آرون سی دیویس
مقتدی صدر روحانی شیعه عراق در جمع هزاران تن از طرفدار آتشین خود و در سخنانی که به نظر رنگ و بوی وعظ و سیاست داشت، به تحریک احساسات ضد آمریکایی دست زد؛ ژستی که وی را برای اولین بار در جریان جنگ عراق به یک چهره سیاسی تبدیل کرد.
این مراسم با بازگشت این روحانی به صحنه سیاست عراق پس از چهار سال تبعید خودخواسته به ایران همراه شد. صدر گفت خدا را سپاس می گوید که پیروان وی در آن زمان “سربلند” بیرون آمدند و از جمله توانستند یک حزب سیاسی تشکیل دهند که در آینده عراق حرف های زیادی برای گفتن دارد.
اما صدر که اخیراً با پشتیبانی از نوری المالکی نخست وزیر عراق، وی را برای کسب دوره دوم نخست وزیری یاری کرد، به دنبال تمرکز حزب خود برروی مقاومت است. وی گفت طرفداران وی باید همچنان بر مقاومت همه جانبه در برابر آمریکا متمرکز باشند، و البته اگر دولت نتوانست امکانات و امنیت لازم برای دستیابی به ضرب الاجل خروج نظامیان آمریکا تا پایان سال 2011 را فراهم آورد، دولت عراق را نیز هدف خواهد گرفت.
صدر گفت: “ما به دولت عراق می گوییم اشغال و اسارت کافی است. ما شنیدیم که دولت به خروج اشغالگران متعهد شده است و منتظر عملی شدن این وعده هستیم.”
صدر گفت تمام کشورهای دنیا به جزء “دشمنان مشترکمان: آمریکا، اسرائیل و انگلستان”، از مشکلات چندین و چند ساله عراق آسیب دیده اند. وی سپس جمعیت را به سردادن شعارهای آتشین “نه برآمریکا” سوق داد.
صدر علیرغم تکرارمکررات، سخنان مبهمی بر زبان آورد و سؤالات بسیاری درباره آنچه از طرفدارانش می خواهد برجای گذاشت؛ طرفدارانی که دست زدن به نبردهای خونین در برابر نیروهای آمریکایی را در کارنامه خود دارند.
صدر گفت: “ما عراقی ها را نمی کشیم. ما تنها اشغالگران را هدف می گیریم.” وی گفت طرفداران وی باید “از مقاومت نظامی و آموزشی” استفاده کنند اما چند لحظه بعد اضافه کرد: “مقاومت یعنی مقاومت، معنایش این نیست که هرکسی بتواند اسلحه حمل کند. اسلحه متعلق به مردان مسلح است.”
رسانه های عربی که عمدتاً سخنان صدر را صلح جویانه ارزیابی کرده اند، درباره منظور وی از قسمت آخر سخنانش مشغول بحث هستند. آیا منظور وی این بوده که اسلحه می تواند در برابر یک سرباز خارجی مسلح مورد استفاده قرار بگیرد؟ یا منظور وی این بوده که تنها کسانی که مجاز به حمل اسلحه است می تواند از سلاح استفاده کند؟
صرفنظر از این مباحث، سخنان صدر مایه نگرانی 48,000 سرباز باقیمانده آمریکا در عراق شده است. سخنان صدر برعلیه آمریکایی هایی که در آستانه خروج از عراق تا پایان سال جاری هستند، نحوه تعامل وی با حضور طولانی مدت ایالات متحده در عراق را زیر سؤال برده است.
صدر که برای تحصیل و تبدیل شدن به آیت الله، چند سالی را در ایران به سربرد، بخشی از چهار سال گذشته خود را در معیشت با روحانیون تندروی تهران سپری کرده است.
پدر وی، آیت الله العظمی محمد صادق صدر، در سال 1999 و توسط وفاداران به صدام حسین ترور شد.
او روز شنیه بر مبارزه عراق علیه نفوذ فرهنگی آمریکایی که می تواند پس از حضور هشت ساله این کشور برجای بماند، تأکید کرد.
با این حال، وی عهد کرد از دولت تازه تشکیل شده عراق در ماه گذشته تا زمانیکه شایستگی خود برای بهبود اوضاع معیشتی عراقی را ثابت کند، حمایت کند. وی گفت: “اگر دولت به مردم خدمت کند و امنیت و خدمات و رفاه را تأمین کند، ما با دولت هستیم و در غیر اینصورت بر ضد دولت خواهیم بود.”
صدر اعمال خشونت علیه عراقی ها را محکوم کرد و به رشته ترورهای اخیر علیه نیروهای پلیس و مقامات دولتی و نیز هدف قرار گرفتن مسیحیان اشاره کرد.
او گفت: “هر گونه مناقشه ای میان برادران عراقی را تا ابد کنار بگذاریم.”
در حالیکه تمهیدات سنگین امنیتی پیش از برگزاری این مراسم در نجف برقرار شده بود، سخنان صدر با هیچ حادثه ای در نجف همراه نشد. در سایر نقاط عراق دست کم چهار نفر در جریان یک بمبگذاری و حمله با سلاح گرم جان خود را از دست دادند.
هرچند صدر در جریان حضورش در این مراسم به نظر خونسرد می آمد و حتی گاهی با حضار شوخی می کرد، اما صحن سخنرانی را در عرض کمتر از نیم ساعت ترک کرد. حظیم العراجی روحانی طرفدار صدر گفت صدای جمعیت به حدی زیاد شد که وی دیگر نمی توانست به سخنانش ادامه دهد. صدر پیش تر از طرفدارانش خواسته بود پس از ورود وی به کشور در روز چهارشنبه، هیاهوی زیادی نکنند.
منبع: واشنگتن پست- 8 ژانویه 2011