با نزدیک شدن به روز یازدهم آذر که امسال مصادف با اربعین حسینی است مطابق هرسال گروهی عازم کربلا در عراق می شوند اما این بار با تبلیغ وسیع رسانه های حکومتی و امکانات گسترده دستگاه های حاکمیتی و تشویق مردم به نظر می رسد، گروه بیشتری عازم عراق می شوند تا نفوذ و به تعبیر یکی از مسوولان “نشانه های همدلی دولت های ایران و عراق” بیشتر نمایش داده شود.
بر اساس گزارشهایی که دیروز منتشر شد، تعداد روادید صادر شده برای ایرانیانی که قصد سفر به کربلا و شرکت در مراسم اربعین را دارند، به حدود یک و نیم میلیون رسیده است.
حسین ذوالفقاری، رئیس ستاد اربعین کشور و معاون امنیتی و انتظامی وزارت کشور در جلسه دیدارش با با آیتالله نوریهمدانی در قم، گفت: “تا دیروز نزدیک به یک میلیون و ۴۵۵ هزار روادید برای زائران ایرانی مراسم اربعین در کربلا صادر شده است که یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر از آنان نیز تاکنون به عراق رفتهاند.” او همچنین با تاکید بر اینکه “امنیت کامل زائران حسینی فراهم شده است.” گفت: “با برگزاری جلسات مختلف با دولت عراق تلاش کردیم امنیت زائران به صورت کامل فراهم شود.” او در عین حال با اشاره به اینکه “نباید نمادهای ایران در عراق برجسته شود”، تاکید داشت: “با استفاده از ظرفیت اربعین حسینی میتوان انسجام جهانی را در جامعه شکل داد.”
همزمان با انتشار سخنان معاون وزیر کشور، روزنامه دولتی ایران طی گزارشی از “مأموریت ۲۰ وزیر و مدیر دولت برای پشتیبانی زائران اربعین” خبر داد. از طرفی سرتیپ پاسدار حسین سلامی، جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران تاکید کرد: “ امنیت کامل در هر دو سوی مرز ایران و عراق برقرار است و نیروهای سپاه با ایجاد اردوگاه شش هزار نفری مشغول خدمات رسانی به زائران اربعین حسینی هستند.” او اضافه کرد: “با تلاش نهادهای امنیتی، انتظامی و سپاه،اشراف اطلاعاتی خوب و کافی در مرزها محقق شده است و در صورت هرگونه تحرک گرو ه های تکفیری پاسخ ایران دندان شکن خواهد بود. […]همه مجموعه ها در تلاش هستند تا ضمن ایجاد امنیت لازم، تکریم و احترام گذاشتن به زوار آن گونه که شایسته آنها است، انجام شود.”
بسیج همه توان نظامی و امنیتی ایران در عراق در واقع به معنی قدرتنمایی جمهوری اسلامی در این مراسم نیز هست. هرچند که معاون وزیر کشور گفته که نباید نمادهای ایران در عراق برجسته شود، اما به نظر میرسد که مراسم اربعین در عراق تبدیل به نمادی کاملا ایرانی شده است. چنانچه به گزارش خبرگزاری ایسنا، فتحالله حسینی، نماینده قصر شیرین در مجلس نیز مراسم اربعین را “نشانه اقتدار ایران” توصیف میکند. نماینده قصر شیرین تاکید کرد: “ان شاالله با جمع آوری داعش سال آینده تعداد زوار اربعین به 5 میلیون نفر خواهد رسید.” او همچنین گفت: “جمهوری اسلامی ایران پناهگاه کشورهای اسلامی است و اینکه ایرانیها خیلی راحت به عراق سفر میکنند در شرایط فعلی منطقه بزرگترین نشانه اقتدار کشور است.”
از سوی دیگر، محمد نبی حبیبی، دبیر کل حزب موتلفه اسلامی نیز طی سخنانی مراسم اربعین را “آوردگاه قدرت نرم اسلام ناب محمدی” توصیف کرد. او گفت: “درست است که وجه غالب شرکت کنندگان شیعیان هستند اما از مذاهب اسلامی و ادیان الهی در این همایش قدرت شرکت میکنند. در حقیقت این راهپیمایی نوعی قدرتنمایی در برابر ستمگران تاریخ ماضی و معاصر است.”
حتی گفته میشود که جمهوری اسلامی در تلاش است تا “پیادهروی اربعین” را در فهرست میراث ناملموس یونسکو ثبت کند.
چند تن از مراجع مذهبی ساکن قم نیز در دیدار با رئیس ستاد مراسم اربعین به حمایت از برنامههای حکومتی در این زمینه پرداختهاند. آیتالله صافیگلپایگانی گفت: “حرکت مراسم پیادهروی اربعین حسینی برای شیعه و کشور برکتهای زیادی را به همراه دارد.” آیتالله نوریهمدانی نیز تاکید داشت: “باید سعی کنیم سال به سال مراسم اربعین حسینی با رونق بیشتری برگزار شود و دولت نیز تلاش خوبی برای تامین نیازهای زائران اربعین حسینی داشته است.” آیتالله وحید خراسانی هم معتقد بود که “خداوند را باید شاکر باشیم که فرصت زیارت مرقد سیدالشهداء را نصیب مردم کرده است.” از طرفی دیگر، آیتالله سیدعبدالکریم موسویاردبیلی گفته بود: “حل مشکلات زائران امام حسین(ع) عبادت است و یکی از مهمترین اقدامات خادمان باید تامین امنیت باشد.” او تاکید داشت: “مساله امنیت زائران بسیار مهم است و خدمت گزاران زائران باید تلاش کنند که این امنیت را در بالاترین سطح ایجاد کنند.”
به نظر میرسد که انتشار حمایت گسترده مراجع مذهبی از پیادهروی اربعین، تلاشی برای مشروعیت دادن به برنامه گسترده حکومت برای برگزاری این مراسم بوده است.
چندی پیش، حجتالاسلام علیرضا پناهیان گفته بود: “رسانهها و اصحاب قلم باید احساس وظیفه برای زیارت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) بویژه در ایام اربعین را برای مردم جا بیاندازند.” حجتالاسلام پناهیان سال گذشته هم در گفتگویی با سایت رسمی سیدعلی خامنهای فاش کرد که برنامهریزی گسترده برای مراسم اربعین با توصیه رهبر جمهوری اسلامی است. او گفته بود: “رهبر انقلاب برای زیارت اربعین امسال، خطاب به مسئولان تأکید داشتند که راه زیارت اربعین را هموار کنند و از نزدیک شاهد بودم که ایشان تا چه میزان برای اربعین امسال اهمیت قائل هستند و نقش اربعین را در تقویت قدرت اسلام بسیار زیاد میدانند. با توجه به اوضاع فعلی منطقه، با شرکت در زیارت اربعین، باید دشمن را ناامید کنیم.”
برنامهریزی حکومتی برای برگزاری مراسم اربعین امسال از ماهها پیش آغاز شده بود. اواسط اردیبهشت گذشته، سعید اوحدی رییس سازمان حج و زیارت طی گفتگویی از آغاز به کار اقدامات جدی برای اربعین ۹۴ با شکلگیری ۸ کمیته خبر داده و خودش را “رئیس ستاد اربعین سال ۹۴” معرفی کرده بود.
او گفته بود: “بعد از اربعین ۹۳ جلسات بسیار خوبی در سازمان حج و زیارت و وزارت کشور با حضور مجموعه دستگاههایی مثل سپاه، نیروی انتظامی و بسیج که بهصورت جدی در اربعین حضور فعال داشتند تشکیل شد، در هرکدام از این جلسات آسیبشناسی خوبی در زمینه کاستیهای سال گذشته صورت گرفت و پیشبینیهای لازم برای اربعین ۹۴ انجام شد و صورت جلسات این جمعبندیها هم برای سازمان حج و زیارت و هم برای وزارت کشور ارسال شد.” او تاکید کرده بود: “سال گذشته اولین سالی بود که حضور میلیونی مردم را شاهد بودیم و استقبالی چشمگیر ــ بهتعبیر حضرت آقا شبهمعجزه ــ صورت گرفت.”