نگاه دیگر

محمد عبدی
محمد عبدی

دنیس هاپر؛ تصویر نسل دهه شصت

دنیس هاپر از آن نسل طلایی بازیگرانی است که در دهه پنجاه در «اکتورز استودیو» رشد کردند و تحت تعلیم لی استراسبرگ  به بازیگران پرورش یافته زیرمجموعه «متد اکتینگ» بدل شدند که بازیگران بزرگی را به سینما تحویل داد و نامش جاودانه شد.

 

اما از سویی دنیس هاپر تنها یک بازیگر نماند؛ کارگردانی هم بود که اولین فیلمش با عنوان «ایزی رایدر» به شمایل فیلم های دهه شصت بدل شد و تصویری عریان از نومیدی اواخر دهه شصت را بر پیکر سینما ثبت کرد. به قول یک منتقد:«هیچ شخصیتی همچون دنیس هاپر مهر تائید بر ایده آلیسم گمشده دهه شصت نمی زند.»

«ایزی رایدر» با بازی دنیس هاپر و پیتر فوندا و جک نیکلسون به تهیه کنندگی فوندا و کارگردانی هاپر به عنوان اولین فیلم بلند، در سال 1969 ساخته شد و به عنوان یکی از مهمترین فیلم های جاده ای در تاریخ سینما ثبت شد. فیلم قصه دو موتورسوار را بازگو می کند که در جنوب و جنوب غربی آمریکا به دنبال «آزادی» می گردند. فیلم چشم اندازی از جامعه مایوس دهه شصت امریکا تصویر می کند و تصویری از ظهور هپی ها و مصرف مواد مخدر ارائه می کند. فیلم بخاطر مصرف واقعی ماری جوانا در فیلم معروف است. ایزی رایدر جایزه بهترین فیلم اول را در جشنواره کن آن سال نصیب برد.

اما اولین حضور هاپر به عنوان بازیگر در فیلم «یاغی بی هدف»(در ایران: شورش بی دلیل) ساخته نیکلاس ری بود که در کنار جیمز دین ظاهر شد. همکاری و دوستی آنها در فیلم بعدی یعنی «غول» ساخته جرج استیونس هم ادامه پیدا کرد، اما مرگ زودهنگام جیمز دین بر اثر تصادف تاثیر بدی روی هاپر گذاشت و و کار او را در فیلم بعدی با هنری هاتاوی دچار مشکل کرد.

 

بعدها این جان وین بود که با فیلم «پسران کتی الدر» در 1965 باعث بازگشت او به سینما شد. هوپر در مصاحبه ای در سال 1994 به این ماجرا اشاره می کند و خود را مدیون دعوت وین می داند که برای این فیلم او را استخدام کرد.

 هاپر در سال 1971 فیلمی با عنوان «اخرین فیلم » کارگردانی کرد که نوعی ادامه ایزی رایدر بود، اما موفقیت چندانی نداشت. در طول دهه هفتاد او در فیلم های کم خرج و مستقل و اروپایی بازی کرد تا این که در «اینک آخرالزمان» فرانسیس فورد کوپولا درخشید. همکاری او با کوپولا در فیلم «ماهی پرجنب و جوش» در سال 1983 ادامه یافت.

او در تمام این سال ها از اعتیاد به مشروب و مواد مخدر رنج می برد و در سال 1983 در یک مرکز بازپروری بستری شد. با این حال او پنج بار ازدواج کرد که آخرین آنها در سن شصت سالگی با ویکتوریا دوفی 28 ساله بود که همین امسال در ماه ژانویه از هم جدا شدند و جدا شدن آنها حواشی جنجالی ای به همراه داشت.

در سال 2009 اعلام شد که هاپر به بیماری سرطان دچار شده است. در 26 ماه مارس 2010 نام او در مراسمی با حضور جک نیکلسون و خانواده و هوادارانش در بلوار هالیوود ثبت شد، در حالی که شدیداً از بیماری رنج می برد و وزن او به 45 کیلوگرم رسیده بود.

هاپر در صبح روز بیست ونهم ماه مه در خانه اش در لس آنجلس درگذشت.