دکتر ناصر زرافشان، وکیل پرونده ی قتل های زنجیره ای و از اعضای هیات دبیران کانون نویسندگان ایران و عضو کانون وکلای ایران که به دعوت آنگلیکا بیر، مسئول روابط اروپا و ایران در پارلمان اروپا و آقای دانیل کوهن بندیت، رئیس احزاب سبزهای کل اروپا، برای سخنرانی در نشست “بررسی مسایل محیط زیست در ایران و روابط ایران و اروپا در آینده” راهی مقر پارلمان اروپا در بروکسل بود روز گذشته در فرودگاه تهران ممنوع الخروج و گذرنامه ی وی ضبط شد. با اودر این مورد گفت و گوی کوتاهی کرده ایم که در پی می آید.
ناصر زرافشان در گفتگو با روزبا اشاره به اینکه “درست در لحظه ی آخر و هنگام خروج از کشور در فرودگاه ممنوع الخروجی وی اعلام و پاسپورتش توسط مأموران اطلاعاتی جمهوری اسلامی ضبط شده است” می گوید: “من حتی از بخش کنترل پاس هم رد شده و چمدان ها را هم تحویل داده بودم و در انتظار سوار شدن به هواپیما بودم که دو سه نفر از آقایان خیلی خندان نزدیک شدند. مأموران امنیتی پس از ضبط گذرنامه به من نامه‌ای دادند و گفتند که در اردبیهشت ماه، یعنی ۱۰ ماه پیش، من پرونده‌ای در معاونت امنیت دادگاه انقلاب داشته و به این دلیل نمی‌توانم از کشور خارج شوم. این روند کاملا غیر قانونی است. زمانی که چنین پرونده ای وجود دارد معمولا باید احضاریه ای بفرستند و از این طریق فرد را مطلع می کنند. “
ناصر زرافشان در پاسخ به اینکه چرا در حال حاضر به برخی سفرها چنین واکنش هایی نشان داده می شود، می گوید: ” این را دیگر باید از خود آقایان پرسید. این سفر من مربوط به مسائل محیط زیستی بود و تاثیراتی که حکومت ها بر تخریب محیط زیست می گذارند که خسارت جبران ناپذیری است.“
وکیل پرونده ی قتل های زنجیره ای در پاسخ به این پرسش که چه پرونده ی جدیدی برای او تشکیل شده است، چنین امری را تنها بهانه ای برای ضیط گذرنامه و ممانعت از سخنرانی خود در جلسه ی پارلمان اروپا می خواند و تاکید می کند: “من اصولا زندگی مخفی ندارم. در در ماه‌های گذشته هم بارها به دادگاه احضار شده‌ام. اگر پرونده‌ای وجود داشت، دستگیری، بازداشت و یا احضار من کار بسیار ساده‌ای بود.“
فراکسیون احزاب سبزها در کشورهای اتحادیه‌ی اروپا که همواره سیاست فعالانه‌ای را در ارتباط با ایران دنبال کرده است، روز ۱۷ مارس، کنفرانسی با عنوان “آینده‌ی ایران و اروپا از دیدگاه سبزها در پارلمان اروپا” در شهر بروکسل برپا می کند که قرار است توسط آنگلیکا بر (Angelika Beer)، رئیس هیات پارلمان اروپا در امور ایران، نماینده‌ی این پارلمان و نیز مجلس فدرال آلمان، گشایش یابد.
به این کنفرانس، افزون بر کارشناسان آلمانی، شماری از سیاست‌پیشگان ایرانی و اروپایی و نیز کارشناسان مقیم ایران، از جمله فیروزه نهاوندی، فاطمه حبیب‌زاد، ناصر زرافشان و یوسف مولایی دعوت شده اند که از این میان یوسف مولایی از شرکت در این کنفرانس صرف نظر کرده و ناصر زرافشان نیز که موضوع سخنرانی اش “قدرت و محیط زیست” در ایران بود با اعلام ممنوع الخروج شدنش از شرکت در کنفرانس باز ماند.
این کنفرانس اروپایی ـ ایرانی را زابینه مایر(Sabine Meyer)، عضو فراکسیون احزاب سبز کشورهای اتحادیه‌ی اروپا در پارلمان اروپا و مشاور اول آنگلیکا بر در امور ایران، ترتیب داده است و ممانعت از سفر و ایراد سخنرانی ناصر زرافشان در پارلمان اروپا درحالی انجام شده که خانم مایر در روزهای پیشن از سرنوشت مهمانان ایرانی ابراز نگرانی کرده و در گفتگو با دویچه وله گفته بود که: “در حال حاضر بسیاری از کارشناسان برای خروج از ایران، محتاط تر شده‌اند.“
وی در باره دشواری‌هایی که برای دعوت از سخنرانان مقیم ایران به این کنفرانس با آن‌ها روبرو بوده، یادآور شده است که: “این مشکلات همیشه در رابطه با دریافت ویزا و احساس نا‌امنی دعوت شدگان رخ می‌دهند. دعوت شوندگان اغلب نگرانند که آیا شرکت در این کنفرانس‌ها پی‌آمدهایی برایشان به همراه دارد یا نه! در رابطه با برنامههای ما، به‌‌طور مشخص، مشکل خاصی از سوی دولت ایران به‌وجود نیامده. در حالی‌که ما در سفرهای خود به ایران، با نمایندگان سازمان‌های مستقل و غیرانتفاعی نیز گفت‌وگو می‌کنیم. البته ما هم همیشه، ریز برنامههای خود را به دولت ایران اطلاع داده‌ایم و از آن‌ها خواسته‌ایم، کسانی که با ما گفت‌وگو می‌کنند، بعداً مورد آزار و اذیت قرار نگیرند. این خواست‌ها تا به‌حال از سوی آن‌ها پذیرفته و اجرا شده است.“
در سالهای اخیر بسیاری از فعالان سیاسی، مدافعان حقوق بشر، فعالان مدنی و روزنامه‌نگاران ایرانی که قصد شرکت در کنفرانس هایی در خارج از کشور را داشته اند ممنوع الخروج شده اند.
عکس: کسوف، آرش آشوری نیا