باربارا چولی
سفیر سابق ایران در سازمان ملل برای وزارت امور خارجه خود، محمد جواد ظریف را انتخاب کرده؛ یک دیپلمات تحصیلکرده در ایالات متحده که در گذشته به عنوان مشاور ایران در روابط با غرب و نماینده ایران در سازمان ملل فعالیت می کرده است.
رییس شورایعالی امنیت ملی و رییس هیأت مذاکره کننده هسته ای، محمد فروزنده را در کنار او انتخاب کرده؛ او در گذشته منصب وزارت دفاع را برعهده داشته و درحال حاضر ریاست بنیاد مستضعفان را، به عنوان بزرگ ترین نهاد پس از شرکت ملی نفت ایران، برعهده دارد.
سومین نام در دولت جدید به بیژن نامدار زنگنه مربوط می شود؛ وزیر نفت سابق در دولت های میانه رو و اصلاح طلب. این اسامی پیشنهادات حسن روحانی، رییس جمهور منتخب اند، ولی هنوز قطعی نیستند. ۱۷ منصب پس از تاریخ ۳ اوت که مراسم تنفیذ وی برگزار می شود، به صورت رسمی اعلام خواهد شد. روحانی از این سه نفر به عنوان اعضای “احتمالی” هیأت اجرایی خود نام برده است.
البته او نیز به مانند دیگر رؤسای سابق دولت به تنهایی تصمیم نمی گیرد. تمامی انتصاب ها باید ازطرف مجلس مورد تأیید قرار گیرد و روحانی باید در گزینش های خود تعادل را لحاظ کند.
به هرحال همین که این اسامی از دهان او خارج شده حائزاهمیت است. او برای چهار سال آینده از نامزدهایی نام می برد که در دوران ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی در دولت حضور داشته اند.
مشاور قابل اطمینان آیت الله خامنه ای که درنهایت ازسوی معترضان انتخابات ۲۰۰۹ مورد حمایت قرار گرفت، توانست میلیون ها ایرانی را به آمدن به پای صندوق های رأی در تاریخ ۱۴ ژوئن مجاب سازد و به آنها وعده احیای کشور را دهد.
سه نامزد مورد نظر روحانی نشان از صداقت او و به رسمیت شناختن دین اش دارد؛ دین به حمایت گسترده رییس جمهور سابق محمد خاتمی [که از حضور در رقابت انتخاباتی صرف نظر کرد] و دین به طرفداران اصلاح طلب میرحسین موسوی و مهدی کروبی، رهبران جنبش سبز که پس از نتایج انتخابات دوره قبل به حصر خانگی درآمدند. او در آخرین مراحل کمپین انتخاباتی خود خواسته های طبقه جوان و مترقی را به رسمیت شناخت و سانسور اینترنتی و دیگر نظارت ها بر شیوه پوشش زنان در اماکن عمومی را مورد توجه قرار داد.
۱۸ میلیون ایرانی [در حدود ۵۰ ممیز ۷ درصد آرا] که ترجیح دادند بجای تحریم انتخابات به روحانی رأی دهند، اکثراً به اردوگاه مخالفان تعلق دارند. جانشین روحانی محمود احمدی نژاد حتی در صورت داشتن خط مشی پوپولیستی نمی تواند از این شیوه در تشکیل اعضای دولت خود استفاده کند. یک اقلیت کوچک از رأی دهندگان او نیز به اردوگاه اصولگرایان نزدیک به رهبر تعلق دارند. رییس جمهور جدید خاطرنشان کرده که در هیأت اجرایی اش “براساس توانایی هر شخص و نه زمینه سیاسی”، هم اصلاح طلبان حضور خواهند داشت، و هم محافظه کاران.
فاطمه کشاورز، نویسنده و رییس مؤسسه روشن در دانشگاه مریلند، بر مشکلات اذعان دارد، ولی در مورد مثلث سازی روحانی خوش بین است. او دراین خصوص می گوید: “در جامعه پیچیده ایران، اگر کسی بتواند کاری انجام دهد، باید به مانند روحانی در ایجاد سازش خلاق باشد و طرفدارانی در اردوگاه های ترقی خواهان، میانه روها و اصولگرایان اطراف خامنه ای داشته باشد. تنها با اصلاح طلبان نمی توان کشور را متحول کرد. امیدوارم رییس جمهور جدید بتواند از توانایی دیپلماتیک خود بهترین استفاده را بکند.”
ایجاد سازش میان جبهه های مخالف اغلب آسان نیست. اگر گشایش روحانی بیش از حد به سوی مترقیان پیش رود، دولت با موانعی که سنت گرایان در مجلس ایجاد می کنند روبرو خواهد شد. و به دنبال آن، اصولگرایان تندرو که به دلیل کثرت نامزدهایشان نتوانستند رأی خود را روی یک نفر متمرکز کنند، به تدریج چوب لای چرخ دولت خواهند کرد. ازسوی دیگر، رییس جمهور جدید “اعضای فوق محافظه کار تعیین شده ازسوی احمدی نژاد را با نفرات مورد نظر خود جایگزین خواهد کرد”.
درحال حاضر مسأله اصلاحات اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار است. برای خارج کردن ایران از بحرانی که تورم در آن ۳۰ درصد اعلام شده، تنها ایجاد یک کانال ارتباطی با اروپا یا ایالات متحده یا کاهش تحریم های بین المللی کافی نیست. این کشور نیاز به مدرن سازی در صنعت و بخش مالی دارد؛ نیاز به گشایش های بازرگانی و سرمایه گذاری های خصوصی که بتواند به صورت داخلی ایجاد ثروت کند، کاملاً احساس می شود.
در این راستا، افرادی مانند فروزنده میلیاردر می توانند کمک کنند؛ یا مهندسی مانند زنگنه که در دوران خاتمی وزیر نفت بوده و توانسته میلیاردها دلار را از خارج از کشور در بخش نفتی متمرکز سازد می تواند راهگشا باشد. روحانی در مذاکره با گروهی از نمایندگان، از کل مجلس خواسته است با دولت همکاری لازم را انجام دهند تا مشکلات بزرگ مالی در “کشوری که با شرایط بسیار سختی مواجه شده” حل و فصل گردد.
کشاورز در ادامه می افزاید: “مسایل اقتصادی در اولویت اند، ولی مسایل ریشه ای نیاز به تحولات اساسی دارند. ممکن است روحانی تصمیمات شتابزده ای برای تأمین مایحتاج غذایی و دارویی مردم اتخاذ کند. ولی نشانه های بهبود شرایط و انسجام در سال های دوم و سوم قابل مشاهده خواهد بود.”
منبع: ایندرو، اول اوت
