در ادامه موج گرانی ها در ایران که حتی اعتراض مراجع تقلید و دولتیان را هم در پی داشته، بانک مرکزی روز گذشته گزارشی منتشر کرد که بر اساس آن برخی از اقلام و کالاهای ضروری و غذایی تا 146 درصد افزایش قیمت داشته اند.
این گزارش، هر ماهه از سوی بانک مرکزی منتشر می شد اما از فروردین ماه سال 90 و پس از آنکه محمود احمدی نژاد، انتشار آمارهای اقتصادی را محدود و با این جمله که “آمارها موجب نگرانی بی مورد تصمیم گیران می شود”، وقایع اقتصادی کشور، از نرخ رشد تولید تا میزان بیکاری و تورم را از معرض اطلاع مردم و دیگرنهاد ها خارج کرد، انتشار این گزارش ها نیز متوقف شد تا سرانجام پس از گذشت یکسال، ارقام تکاندهنده ای از گرانی موجود منتشر شود.
هنوز مشخص نیست که این گزارش چگونه در روزهایی که انتقاد از ناتوانی دولت در مهار گرانی به اوج خود رسیده منتشر شده اماپیش بینی رسانه های داخلی حاکی ازمخالفت مجموعه دولت با انتشار این گزارش است. نخستین نشانه های مخالفت با آن هم روز گذشته از زبان مدیرعامل شرکت ملی نفت بروزیافت که در یک کنفرانس خبری گفت: “آمارهای بانک مرکزی را قبول نداریم”.
بنا به گزارش آفتاب، در گزارش بانک مرکزی به افزایش قیمت 33 کالای اساسی و مواد غذایی از 18 تا 146 درصد طی یکسال گذشته اعتراف شده است.
آنطور که بانک مرکزی اعلام کرده، رکورددار گرانی در یک سال گذشته سبزی های برگی بوده است که با رشد 146 درصدی قیمت از کیلویی 615 تومان به 1516 تومان افزایش یافت. گوجه فرنگی با رشد 107 درصدی قیمت در رتبه دوم است که از کیلویی 838 تومان در فروردین 90 به 1850 تومان در فروردین 91 رسید و خیار با رشد 90.1 درصدی قیمت و افزایش از کیلویی 982 تومان به 1867 تومان رتبه سوم گرانی را به خود اختصاص داده است.
گزارش بانک مرکزی حاکی است، قیمت گوشت گوسفندی با استخوان از کیلویی 15644 تومان در فروردین 90 به 22739 تومان در فروردین 91 افزایش یافته که رشد 45.3 درصد را نشان می دهد. گوشت گاو و گوساله بی استخوان نیز با رشد 50.1 درصد قیمت از کیلویی 11557 تومان به 17354 تومان رسید. قیمت گوشت مرغ نیز در یک سال گذشته 39.1 درصد افزایش یافت و از کیلویی 3476 تومان به 4838 تومان رسید. گرانی 27.8 درصدی قند و 36.5 درصدی شکر در یک سال گذشته شیرینی خود را بر کام ها تلخ کرده و قیمت قند از کیلویی 1423 تومان به 1820 تومان و شکر از 1164 تومان به 1589 تومان رسیده است.
چای خارجی در این مدت با رشد 33 درصدی قیمت از بسته 500 گرمی 5264 تومان به 7005 تومان و روغن نباتی مایع از لیتری 1952 تومان به 2579 تومان رسیده که رشد 32.1 درصدی را نشان می دهد.روغن نباتی جامد حلب 5 کیلویی از 10383 تومان به 13524 تومان رسیده که 30.2 درصد رشد داشته است.
انواع لبنیات هم در یک سال گذشته رشد 26 تا 59 درصدی قیمت داشته است. در این بین پنیر غیرپاستوریزه با رشد 59 درصدی قیمت از کیلویی 7230 تومان در فروردین 90 به 11500 تومان افزایش یافت و پنیر پاستوریزه هم با رشد 52.4 درصدی قیمت از 1519 تومان در یک بسته 450 گرمی به 2316 تومان رسید.
بر اساس گزارش بانک مرکزی، قیمت برنج وارداتی غیرتایلندی با رشد 26.6 درصدی از 2120 تومان به 2686 تومان، برنج داخله درجه یک با رشد 25.2 درصد از 3318 تومان به 4155 تومان و برنج داخله درجه دو با رشد 45.2 درصد از 2105 تومان به 3058 تومان رسید.
آمار بانک مرکزی حاکی است: قیمت پرتقال درجه یک با رشد 26.3 درصدی از کیلویی 1835 تومان به 2319 تومان و پرتقال درجه دو با رشد 7درصدی از 1184 تومان به 1267 تومان رسید. نارنگی نیز با رشد 67.8درصدی قیمت از کیلویی 1786 تومان به 2997 تومان افزایش یافت.
بر اساس این گزارش، قیمت انواع حبوبات نیز طی یک سال گذشته چنین افزایش داشته است: نخود 55.9 درصد، لپه نخود 57 درصد، عدس 30.7 درصد، لوبیا چیتی 38.3 درصد، لوبیا چشم بلبلی 32.6 درصد، لوبیا سفید 60.6 درصد و لوبیا قرمز 29.3 درصد.
همزمان با انتشار این گزارش، به نوشته مهر،شیخ الاسلامی، وزیر کار و رفاه اجتماعی در حاشیه یک همایش حکومتی در برابر اصرار خبرنگاران تنها به این جمله بسنده کرده است:” ایجاد گرانیهای 10 تا 30 درصدی در مایحتاج مردم طی سال جاری عمدی است”.
او هیچ اشاره ای به هویت کسانی که در این “عمد” دست دارند نکرده است.
بانک مرکزی اما روزگذشته، گزارش دیگری هم منتشر و طی آن نرخ 12.5 درصد را رقم صحیح افزایش اجاره بهای مسکن اعلام کرد. این درحالیست که پیش از این، رئیس کمیسیون عمران مجلس از افزایش 40 درصدی بهای اجاره خبر داده بود.
به نوشته خبرآنلاین، در این گزارش بیشترین رشد اجاره بها مربوط به استان خراسان رضوی با 18 درصد برآورد شده و کمترین میزان رشد مربوط به استان گیلان با 6.7 درصد بوده است، در این گزارش نرخ رشد اجاره بها در شهر تهران 12.5 درصد اعلام شده است.
این در حالی است که در آخرین گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران در مورد اجاره بهای واحدهای مسکونی طی تابستان سال 90 گویای رشد 14.2 درصدی است اما گزارش اخیر بانک مرکزی از وضعیت اجاره بها در همین دوره، رشد 9.5 درصدی را در شهر تهران نشان می دهد.
در همین باره، سایت خبرآنلاین در گزارشی می نویسد: “تفاوت در شاخص های اجاره بها در آمارهای مرکز آمار ایران و بانک مرکزی در حالی اتفاق می افتد که تمامی واحدهای معاملات املاک دارای پروانه در کشور موظف هستند، مشخصات قراردادهای خود را در سامانه معاملات منعکس کنند و حتی در گزارش های مرکز آمار منبع اطلاعات همین سامانه ذکر می شود، اما چرا هنوز این تفاوت ها وجود دارد هیچ دستگاه آماری در کشور حاضر به ارایه توضیح نیست و حتی شورای عالی آمار نیز که مستقیما متولی ساماندهی آمار در کشور تلقی می شود به نهادی تشریفاتی تبدیل شده که اخرین جلسه برگزار شده این شورای مربوط به شهریور سال 90 است که در آن جلسه قرار بوده است که در مورد طرح سرشماری زنبورداران کشور بنابر پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی تصمیم گیری شود”.
این سایت می افزاید: “به رغم تمامی اظهار نظرهای صورت گرفته و تشکیک هایی که در مورد این آمارها وجود دارد، مسئولان و مدیران دو مجموعه بانک مرکزی و مرکز آمار ایران هیچ اظهار نظر رسمی انجام نداده اند، متاسفانه این نوع عملکرد باعث می شود که تصور شود این مسئولان تلاش دارند سکوت کنند تا آب ها از آسیاب بیفتد و با موج خبری بعدی همه حواس ها از موضوع تورم و آمار منحرف شود، تا بعد، به هر حال از این ستون به آن ستون فرج است”.
اولین نشانه های مخالفت دولت با گزارش های بانک مرکزی از همان دیروز آغاز شده است؛ مخالفتی که اگر چه به گزارش گرانی ها مربوط نیست اما رویکرد دولتی ها به گزارش های بانک مرکزی را نشان می دهد.
به نوشته ایلنا،احمد قلعه بانی، مدیرعامل شرکت ملی نفت در شرایطی که بانک مرکزی آمار صادرات نفت ایران در سالهای گذشته را حدود 3 میلیون و 500 هزار بشکه اعلام می کند و در عین حال در زیر این آمار تاکید می کند که منبع این اخبار وزارت نفت است، در جمع خبرنگاران حاضر شده و تاکید کرده است: “آمار بانک مرکزی را قبول نداریم”.
در ادامه موج اعتراض ها به گرانی، خبرنگار روزنامه شرق نیز به “محله احمدی نژاد” رفته تا با آنها درباره قیمت ها صحبت کند.
شرق می نویسد: “«از شخص ایشان بپرسید چرا همه چیز اینقدر گران شده است»، «روز عید با خودشان صحبت کردم گفتند بررسی میکنیم»، «ایشان که خودشان گوجهفرنگی نمیخرند، رییسجمهور هستند کارشان چیز دیگری است.» این پارهای از صحبتهای ساکنان محلهای از نارمک است که از قضا تا سالیان پیش همسایه «احمدینژاد» بودند. قصاب سلاخی میکرد، مشتری هم نداشت. فهرست اقلام موجودش چنین بود: گوشت گوساله، گوشت گوسفند، گوشت گوسفند سردست، جگر گوسفند و مرغ که البته موجود نبود. آقای قصاب میگوید: «از شخص رییس دولت بپرسید چرا همه چیز اینقدر گران شده است اما انشاءالله همه چیز درست میشود.» قیمت انواع گوشت که در بالا به آن اشاره شد از قرار هر کیلویی ۱۸۸۰۰، ۲۱۰۰۰، ۲۱۵۰۰، ۲۳۵۰۰تومان نوشته شده بود. با اینکه مرغی در کار نبود اما قیمت روز آن ۴۶۰۰تومان اعلام شد. همینطور که خیابان «گلبرگ غربی» را به سمت میدان «هفت حوض» طی میکنم به «میدان ۷۳» میرسم. میدانی که در امتداد آن به سمت «میدان ۷۲»، خانه «احمدینژاد» واقع است. میوهفروش در حال تمیزکردن میوهها و چیدمان تازههایی است که از میدان فراهم کرده؛ ریواس، برگ مو، چغاله بادام، گوجهسبز، سیبزمینی، پیاز، خیار، کاهو، سبزی، پرتقال، موز و…. قیمت گوجهفرنگی را ۲۰۰۰تومان میخواند. پیرزنی در حال خرید است ناگاه به میان صحبت ما میآید، انگار که شنیده باشد خبرنگار هستم و درباره قیمتها و گرانی میپرسم، گفت: «پدر آمرزیده، مردم دیوانه شدند از گرانی که بیداد میکند.»… پیرمرد از افزایش بیرویه قیمت روغن و لبنیات میگوید؛ درست مشابه آنچه که مغازهدارهای پیشین گفتند. درباره برنج هم میگوید: «برنج ایرانی هر کیلو ۱۰۰۰تومان افزایش قیمت داشته است و برنج خارجی نیز با همین افزایش قیمت روبهرو بوده است.» میپرسم شما این مسایل را با توجه به اینکه با آقای «احمدینژاد» همسایه هستید با وی درمیان گذاشتید؟ میگوید: «بله. روز عید با خودشان صحبت کردم گفتند بررسی میکنیم. البته میدانم این گرانی تقصیر ایشان نیست، باید جلوی دمکلفتها را گرفت.» میگویم: «رییس دولت، باید دستور برخورد دهد.» میگوید: «ایشان گرفتاری داخلی و خارجی دارند انتقادش را به ایشان میکنند پولش در جیب دیگری میرود. باید با کسانی که احتکار میکنند برخورد شود.» در همین لحظه مشتری میانسالی وارد شد و گفت: «کشک دارید؟»”.
گفتنی است محمود احمدی نژاد پیش از این در واکنش به گرانی قیمت گوجه فرنگی گفته بود: “بروید از محله ما بخرید که ارزان است”.