر دیگر هم محسوس بود. بالای کاناپه که کوسن هایش پوشیده از موهای ریخته سگ بود، دوازده سال تمام پرتره‌ای رسمی از جون آویزان بود، در کنار عکسی از من که در همان زمان گرفته شده بود در استودیویی در آلتن، زمانی که بیست و اندی ساله و تازه عروس و داماد بودیم…”
جان آپدایک همانطور که لوس آنجلس تایمز درباره او نوشته، استاد بیان و فرم ادبی است. پیشتر از این نویسنده و توسط همین مترجم، سهیل سُمّی، کتاب “فرار کن خرگوش ” منتشر شده بود.
لاکان و امر سیاسی
نویسنده: یانیس استاورا کاکیس
مترجم: محمدعلی جعفری
ناشر: ققنوس
تعداد صفحات: ۲۸۶
شمارگان: ۱۱۰۰
قیمت: ۱۴۰۰۰ تومان
چگونه می توان لاکان را با سیاست مربوط ساخت؟ لاکان همان روانکاو مرموزی نیست که از قلمرو مسائل سیاسی فاصله گرفته است؟ این یکی از واکنش های احتمالی ای است که عنوان این کتاب بر می انگیزد. واکنش مزبور حاوی دو گونه اعتراض متمایز در باب نگارش این کتاب است. اولین اعتراض مربوط است به ایده در هم آمیزی روانکاوی و امر سیاسی. این ایده ای است که از قرار معلوم هر دو گروه روانکاوان و دانشمندان علوم اجتماعی با آن بیگانه اند. متخصصان علوم اجتماعی که از مخاطبان احتمالی این کتاب به شمار می آیند همواره به فروکاستن ساحت اجتماعی یا عینی به تحلیلی در سطح فردی یا ذهنی بدگمانند و در این باره دلایل خود را دارند. تردیدی نیست که باید از احاله روانشناختی یا به عبارتی درک پدیده های اجتماعی– سیاسی با ارجاع به نوعی شالوده روانشناسانه ذاتِ روان اجتناب کرد. همچنان که “دنیس رانگ” به درستی نشان داده است که استفاده از احاله روانشناختی در مطالعه مسائل اجتماعی – سیاسی، روانکاوان را به حق نزد مورخان، جامعه‌شناسان و دانشمندان علوم اجتماعی بدنام کرده است.
داستان‌های کوتاه از نویسندگان اسلاو
مترجم: آبتین گلکار
ناشر: هرمس
تعداد صفحات: ۳۰۰
شمارگان: ۲۰۰۰
قیمت: ۶۵۰۰ تومان
اغلب نویسندگانی که در کتاب با نمونه هایی از آثارشان آشنا می شویم، چه در دوره تزاری و چه در دوره سوسیالیست ها، هزینه های سنگینی بابت افکار و نوشته هاشان پرداخته‌اند. موارد زیر به عنوان مشتی نمونه خروار، مربوط به چهار نویسنده نخست کتاب ـ بر گرفته از یادداشت های کوتاهی است که مترجم در مورد هر یک از نویسندگان نوشته است:
میخاییل سالتیکوف شدرین را معاصرانش به علت تلاش خستگی ناپذیر در کار سردبیری و نویسندگی، عقاب مطبوعات روسیه می خواندند. دولت تزاری قدردانی خود را از استعداد وی، با بستن مجله‌اش در سال ۱۸۸۴ نشان داد.
میخاییل آسارگین که پیش از انقلاب ۱۹۱۷ به علت عضویت در حزب سوسیالیست های انقلابی چند بار دستگیر شده بود، از نویسندگان و روزنامه نگاران موج اول مهاجرت در ادبیات روسیه است که سال ۱۹۲۲ ناچار به ترک میهن خود و زندگی در غربت شد و سرانجام در فرانسه از دنیا رفت… او در پاییز ۱۹۲۲ به همراه گروه دیگری از روشنفکران مخالف، مانند نیکالای بردیایف و نیکالای لوسکی، به خارج از کشور تبعید شد. تروتسکی در مصاحبه ای با یک خبرنگار خارجی در این باره اظهار داشت: «ما این افراد را تبعید کردیم، زیرا دلیلی برای اعدامشان وجود نداشت و تحملشان هم امکان پذیر نبود.» آسارگین که در سازمان های ادبی متعدد روس‌های مهاجر نقش فعالی داشت، در زمان جنگ جهانی دوم موضعی موافق اتحاد شوروی گرفت و به همین دلیل نازی‌ها وی را تحت پیگرد قرار دادند.
میخاییل بولگاکف که با داستان های طنز اولیه‌اش و نیز با رمان گارد سفید به شهرت دست یافت، مورد غضب هواداران حکومت کمونیستی بود. برخی از داستان ها و رمان های او در زمان حیات و حتی سال ها پس از مرگش نیز در شوروی به چاپ نرسید.
میخاییل زوشّنکو نویسنده‌ای بود که دیکتاتوری شوروی نمی توانست او را تحمل کند. سوسیالیست‌ها به نویسندگانی نیاز داشتند که آثار حماسی عظیم در ستایش از انقلاب شوروی بیافرینند، نه طنزنویسی که کاستی های زندگی و عیوب اخلاقی و اجتماعی مردم کوچه و بازار را دستمایه کار خود قرار دهد… اوج گرفتاری زوشّنکو در سال ۱۹۴۶ بود که به همراه آنا آخماتوا قربانی حمله سخت آندری ژدانوف، ایدئولوگ اصلی کشور (وزیر ایدئولوژی!) در سال های اختناق شد. از اتحادیه نویسندگان اخراجش کردند و آثارش امکان انتشار نیافت. کار به جایی رسید که وقتی پس از مرگ استالین دوباره شروع به نوشتن کرد، مخاطبانش از اینکه او هنوز زنده است، تعجب می کردند…
اشتهای آمریکایی
نویسنده: جویس کرول اوتس
مترجم: سهیل سمی
ناشر: ققنوس
تعداد صفحات: ۴۳۲
شمارگان: ۱۱۰۰
قیمت: ۱۷۰۰۰ تومان
جویس کارول اوتس این رمان را در اوایل دهه نود نوشته است. داستان ضمن روایت ماجرایِ یک خانواده متوسطِ آمریکایی، دیدگاهی انتقادآمیز به وضعیتِ جامعه و شرایط اجتماعیِ یک شهروند آمریکایی دارد. در اشتهای امریکایی نیز مثل اغلب آثارِ اوتس، خرده روایت و داستان هایِ فرعی، علاوه بر وارد کردن مضامینِ متنوع، نقش بسیار مهمی در پرداختن به مضمونِ اصلی دارند. در اشتهایِ آمریکایی اوتس تلاش می کند به مسئله مهم و همیشگیِ انسانِ متمدن، یعنی امرِ «قضاوت» بپردازد. قضاوت کردن، ضرورتِ آن و تاثیرش در زندگیِ شخصیت هایِ داستانِ اشتهایِ آمریکایی، دغدغه اصلیِ اوتس در این اثر است. همچنین خرده روایت ها جذابیت هایِ داستانِ بلند اشتهای آمریکایی را چند برابر کرده اند و تواناییِ اوتس را در قصه گویی آشکارتر. اگر خرده روایت‌ها را از داستانِ اصلی حذف کنیم، در ظاهر قصه کوچکی می ماند از یک سوء‌تفاهم. یک غفلت که اگرچه کوچک است، اما آدم هایش تاوانِ بزرگی در برابرش می پردازند که در حقیقت، هزینه ای است که به پایِ قضاوت ها و خودبینی هایِ مفرط گذاشته شده است. از این منظر اشتهایِ آمریکایی در سطحِ زیرینِ خود، فاجعه ای عظیم را در روابطِ انسان ها نشان می دهد. فاجعه ای که امکانِ رخ‌دادنِ آن، هر لحظه انسان را در مرز میانِ امنیت و واهمه قرار می دهد.
از این نویسنده در ایران، کتاب هایی چون “سیاهاب” ترجمه غبرائی ۱۳۸۰؛ “وقتشه با من زندگی کنی”، ترجمه مهری شرفی؛ “عروس بیوه”؛ “دیوار ما”، “شب های وحشی و…” به فارسی ترجمه شده است .
