شهرزاد فرامرزی
فعالان حقوق بشری در ایران می گویند که آنها از در زدن شبانه پلیس یا از ماشین هایی که در خیابان در کنارشان می ایستد، می ترسند؛ آنها در هراسند که هر لحظه در جریان سرکوب های بعد از انتخابات، توسط دولت، دستگیر شوند.
آنها محتاط اند: در گروه های کوچک دو یا سه نفره حرکت می کنند و نزدیک چهرراه ها می ایستند تا امکان فرار بیشتری داشته باشند و راه امنی را در پیش بگیرند. آنها از تلفن و فرستادن ایمیل دوری می کنند و پسورد هایشان را دائما تغییر می دهند.
زهرا سعیدزاده، یک فعال حقوق بشری در مصاحبه تلفنی، گفت: “ما از جانمان می ترسیم. هرلحظه ممکن است که دستگیر شویم. کاری از دستمان بر نمی آید. دولت قصد ساکت کردن ما را دارد”.
سرکوب ها زمانی اغاز شد که در پی اعلام نتایج انتخابات 12 ژوئن، جوانان معترض به خیابان ها ریختند و علیه تقلب در انتخابات، شعار دادند. دولت از این فرصت استفاده کرد و عده زیادی از شخصیت های سیاسی که دورشان سیم خاردار پیچیده شده بود،مثل سیاستمداران اصلاح طلب، نویسندگان منتقد و فعالانی که از مدت ها قبل نسبت به آزادی های مدنی و حقوق زنان، معترض بودند را دستگیر کرد.
آنها را با هجوم شبانه در خانه هایشان یا محل کار یا در خیابان چه در حال تظاهرات و اکثر بدون اینکه در تظاهرات شرکت کرده باشند، دستگیر کردند.
در حدود هزاران نفر در جریان این سرکوب که از عمرش هفت هفته می گذرد، دستگیر شدند. تعداد کسانی که هنوز در زندان هستند، مشخص نیست. هفته پیش مقامات رقم 500 نفر را اعلام کردند، از آن زمان به بعد بازهم دستگیری ها ادامه داشته است. در روزهای اخیر، مقامات عده زیادی را آزاد کرده اند و دادگاه برخی از دستگیر شدگان را برگزار خواهند کرد.
کمپین های خودجوش در ایران، با فشار دولت غریبه نیستند. سالهاست که این گروه ها مورد نظارت، تحقیر قرار می گیرند و اعضایشان زندانی می شوند.
بعنوان مثال، کمپین “یک میلیون امضا”، گروهی که برای تغییر قوانین به نفع زنان فعالیت می کند، رهبران و اعضای این کمپین یا دستگیر شده اند و با وثیقه های سنگین آزاد شده اند و ممنوع الخروج شده اند. اما هنوز هرجا که بتوانند شبکه ای تشکیل می دهند.
اما سرکوب های بعد از انتخابات، فرق می کند و فعالان از این می ترسند که دولت این بار قصد دارد آنها را کاملا از بین ببرد.
محبوبه عباسقلی زاده، فعال حقوق بشری که در گذشته بارها دستگیر شده است، می گوید: « آنها تلاش می کنند تا در جنبش ایجاد ترس کنند تا ما را از جنگیدن منصرف کنند. آنها بعد از نیمه شب به خانه ها هجوم می آورند و مردم را با خودشان می برند. وقتی به تخت خوابت می روی، نمی دانی که نوبت تو است یا نه، باید منتظر صدای زنگ در بمانی».
دستگیری ها افرادی که مدیریتشان قوی است را از گروه ها گرفته است. همچنین، وکلای مشهور حقوق بشری را که معمولا به فعالان زندانی کمک می کردند، از بعد از انتخابات زندانی شده اند.
عباسقلی زاده می گوید: “ما نمی دانیم در این پیروز می شویم یا مغلوب. ما احساس نا امنی شدید می کنیم. همچنیناحساس خشم شدیدی در ما ایجاد شده است. ما بسیار بسیار عصبانی هستیم. اما مخالفان اسلحه ای ندارند و این درحالی است که آنها باطوم، گاز اشک آور و اسلحه دارند. این یک جنگ نابرابر است”.
اعتراض مردم با اعلام این نکته که در انتخابات تقلب شده است و پیروزی محمود احمدی نژاد، با تقلب صورت گرفته است اما این اعتراض در نهایت تبدیل به خشمی غیر قابل پیش بینی نسبت به رهبر ایران، آیت الله خامنه ای و نحوه رهبری او شد.
فعالان حقوق بشری که در تظاهرات شرکت می کنند، دستورالعمل های مخصوصی را رعایت می کنند، چون می ترسند که شناخته شوند.
عباسقلی زاده می گوید که آنها در گوشه ای از خیابان می ایستند که امکان فرار وجود داشته باشد و عینک آفتابی می زنند. نیروهای امنیتی معمولا تظاهر کنندگان را از شلوار های گشاد و کفش های کتانی شان می شناسد به همین دلیل فعالان لباس های معمولی می پوشند و کیف خرید حمل می کنند تا شبیه به تظاهرکنندگان نباشند.
عباسقلی زاده می گوید یک فیلمساز مشهور چادر سرش می کند و با دوربین مخفی از تظاهرات فیلمبرداری می کند، اما نام این فیلمساز را فاش نکرد تا با سرکوب دولت مواجه نشود.
یک فعال دیگر که به دلیل ترس از دستگیر شدن نخواست که نامش فاش شود، گفت که او و همکارانش در گروه های کوچک دو تا سه نفری شرکت می کنند تا اینکه همه یکجا به تظاهرات بروند.
آنها قبل از شرکت در تظاهرات، نام هایشان را در فیس بوک تغییر می دهند، مطمئن می شوند که ایمیل باکس هایشان خالی است و کامپیوتر هایشان را از اطلاعات تخلیه کرده اند. به افراد نزدیک فامیل یا دوستانشان وکالت تام می دهند تا بتوانند از حساب های بانکی شان استفاده کنند و بتوانند وثیقه را بپردازند.
فعالانی که دستگیر شده اند معمولا بزور وادار می شوند تا پسورد هایشان را به مامورین بدهند تا آنها بتوانند ارتباطاتشان را شناسایی کنند. به همین دلیل همکاران آنها وارد عمل می شوند و بمحض اینکه هرکس دستگیر شد، پسوردش را عوض می کنند.
همچنین از چند تلفن همراه و از سیم کارت های موقتی برای ارتباط با یکدیگر استفاده می کنند که تازه این ارتباط بسیار بندرت صورت می گیرد چون می ترسند که از طریق تلفن ها به دام بیافتند. ایمیل زدن روش برگزیده آنها برای ایجاد ارتباط است اما فقط از طریق سرور های مطمئن.
شادی صدر، وکیل با سابقه حقوق بشری، اوایل این ماه در خیابان دستگیر شد. به گفته مادرش، یک ماشین در خیابان کنارش می ایستد و مردانی با لباس شخصی، او را با کتک و بزور سوار ماشین می کنند.
صدر روز 28 ژوئن آزاد شد. دوستانش می گویند که او گفته است این بار زندان بسیار سخت تر از دفعات قبلی بوده است. اواز گفتگو با رسانه ها درباره زندان سر باز زده است وهمین موضوع ترس بیشتری در دل فعالان ایجاد کرده است و نمی توانند در این فضا حرف بزنند.
عباسقلی زاده می گوید که فعالان حقوق بشری، برگزار کننده تظاهرات یا در ارتباط با رهبر مخالفان، میرحسین موسوی، یا سیاستمداران اصلاح طلب نیستند. اما از بعد از انتخابات، فعالانی که روی برخی از موضوعات مثل مسئله زنان، متمرکز شده بودند و مقاله نوشته بودند یا در مورد تنش های سیاسی نظری داده بودند، مورد هدف قرار گرفتند.
زنان که طبق قوانین اسلامی باید روسری به سر کنند و محدودیت های زیادی را متحمل شوند، در جریان فعالیت های حقوق بشری و اعتراضات بعد از انتخابات، نقش مهمی داشتند. در دوران ریاست جمهوری احمدی نژاد، دولت دستور داد تا تعداد دانشجویان دختر کم شود این درحالی است که در گذشته، دختران 65 درصد صندلی های دانشگاه ها را اشغال کرده بودند.
عباسقلی زاده می گوید: “اگر زنان اینهمه تحت فشار نبودند، امروز در صف اول اعتراض ها قرار نمی گرفتند.آنها سال ها از حجاب اجباری، اینکه در رشته مورد علاقه شان نمی توانند تحصیل کنند و اینکه نمی توانند در بسیاری از مکان ها و مراسم عمومی حضور داشته باشند، در عذاب اند”.
منبع: هیوستن کرونیکل 31 ژوئیه