رویا ابراهیمی
بعد از انتشار نتایج انتخابات نهمین دوره ریاست جمهوری از ساعات اولیه بامداد روز شنبه، با وجود منع هر نوع گردهمایی در ایران، تظاهرات اعتراضی متعددی در نقاط مختلف ایران و خارج از کشور برگزار شده که همچنان ادامه دارد. سعید رضوی فقیه از روزنامه نگار و از اعضای ستاد انتخاباتی مهدی کروبی در گفت و گو با “روز” از راهپیمایی صدها هزار نفری روز دوشنبه در تهران و برنامه های اعتراض مسالمت آمیز مردم در ایران می گوید.
با توجه به عدم صدور مجوز راهپیمایی در اعتراض به نتایج انتخابات، لطفا در مورد راهپیمایی روز دوشنبه توضیح دهید.
راهپیمایی دوشنبه 25 خرداد یکی از بی سابقه ترین رویدادها در طول تاریخ سی ساله بعد از انقلاب بود که تنها با خاطره روزهای انقلاب اسلامی 57 قابل مقایسه است. جمعیتی که بدون بهره مندی از تبلیغات تلویزیونی یا تدارکات دولتی نظیر ایاب و ذهاب به طور خود جوش از سراسر تهران به میدان انقلاب آمدند تا پیاده همراه با هم به سمت میدان آزادی اعتراض خو دشان را فریاد بزنند و از حق انتخابات آزاد برای همه شهروندان ایرانی دفاع کنند. اکثر آنها مچ بند و شال سبز با خود حمل می کردند و شعار می دادند: “موسوی موسوی، رای ما رو پس بگیر”، “دروغگو این 62 درصد که میگی کو”، “24 میلیون یاالله نشانم بده”، “خس و خاشاک تویی دشمن این خاک تویی”، “تا احمدی نژاد است هر روز همین بساط است”.
جمعیت موسوی را در برابر مسجد صاحب الزمان دیدند که بر روی یک خودرو ایستاده و به ابراز احساسات مردم جواب می دهد و برای مردم صحبت می کند. آنها زمانی که کروبی را در کنار خویش یافتند شعار سر دادند: “کروبی کروبی، سید رو تنها نگذار”،”کروبی موسوی، اتحاد اتحاد”.
اطلاعیه وزارت کشور آمده است که گروهی از آشوب طلبان در نظر دارند راهپیمایی هایی را برگزار کنند. آیا در میان تظاهر کنندگان نشانی از خشونت و آشوب دیده میشد؟
نظم جمعیت بسیار عالی و مثال زدنی بود. مردم کاملا با آرامش شعار می دادند و عصبی و شتاب زده به نظر نمی رسیدند. از همه اقشار جامعه در میان آن ها دیده می شد از روحانی مسن گرفته تا جوانان مدرن امروزی از فعالان سیاسی تا کسبه و اقشار پایین جامعه که به سمت میدان آزادی می رفتند.
این راهپیمایی ای نیست که دولت تدارکات دیده باشد، بر خلاف راهپیمایی احمدی نژاد که در میان ولیعصر خطاب به شرکت کنندگان در جشن انتصاب خویش سخن می گفت. حتی شایعاتی پخش شده بود که راهپیمایی لغو شده اما علی رغم تمام این شایعات مردم بطور خود جوش به میدان آمدند. این اولین باری است که چنین راهپیمایی در جمهوری اسلامی اتفاق می افتد. این شکسته شدن یک تا بوی بزرگ بود که تا به حال سابقه نداشته است. به نظر می رسد که کثرت جمعیت باعث غافلگیر شدن مقامات کشور شده بود برای اینکه نیرو های امنیتی و انتظامی که برای کنترل جمعیت آمده بودند فقط مات و مبهوت نظاره گر جمعیت بودند و کاری از دستشان بر نمی آمد.
ارزیابی شما از این حرکت های مدنی و مسالمت آمیز چیست و فضا را چگونه تجزیه و تحلیل می کنید؟
این آزمون بزرگی هم برای مردم هم برای اصلاح طلبان و هم برای حکومت است. اگر مردم بدانند که با حرکت های مسالمت آمیز می توانند به حق خودشان برسند قطعا قدرت شگفت انگیز خودشان را کشف می کنند و می توانند سر نوشت خودشان را به دست خودشان بگیرند و یک مردم سالاری واقعی ایجاد کنند.
اصلاح طلبان اگر به مردم تکیه کنند و مردم را تنها نگذارند قطعا خودشان هم در مواجهه با هسته سخت و متصلب قدرت تنها نخواهند ماند. حکومت یا باید در برابر این موج مردمی از خودش انعطاف نشان دهد که در آن صورت باید بپذیرد که در واقع آن چه که در اعلام نتایج آرا رخ داده یک آبرو ریزی سیاسی بوده و اما اگر بخواهد در برابر این سیل خروشان مردمی مقاومت کند باید ریسک رو یا رویی نظام سیاسی حاکم بر کشور را با جمعیت میلیونی معترض را بپذیرد. و این مطلب به مشروعیت مردمی جمهوری اسلامی لطمه ای بی سابقه و جبران ناپذیر خواهد زد.
با توجه به اطلاعیه شورای نگهبان برای رسیدگی به شکایات کاندیدا ها شما روند این جریان را چگونه بر رسی می کنید و تصمیم گیری اقای موسوی و کروبی در این زمینه چه خواهد بود؟
آنچه به نظر می رسد با توجه به تجربیات گذشته اتفاق بیفتد این است که شورای نگهبان تصمیم گرفته وقت تلف کند تا فضا را ارام کند تا دوباره دولت احمدی نژاد بتواند کنترل را بدست بگیرد اما این بار اعتراضات مردم به خود شورای نگهبان و هئیت های نظارت بوده است. و اساسا برای مردم دیگر مهم نیست چه کسی رئیس جمهور باشد بلکه بر سر دو راهی”جمهوریت و استبداد” یا “انتخاب و انتصاب” مانده اند. راهپیمایی امروز در واقع بر سر ماندن جمهوری یا نماندن آن است. با توجه به اظهار نظر دو تن از مراجع بزرگ حوزه قم معلوم می شود که این انتخابات جعلی و رئیس جمهور بر آمده از آن نه تنها مشروعیت ملی بلکه مشروعیت دینی هم ندارد و به تبع آن همکاری با چنین دولتی از نظر شرعی اشکال خواهد داشت. طی هماهنگی های که بین دو کاندیدا صورت گرفته قرار است اقدامات مشترکی را نه بعنوان حق خودشان بلکه به عنوان وظیفه ملی و شرعی برای دفاع از حق انتخابات آزاد برای مردم تا پایان راه ادامه دهند.
آ یا برای فردا برنامه ای در ادامه راهپیمایی امروز در نظر گرفته شده است؟
خود مردم برنامه فردا را با شعار “فردا ساعت 5 عصر میدان ولیعصر” گذاشتند و قطعا این قرار در جواب به احمدی نژاد است که دیروز در میدان ولیعصر، معترضین را خس و خاشاک نامیده بود و می خواهند در دفاع از حیثیت خویش فردا در همان مکان شعار سر دهند.
