فریان صباحی
مطب پروفسور بهرام میرجلالی در خیابان میرداماد، نشانی ارزشمندی است. نه فقط برای ایرانی ها، بلکه برای خارجی هایی که قصد دارند تغییر جنسیت بدهند: تعداد زیادی از عرب ها برای تغییر جنسیت خود به ایران می روند زیرا این کار درایران آزاد است، ایتالیایی ها و سوئدی ها و اتگلیسی ها هم به پروفسور میر جلالی مراجعه می کنند. با احتساب هرینه سفر، باز هم هرینه جراحی به نسبت خارج ارزان تر تمام می شود: تغییر جنسیت از مردی به زنی سه هزار و پانصد دلار هزینه دارد (به این قیمت ممکن است هزینه درمان های هورمونی و سینه مصنوعی هم افزوده شود)، تغییر جنسیت زنان برای مرد شدن سه هزار دلار هزینه دارد. بیمه خدمات درمانی 25 درصد از هزینه ها را درمورد ایرانی ها، پرداخت می کند. آنچه مهم است، این است که این عمل جراحی در ایران کاملا قانونی است: طبق قوانین جمهوری اسلامی، افراد همجنس گرا می توانند عمل جراحی لازم را انجام دهند و حتی هویت تازه آنها را در مدارک شان تغییر می دهند.
این اطلاعات را روز گذشته حجت الاسلام محمد مهدی کریمی نیا در جریان کنفرانس “تغییر جنسیت در ایران” که در شهر تورینو برگزار شد، در اختیار ما قرار داد. کریمی نیا رفتاری بسیاد جدی دارد و بیش تر از 42 سال نشان می دهد: مثل اکثر روحانیون شیعه، ریش فلفل نمکی کوتاه دارد و در شهر مقدس قم حقوق خانواده تدریس می کند. او با عمامه سفید و عبای قهوه ای نازکی در جلسه حاضر شد و توضیح داد که نزد روحانیون شیعه تغییر جنسیت، قانونی است حتی اگر با انجام عمل جراحی بر روی مخلوق خداوند، صورت گرفته باشد. وی گفت: “در هر حال تغییر شکل دادن جزو ذات انسان است. زمین را شخم می زنیم و گندم می کاریم، برداشت می کنیم و گندم را آسیاب می کنیم و با آب مخلوط می کنیم و از آن نان بدست می آوریم”.
گفته های کریمی نیا بر اساس فتوایی از آیت الله خمینی بود که در سال 1964، در زمانی که محمدرضا پهلوی، شاه ایران وی را به بورسای ترکیه تبعید کرده بود، صادر شد. در آن سال، خمینی درباره مسئله تغییر جنسیت فتوایی صادر کرد که مضمون آن چنین است: “این کار مباح است و با داشتن دلایل مستند پزشکی، اشکال ندارد”.
این فتوا در وهله اول طنین افکن نشد و فقط بعد از انقلاب و حکومت اسلامی در سال 1979، بار دیگر مطرح شد. کریمی نیا می گوید: “یک روز فردی به نام فریدون در مقابل جمعیت منتظر و کنجکاو، با حالتی پریشان نزد آیت الله خمینی رفت و مشکلش را با او مطرح کرد: او احساس می کرد در بدن مردانه خود اسیر شده است و حتما باید زن بشود. امام خمینی موافقت کرد و فریدون بعد از عمل جراحی نامش را به مریم تغییر داد”.
نظر(آیت الله) خمینی در موافقت با تغییر جنسیت مورد توافق عده زیادی از روحانیون شیعه از جمله آیت الله سیستانی در عراق، واقع شد. اما روحانیون سنی این کار را کاملا ممنوع کرده اند. به همین دلیل تعداد زیادی از عرب ها به صورت مخفیانه به کلینیک خیابان میرداماد می روند.
به چه دلیل روحانیون شیعه تغییر جنسیت را مجاز می دانند ولی روحانیون سنی آن را مطلقا ممنوع کرده اند؟ کریمی نیا توضیح می دهد: “دلیل آن این است که حرام دانستن چیزی باید در قرآن نوشته شده باشد، مثل شرب خمر یا همجنس گرایی. در مذهب شیعه حلال یا حرام بودن چیزی که در قرآن درباره اش گفته نشده باشد، با تفسیر عالم روحانی تعیین می شود و به همین دلیل می تواند حلال اعلام شود. دلیل اینکه ایران شیعه به مدرنیسم نزدیک تر است، این است که امکان تفسیر مسائل توسط مجتهد وجود دارد، مجتهد نزد ما شیعیان اهمیت زیادی دارد و ما می توانیم درباره رحم اجاره ای یا لقاح مصنوعی اجازه او را کسب کنیم”.
در ابن مورد کریمی نیا می گوید: “بسیاری از این افراد بعد از تغییر جنسیت می خواهند ازدواج کنند و صاحب فرزند بشوند. پزشکی یک بار تلاش کرد تا رحم سه نفر از مریض هایش را بارور کند، در یک مورد موفق شد، اما بعد از تشکیل تخمک، جنین بلافاصله سقط شد. شوهران زنانی که تغییر جنسیت داده اند، می توانند با زن دیگری ازدواج موقت بکنند و قرارداد ببندند که بعد از بدنیا آمدن بچه، او را به پدر و همسرش بدهند تا در کنار آنها زندگی کند. اما آن هائی که با عمل تغییر جنسیت زن شده اند باید متوجه باشند که هرگز نمی توانند مادر واقعی آن فرزند باشند، حتی اگر او را با عشق بزرگ کرده باشند”.
کریمِ نیا می افزاید که حتی لازم نیست که شوهر آنها با زن دیگری رابطه جنسی داشته باشد و عقد کرده باشد، او می تواند از طریق لقاح مصنوعی در رحم اجاره ای بچه دار شود. این راه حل که در اسلام مجاز است، نه فقط برای تغییر جنسیت یافته ها مناسب است، بلکه برای زوج هایی که زن نمی تواند حامله بشود نیز از این روش استفاده می کنند.
با وجود اینکه روحانوین شیعه در مقایسه با روحانیون سنی، روشنفکر تر بنظر می آیند، اما دگر جنس خواهان را افرادی عادی بحساب نمی آورند بلکه از نظر آنان، دگر جنس خواهان، بیمارانی هستند که بیماریشان قابل علاج است. در جامعه سنتی مثل ایران، تغییر جنسیت دادن هنوز تابو است و افرادی که دست به چنین کاری می زنند، همچنان تحت فشار های زیادی هستند.
حجت الاسلام کریمی نیا معتقد است: “این موضوع در هر کشوری اتفاق می افتد”.
منبع: لاستامپا 24 سپتامبر